KKT Lao Bảo, La Lay: Phí thu đều và đủ, hạ tầng vẫn yếu và thiếu!

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 05/10/2023 14:25

Với lưu lượng xe rất lớn qua hai cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo và La Lay (Quảng Trị) nguồn thu phí hạ tầng không hề ít, nhưng nhiều năm nay cơ sở hạ tầng tại các cửa khẩu này chưa được tái đầu tư đúng mức!

Biên lai thu phí của một doanh nghiệp có phương tiện thông quan qua cửa khẩu La Lay

>>Cửa khẩu quốc tế La Lay - Quảng Trị: Bao điều muốn nói!

Theo đó, tại cửa khẩu Lao Bảo (huyện Hướng Hóa - Quảng Trị) với phương tiện chở gỗ, quặng các loại tải trọng dưới 5 tấn là 200 nghìn đồng/xe/lượt; từ 5-10 tấn là 300 nghìn đồng/xe/lượt; từ 10 - dưới 20 tấn, container 20 feet là 500 nghìn đồng/xe/lượt; trên 20 tấn và container 40 feet là 700 nghìn đồng/xe/lượt. Cùng khung tải trọng như trên, đối với thạch cao và hàng hóa khác dao động từ 50 - 300 nghìn đồng/xe/lượt.

Cùng với các khung tải trọng như trên đối với chủng loại hàng hóa gỗ, quặng, xe thông quan qua cửa khẩu La Lay (huyện Dakrong - Quảng Trị) phải đóng từ 100 - 350 nghìn đồng/xe/lượt. Đối với thạch cao và các mặt hàng khác phí dao động từ 25 - 150 nghìn đồng/xe/lượt.

Thu phí hạ tầng là chủ trương đúng đắn nhằm đảm bảo kinh phí để nhà nước tái đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất, quản lý tốt các công trình phục vụ doanh nghiệp, phát triển kinh tế, xã hội.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên Diễn đàn Doanh nghiệp tại cửa khẩu Quốc tế La Lay kết cấu hạ tầng còn rất yếu và thiếu. Ngoài khu nhà điều hành mới đưa vào sử dụng, còn đường dẫn, bãi dừng, đỗ chờ thông quan, hạ tải, sang tải chưa được đầu tư xây dựng.

Đặc biệt trong thời điểm than đá từ Lào thông quan qua cửa khẩu này với lưu lượng vài trăm xe mỗi ngày gây áp lực khổng lồ lên hạ tầng và môi trường, trời nắng thì bụi nghi ngút, lúc mưa thì nhão nhoét bùn đất.

Theo tìm hiểu từ năm 2016 đến giữa năm 2023 tỉnh Quảng Trị chỉ mới huy động được 215 tỷ đồng xây dựng hạ tầng tại La Lay. Công ty xây dựng 384 (Quảng Trị) - đơn vị đảm trách thi công dự án này cũng mới chỉ cơ bản hoàn thiện mặt bằng, hình thành nên các lối đi, bãi đậu đỗ xe, tập kết hàng hóa XNK để kiểm tra, kiểm soát và hạ tải… đều bằng đất, đá với chỗ cao, chỗ thấp rất khó khăn cho việc đi lại.

Cửa khẩu Quốc tế La Lay trong một ngày mưa đầu tháng 8 (Ảnh: Khắc Trà)

>>Logictics Quảng Trị: Những đòi hỏi bức thiết từ thực tế

Do hạn chế hạ tầng nên đã phát sinh nhiều bãi hạ tải than chưa có giấy phép trong đoạn đường 12km tính từ cửa khẩu trong địa phận Việt Nam, gây mất an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường.

Trong khi đó cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo giống như “con gà đẻ trứng vàng” cho ngân sách địa phương cũng bộc lộ bất cập suốt nhiều năm. Bãi nhập hàng chỉ 3,7ha nên cửa khẩu này thường xuyên bị ùn ứ phương tiện chờ làm thủ tục, bãi xuất hàng 4,8ha, mặt bằng chưa hoàn thiện chỉ mới cấp phối tạm bợ. Vì vậy, rất khó khăn trong việc sang, hạ tải.

Mỗi xe hàng khi về đến Lao Bảo, các doanh nghiệp phải chia thành nhiều xe trung chuyển đưa về kho hàng, đặc biệt là gỗ, thạch cao, đường kính. Do thiếu hạ tầng bốc dỡ nên có khi lưu bãi từ 2 - 5 ngày phát sinh chi phí cho doanh nghiệp từ 20 - 60 triệu đồng/lô hàng.

Như vậy, doanh nghiệp đã chịu tiền đóng phí hạ tầng còn phải gánh thêm bất cập do hạ tầng gây ra (!?). Đại diện Công ty CP Logistics PTS Việt Nam cho rằng “phí hạ tầng ở cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo quá cao”.

Hơn 20 doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa qua cửa khẩu Lao Bảo có kho hàng cách cửa khẩu 1-3km, đóng góp ngân sách rất lớn, cung ứng việc làm cho hàng nghìn lao động. Nhưng việc phát sinh chi phí do bốc dỡ hàng hóa nhiều lần làm giảm tính cạnh tranh, mất cơ hội giao dịch mua bán.

Đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp, ông Đỗ Minh Hoàng, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Quảng Trị cho rằng: “Phí thì thu đều mà cơ sở hạ tầng thì chưa có gì hết! Nhiều năm về trước, chuẩn bị vào mùa mưa là cán bộ cơ quan chức năng và doanh nghiệp, khách du lịch, hành khách 2 nước qua về tại cửa khẩu phải đi bằng ủng vì bùn đất lầy lội”.

“Đứng trên phương diện là doanh nghiệp vận tải, chúng tôi thấy phí hạ tầng cũng không cao. Tuy nhiên, có điều bất cập ở đây, đó là thu phí mà chưa làm gì được. Do vậy, chúng tôi cũng mong muốn rằng, lãnh đạo tỉnh cùng các cơ quan ban ngành, đơn vị có liên quan quan tâm hơn nữa đến cửa khẩu La Lay để xứng tầm với tên gọi của nó - nhằm thu hút doanh nghiệp, khách du lịch trong và ngoài nước góp phần phát triển kinh tế của tỉnh Quảng Trị”, ông Hoàng chia sẻ.

Quang cảnh ùn ứ phương tiện tại La Lay diễn ra hồi đầu năm nay (Ảnh: Hoàng Táo)

Lưu lượng xe thông quan tại hai cửa khẩu La Lay và Lao Bảo dao động khoảng 600 - 800 lượt mỗi ngày, những giai đoạn cao điểm có thể cao hơn, chủ yếu xe tải trọng lớn. Do vậy, nguồn thu phí hạ tầng thực sự không hề ít!

Nhiều doanh nghiệp đặt câu hỏi: Liệu mức thu phí hạ tầng như trên có tương xứng với chất lượng phục vụ? Thực tế, những hạn chế hạ tầng là một trong những nguyên nhân dẫn đến hệ quả tiêu cực, từng có tình trạng “cò” làm thủ tục thông quan “trọn gói”, “luật ngầm”.