Chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương với tác động từ căng thẳng Nga-Ukraine

CẨM ANH• 14/03/2022 02:36

Các nhà nghiên cứu dự báo, căng thẳng giữa Nga và Ukraine sẽ làm ảnh hưởng đến chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương của Mỹ.

>>Cơ hội nào từ chiến lược Ấn Độ - Thái Bình Dương?

Chiến lược Ấn Độ -Thái Bình Dương của Mỹ

Các chuyên gia lo ngại, chiến lược Ấn Độ -Thái Bình Dương của Mỹ sẽ chịu ảnh hưởng từ căng thẳng Nga - Ukraine

Trong những năm gần đây, khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương nổi lên như một trung tâm kinh tế và địa chính trị của thế giới. Dự kiến, khu vực rộng lớn này sẽ định hình trật tự thế giới mới, bao gồm cả vị thế địa chính trị của Mỹ, trong những năm tới.

Tuy nhiên, các nước trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương dường như không thể tránh khỏi do cuộc khủng hoảng quốc tế ngày càng sâu sắc do cuộc tấn công của Nga vào Ukraine và sự trả đũa của các nước phương Tây dưới hình thức một cuộc chiến hỗn hợp chưa từng có chống lại Moscow.

Giới quan sát đánh giá, mặc dù khủng hoảng đã tiếp thêm năng lượng cho vai trò lãnh đạo của Washington trong thế giới phương Tây, chỉ vài tháng sau khi Washington gây thất vọng với chiến dịch rút quân khỏi Afghanistan đầy hỗn loạn.

Tuy nhiên, Nga hiện là quốc gia bị trừng phạt nhiều nhất trên thế giới, vẫn là một siêu cường hạt nhân và không gian mạng, đồng thời là quốc gia giàu có nhất thế giới về tài nguyên thiên nhiên, và việc nước này có khả năng đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây sẽ làm tăng nguy cơ xảy ra một cuộc xung đột rộng lớn hơn.

Điều này sẽ hạn chế Washington xoay trục sang Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương hoặc ngăn cản khả năng đối phó với những thách thức từ Trung Quốc. Ashley Townshend, Giám đốc bộ phận chính sách ngoại giao-quốc phòng tại Trung tâm Nghiên cứu Mỹ thuộc Đại học Sydney, Australia, bình luận "Các nước châu Á từ trước đến nay vẫn cho rằng: Giữa thời điểm phân tán chú ý ở châu Âu và Trung Đông, tái cân bằng sang châu Á vẫn không diễn ra”.

Chuyên gia này chỉ ra, các đồng minh châu Á của Mỹ có cơ sở cho quan điểm như vậy. Trước đây, khi Mỹ tập trung vào các xung đột ở Trung Đông và Afghanistan, việc xoay trục sang khu vực này được diễn ra một cách chậm chạp. Trong lúc này, Trung Quốc đã đẩy nhanh hiện đại hóa quân đội, dần tăng tầm ảnh hưởng tại khu vực.

>>Ấn Độ - Thái Bình Dương: Tầm nhìn mới của Mỹ

Mỹ đang dẫn đầu nỗ lực đối phó với Nga

Mặc dù sau này chiến lược Ấn Độ - Thái Binh Dương của Mỹ đã đưa ra cam kết về một khung hợp tác kinh tế khu vực, nhưng chiến lược này không đưa ra bất kỳ chỉ dẫn nào về việc hoàn tất các mục tiêu tốt hơn so với những cam kết trong quá khứ về việc xoay trục sang châu Á.

Bên cạnh đó, trong khi Mỹ thừa nhận rằng "các đồng minh và đối tác của chúng tôi trong khu vực phải chịu rất nhiều ảnh hưởng từ "những hành vi có hại" của Trung Quốc, nhưng vẫn cố gắng xoa dịu Bắc Kinh khi nói rằng mục tiêu của Mỹ là không thay đổi Trung Quốc mà nhằm định hình môi trường chiến lược" xung quanh nước này. Chiến lược cũng nói rằng Mỹ sẽ quản lý cạnh tranh với CHND Trung Hoa một cách có trách nhiệm" và "hợp tác với Trung Quốc trong các lĩnh vực như biến đổi khí hậu.

Do đó, trong trường hợp khi Tổng thống Biden đẩy mạnh cuộc chiến hỗn hợp chống lại Nga, cách tiếp cận hòa giải của ông sẽ trở nên rõ ràng hơn đối với Trung Quốc, quốc gia có khả năng cứu trợ nền kinh tế Nga. Mặt khác, nếu Mỹ bắt buộc phải giành được sự hợp tác của Trung Quốc về các lệnh trừng phạt của đối với Nga mang lại cho Bắc Kinh một đòn bẩy quan trọng. Giống như một con dao hai lưỡi, nó sẽ sử dụng đòn bẩy đó để thúc đẩy các nhượng bộ của Mỹ và Nga.

Ryan Hass, giám đốc phụ trách các vấn đề về Trung Quốc thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng dưới thời tổng thống Obama đánh giá, Trung Quốc là một cường quốc toàn cầu mới nổi với khả năng kinh tế to lớn để tăng cường ảnh hưởng của mình trong khu vực. Mặt khác, quốc gia này có những công cụ ảnh hưởng kinh tế mà Nga không có. Vì vậy, Trung Quốc, chứ không phải Nga, là thách thức thực sự đối với ảnh hưởng của Mỹ trên toàn cầu.

"Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương cho đến nay vẫn có tầm quan trọng chiến lược hàng đầu đối với lợi ích của Hoa Kỳ và nên là ưu tiên số một cho chính sách và chiến lược đối ngoại của Mỹ", chuyên gia này nhấn mạnh.