Khi nào FED ngừng tăng lãi suất?

TRƯỜNG ĐẶNG• 07/02/2023 04:00

Nhiều chuyên gia dự báo FED sẽ ngừng tăng lãi suất vào giữa năm 2023, sau những dữ liệu lạc quan của kinh tế Mỹ. Dù vậy, triển vọng đó dường như quá lạc quan.

Liệu FED có ngừng tăng lãi suất trong 2023?

FED đang thu hẹp quy mô tăng lãi suất để tiến tới ngừng chu kỳ thắt chặt tiền tệ hiện hành.

>> Fed tăng lãi suất và hàm ý chính sách với Việt Nam

Cuộc họp đầu tháng 2 vừa qua đã chứng kiến FED tăng lãi suất 0,25%, đúng như dự báo của giới chuyên gia. Các số liệu về tiền lương và giá cả cũng ngày càng khả quan, làm gia tăng kỳ vọng về việc FED có thể giảm lạm phát mà không gây suy thoái. Tuy nhiên, Chủ tịch FED Jerome Powell dù lạm phát của Mỹ đã giảm nhưng vẫn còn quá cao.

Theo quan điểm của ông Jerome Powell, có hai loại yếu tố làm tăng lạm phát, đó là các yếu tố nhất thời và yếu tố cốt lõi. Trong đó, giá hàng hóa là một dạng yếu tố nhất thời. Trong thời gian qua, yếu tố này đã giảm giúp lạm phát cơ bản gần đây giảm xuống. Tuy nhiên, ông Powel lưu ý, giống như đợt tăng giá hàng hóa ban đầu chỉ là nhất thời, thì đợt giảm giá gần đây cũng vậy.

Một số quan chức FED ủng hộ quan điểm hạ cánh mềm, nơi không có suy thoái kinh tế. Phó Chủ tịch Fed Lael Brainard gần đây cho rằng, biên lợi nhuận bị thu hẹp hơn và chi tiêu thấp hơn “có thể tạo điều kiện tiếp tục nới lỏng thị trường lao động và giảm lạm phát mà không làm mất việc làm đáng kể”.

>> FED tăng lãi suất (Kỳ II): Tiềm ẩn nguy cơ suy thoái kinh tế

Nhưng quan điểm trên bị Chủ tịch FED bác bỏ, khi ông cho rằng một thị trường lao động sôi động khó có thể kéo lạm phát về mức mục tiêu 2%.

Tỉ lệ thấp nghiệp Mỹ giảm dần

Do đó, mức giảm tăng trưởng tiền lương của khu vực tư nhân trong báo cáo đầu tháng 2 về chi phí việc làm trong quý IV năm 2022 là chưa đủ đối với Chủ tịch FED. Ông nói rằng nó vẫn quá cao để góp phần kéo lạm phát về mức mục tiêu 2%. Theo nhà kinh tế Jason Furman của Đại học Harvard, dữ liệu tiền lương gần đây tương ứng với lạm phát 3,5% đến 4%.

Trên thực tế, bất chấp dòng tiền đã bị thắt chặt đáng kể, tỷ lệ thất nghiệp của Mỹ vẫn chưa tăng, thậm chí còn giảm trong số liệu mới nhất. Chỉ số thất nghiệp Mỹ tháng 1/2023 mới công bố đã giảm xuống 3,4% so với dự báo 3,6%, càng làm triển vọng FED từ bỏ chính sách thắt chặt tiền tệ trở nên um ám.

Ông Julia Pollak, Chuyên gia kinh tế trưởng tại ZipRecruiter, thừa nhận: “Giống như tờ 20 USD trên vỉa hè hay bữa trưa miễn phí, lạm phát giảm với tỷ lệ thất nghiệp giảm chỉ có trong kinh tế học viễn tưởng.”

Một số nhà phân tích kỳ vọng vào hiệu ứng trễ của việc tăng lãi suất, rằng nó sẽ sớm tác động lên thị trường lao động Mỹ. Một báo cáo hôm 31/1 của công ty xử lý bảng lương ADP cho thấy tốc độ tăng trưởng lương đã chậm lại đáng kể trong tháng đầu năm 2023.

Nhưng trước khi có những bằng chứng thuyết phục như vậy, nhiều nhà phân tích thấy không có lý do gì để FED từ bỏ con đường tăng lãi suất trong năm nay. Dù nhiều nhà đầu tư cho rằng đó sẽ là một sai lầm, nhưng ông Powell vẫn bảo vệ quan điểm thà thắt chặt quá mức còn hơn là quá ít.

Ông tuyên bố: “Rất khó để quản lý rủi ro khi thắt chặt tiền tệ quá ít để rồi trong 6 đến 12 tháng nữa nhận ra rằng chúng ta đã suýt hoàn thành nhiệm vụ”.

Như vậy, ít có khả năng FED sẽ ngừng tăng lãi suất trong năm nay. Nếu FED ngừng tăng lãi suất trong năm nay, thì sẽ tiếp tục duy trì lãi suất ở mức cao, chứ chưa thể cắt giảm ngay lãi suất trong năm nay.