EU đẩy mạnh chiến lược hợp tác mới với Ấn Độ Dương- Thái Bình Dương

 >> Vì sao Mỹ “nói nhiều làm ít” ở châu Á-Thái Bình Dương?

Tại Diễn đàn, các cuộc thảo luận đã xác định các ý tưởng và định hướng hợp tác giữa EU và các đối tác Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương dựa trên Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của EU và Chiến lược Global Gateway được thông qua mới đây.

Diễn đàn đã nêu bật tham vọng chung của các bên tham gia, bao gồm: Nỗ lực hợp tác cùng nhau vì hòa bình, thịnh vượng và phát triển bền vững và bao trùm ở Châu Âu và Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương;

Bên cạnh đó, Diễn đàn tái khẳng định sự gắn kết của các bên tham gia đối với một trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, các giá trị và nguyên tắc dân chủ, cũng như tăng cường chủ nghĩa đa phương và Nhà nước pháp quyền, tôn trọng luật pháp quốc tế và tự do hàng hải, phù hợp với Công ước Liên hợp quốc về luật Biển (UNCLOS).

Đặc biệt, Diễn đàn thống nhất thúc đẩy sự phát triển của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và tăng cường quan hệ giữa EU và các đối tác trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương thông qua các hoạt động hợp tác và đoàn kết dựa trên các cam kết chung, kể cả Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững, Thỏa thuận Paris về Biến đổi Khí hậu và Công ước về Đa dạng sinh học.

Ngoài ra, các bên tham gia Diễn đàn cũng nhất trí tăng cường hợp tác trong một số lĩnh vực và tiếp tục trao đổi về các định hướng đã xác định, đặc biệt trong khuôn khổ ba cuộc tọa đàm được tổ chức tại Diễn đàn Bộ trưởng, về : i) an ninh và quốc phòng; ii) kết nối và các vấn đề kỹ thuật số và; iii) các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, bảo tồn đa dạng sinh học và đại dương, và sức khỏe.

Các bên tham gia của EU nhắc lại tầm quan trọng của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đối với châu Âu và nhấn mạnh sự ủng hộ đối với cam kết ngày càng gia tăng và lâu dài của EU và các quốc gia thành viên thông qua các hành động cụ thể. Vai trò của các khu vực ngoại vi xa lục địa và của các quốc gia và lãnh thổ hải ngoại Châu Âu ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đã được nhấn mạnh trên phương diện này.

Trong lĩnh vực an ninh và quốc phòng, EU tuyên bố mở rộng khái niệm về sự hiện diện phối hợp trên biển ở Tây Bắc Ấn Độ Dương. Điều này sẽ cho phép EU hỗ trợ hơn nữa sự ổn định và an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, tối ưu hóa việc triển khai hải quân, thúc đẩy hành động gắn kết của châu Âu và tạo điều kiện trao đổi thông tin và hợp tác với các đối tác của Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đặc biệt bằng cách tổ chức các cuộc tập trận trên biển và các chuyến cập cảng chung.

>> Chính sách châu Á - Thái Bình Dương của Joe Biden sẽ như thế nào?

Mặt khác, EU tái khẳng định quyết tâm tăng cường cam kết về an ninh và quốc phòng với các đối tác trong khu vực, như tăng cường đối thoại và quan hệ song phương. Ngoài ra, EU tái khẳng định cam kết nhằm làm sâu sắc hơn các chương trình hợp tác hiện có nhằm thực hiện các hoạt động nâng cao năng lực với các đối tác Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, đặc biệt thông qua chương trình ESIWA (Tăng cường hợp tác an ninh trong và với Châu Á), trong lĩnh vực chống khủng bố, điều khiển học, an ninh hàng hải và quản lý khủng hoảng; đồng thời thúc đẩy nhận thức về lĩnh vực hàng hải, đặc biệt là thông qua nền tảng trao đổi thông tin IORIS, dự án CRIMARIO (Các tuyến đường hàng hải trọng yếu ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương), mà việc mở rộng ra Thái Bình Dương sẽ được nghiên cứu trong những tháng tới.

Trong lĩnh vực an ninh mạng, các bên nhấn mạnh tầm quan trọng của khuôn khổ quy phạm của Liên hợp quốc đối với hành vi có trách nhiệm của các quốc gia, khuôn khổ của các công cụ quốc tế và khu vực về tội phạm có tổ chức và tội phạm mạng, bao gồm cả Công ước Budapest về Tội phạm mạng, cũng như tăng cường khả năng phục hồi trên không gian mạng. EU đã nhân cơ hội này quảng bá bộ công cụ hệ thống 5G của mình và triển vọng hợp tác với các quốc gia Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mà EU cung cấp.

Được biết, Diễn đàn Bộ trưởng về hợp tác trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương được tổ chức trong khuôn khổ nhiệm kỳ Chủ tịch EU của Pháp, do Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean Yves Le Drian và Đại diện cấp cao EU phụ trách đối ngoại và chính sách an ninh Josep Borrell chủ trì. 

Tham dự Diễn đàn có Bộ trưởng Ngoại giao, Đại diện cấp cao của 27 nước thành viên EU và 31 nước khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, cùng đại diện Ủy ban, Nghị viện và Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB), 6 tổ chức khu vực (trong đó có ASEAN). Được sự ủy quyền của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng đã tham dự Diễn đàn.

Được tổ chức dưới sáng kiến của Pháp, đây là bước đi cụ thể của EU nhằm triển khai Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương công bố tháng 9/2021.