Wagner và mối lo của Tổng thống Putin

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 27/06/2023 05:21

Việc Wagner nổi loạn ở Nga có thể là mồi lửa nhen nhóm bất ổn, xung đột dai dẳng ở quốc gia này.

Prigozhin, ông

Prigozhin, ông "trùm" Wagner

>>Chiến sự Nga - Ukraine: Những lỗ hổng “chết người” của châu Âu

Cuộc tạo phản của Tập đoàn lính đánh thuê Wagner đã bị ngăn chặn vào phút chót, lúc đội quân này chỉ cách thủ đô Moscow 200 km. Nước Nga tránh được nguy cơ huynh đệ tương tàn. Nhưng các vấn đề với Tổng thống Putin và cuộc chiến ở Ukraine đã lộ rõ.

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), trụ sở ở Washington, Mỹ, nhận định hành động của Prigozhin không khác nào "cuộc nổi dậy vũ trang chống lại Bộ Quốc phòng Nga", thay vì chờ đợi sự hỗ trợ từ Điện Kremlin để gây áp lực với Bộ Quốc phòng.

Tổng thống Nga không trực tiếp thương thuyết với “trùm” Prigozhin. Báo chí truyền thông phương Tây mô tả “được sự cho phép của ông Putin, Tổng thống Belarus Lukashenko đã điện đàm liên tục với lãnh đạo Wagner”. Trước sau gì lãnh đạo Nga cũng không muốn cởi bỏ thể diện nước lớn cho dù Moscow bị đe dọa bạo lực.

Việc sử dụng Wagner cho thấy sự không sẵn sàng của quân đội Nga trong “chiến dịch quân sự đặc biệt” tại Ukraine. Một đội quân chiến đấu vì tiền lương hàng tháng - cho mục đích “cao cả” mà giới chức Moscow đặt ra “giải phóng người Nga”. Nói cách khác, sự tham chiến của Wagner không đại diện cho chính nghĩa, nên họ dễ dàng thua cuộc và nổi giận quay lại trút giận vào Tổng thống Putin.

Chưa ai biết rõ lý do Wagner mang quân tiến về Moscow là màn kịch hay cố tình chống lại chế độ ông Putin. Nhưng qua sự việc này “người Nga” mất điểm trong cái nhìn của phương Tây. Bất cứ đội quân nào cũng có thể uy hiếp Moscow!

Suốt nhiều tháng qua, Yevgeny Prigozhin, người đứng đầu tập đoàn quân sự tư nhân Wagner, liên tục chỉ trích gay gắt giới lãnh đạo quân đội Nga, khiến mối quan hệ giữa họ ngày càng rạn nứt giữa lúc xung đột Ukraine chưa có dấu hiệu kết thúc.

Và từ giờ ông Putin sẽ xây chắc quyền lực hơn, dùng vũ trang để bảo vệ thành trì quyền lực.

Trong vòng 24h, đoàn quân Wagner tiến được 200 km trong lãnh thổ Nga, dễ dàng kiểm soát thành phố Rostov mà không gặp phải bất cứ sự kháng cự nào. “Trong thời gian này chúng ta không phải đổ một giọt máu nào”, Prigozhin tuyên bố.

>>Tổng thống Mỹ dự báo "đáng sợ" về chiến sự Nga - Ukraine

Wagner tuyên bố rút lui sau 24h hành quân đến Moscow

Có thể nói lực lượng Nga bị tán mỏng trên dải lãnh thổ rộng lớn. Việc huy động trở lại đối phó với lính đánh thuê Wagner là không hề dễ dàng. Bởi nếu làm như vậy, Nga sẽ tạo điều kiện cho Ukraine phản công.

Với người dân Nga, hầu như không phản ứng trước một lực lượng được trang bị hùng hậu tiến về đầu não đất nước họ. Vì sao? Chỉ có thể là sự thờ ơ lãnh đạm của dân chúng trước mục tiêu vĩ đại của những người lãnh đạo đất nước.

Điện Kremlin có thể làm gì với Wagner sau sự cố này? Rõ ràng, việc đàn áp bằng bạo lực là không ổn trong tình hình hiện nay ở Nga. Nếu Wagner kết thúc sứ mệnh thì đó cũng là thách thức không nhỏ với Bộ quốc phòng Nga. Rất khó bổ sung lực lượng thiện chiến và đông đảo như đoàn quân của Prigozhin.

Việc hình sự hóa và quy tội khủng bố với đội quân 25 nghìn người Wagner có thể là mồi lửa nhen nhóm bất ổn, xung đột dai dẳng ở Nga. Do đó, Chính quyền Tổng thống Putin đã chấp nhận thỏa hiệp với Wagner, không truy cứu trách nhiệm hình sự với những người tham gia nổi loạn của tập đoàn Wagner.