Lao vào cuộc chiến tiêu hao, Nga hay Ukraine chịu buông súng?

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 08/09/2022 12:00

Tương quan lực lượng Nga và Ukraine trong chiến sự hiện nay đã được rút ngắn đáng kể, đó là mầm mống cuộc chiến tiêu hao, chịu đựng.

Binh sĩ Ukraine triển khai vũ khí ở Donbass (Ảnh: Reuters)

>>Châu Âu “xây tường” ngừa tai họa do chiến sự Nga - Ukraine

Kể từ thời điểm không hoàn thành mục tiêu đánh thẳng vào Kiev lúc mở đầu chiến dịch quân sự và chuyển trọng tâm về Donbass, các nhà hoạch định chiến lược ở Moscow bắt đầu dở lại bài học xưa cũ: Chiến tranh thường kéo dài đi kèm với hao tổn.

Từ một kế hoạch ngắn gọn nhất có thể, đánh sụp Ukraine trong vòng vài chục giờ đồng hồ, người Nga dần dần chấp nhận thực tế khó khăn, thế trận giằng co, tiêu hao dai dẳng. Như nhiều chuyên gia dự báo, chiến sự Nga - Ukraine có thể kéo dài hàng thập kỷ, chưa thể đoán định bên nào sẽ chịu buông súng trước.

Nga mạnh hơn Ukraine về mọi mặt, là thực tế không có gì bàn cãi. Quân đội Nga có quy mô lớn hơn, vũ khí phong phú, hiện đại hơn, được hậu thuẫn bởi nền kinh tế mạnh hơn và là bên chủ động dẫn dắt cuộc chiến theo ý muốn. Nhưng diễn biến trên chiến trường không phản ánh đầy đủ tương quan so sánh.

Thứ nhất, Nga vấp phải rào cản quá lớn ngay từ đầu. Trong quan điểm của Kremlin, đây không được gọi là “chiến tranh xâm lược”, mà hướng tới mục đích chính trị “giải phóng Ukraine”, “phi phát xít hóa”, không vi phạm luật nhân đạo quốc tế.

Để đảm bảo yêu cầu này, Moscow không được sử dụng tối đa những hệ thống vũ khí tối tân nhất đang có. Như đã thấy, quân Nga mang ra chiến trường nhiều khí tài có tuổi đời rất cao. Ví dụ, binh sĩ Nga vẫn sử dụng chiến hào, pháo tự động Mk-44 Bushmaster nã ngòi nổ cận đích trên chiến hào, lựu pháo kéo, máy bay trinh sát có người lái.

Thứ hai, nếu Ukraine độc lập tác chiến khó tồn tại sau 6 tháng chiến sự. Nói như vậy có nghĩa, đằng sau chính thể Zelensky là sự ủng hộ tối đa từ Mỹ và châu Âu. Ngoài vũ khí, tiền bạc, thuốc men, lương thực là nhiều gói cấm vận rất nặng khiến Nga suy giảm sức mạnh. Thậm chí, châu Âu đang hy sinh an ninh năng lượng giúp Ukraine duy trì sức ép với Putin.

Lô viện trợ vũ khí và thiết bị lần này của Mỹ bao gồm các loại đạn dược cho các hệ thống pháo phản lực HIMARS, pháo 155 ly, súng cối 120 ly... cùng 1.000 tên lửa chống tăng Javelin, 20 khẩu súng cối 120 ly, hàng trăm súng chống tăng AT-4, 50 xe bọc thép cứu thương M-113 và các loại trang bị khác, nâng tổng viện trợ từ Mỹ lên 10 tỷ USD.

Hoạt động cứng rắn của phương Tây đã ngăn cản Nga phần nhiều. Mới đây, thanh sát viên G7 yêu cầu Nga trao trả ngay lập tức toàn bộ quyền kiểm soát hợp pháp nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia cho chính quyền Kiev. Chỉ với rào cản này, Moscow tiêu tốn thêm thời gian và sức lực.

Tổng thống Putin sẽ đến Donbass

Thứ ba, Ukraine đang phản công. Cuộc chiến đã bước sang một giai đoạn mới, với cuộc giao tranh dữ dội nhất đang trải rộng về phía Tây Nam, trên một chiến tuyến dài khoảng 350 km từ khu vực gần Zaporizhzhia đến Kherson, song song với sông Dniepr.

Một số kết quả gần đây của Ukraine đã làm giảm khả năng tiến lên của quân Nga, đôi bên cầm cự ở Kherson vì địa hình trống trải. Quân Nga khó tiến xa vì hệ thống hạ tầng bị phá hỏng; Ukraine khó tấn công mạnh hơn do ít quân và khí tài.

Thứ tư, nhìn tổng quan trên bình diện quốc tế, cuộc chiến tại Ukraine không được xem là chính nghĩa, có 35 quốc gia bày tỏ thái độ trung lập (ngầm hiểu là không chính thức lên tiếng phản đối Nga). Nói cách khác, Moscow không có đồng minh kề vai sát cánh trên chiến trường.

Nhìn chung, Nga đang gặp bất lợi, vì chiến sự Nga- Ukraine đã hé lộ toàn bộ điểm yếu, điểm mạnh của nền quốc phòng vốn rất được nể trọng. Nga bị tổn thất kinh tế, tụt hậu so với châu Âu là điều rất đáng tiếc với một quốc gia giàu tiềm năng để trở thành cường quốc.