Quan hệ Mỹ - Trung nhìn từ Alaska (Bài 2)

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 24/03/2021 06:00

Chimerica không còn là chiếc cầu hạnh phúc trong mối quan hệ giữa hai cường quốc lớn nhất thế giới!

Trung Quốc đòi hỏi đứng ngang hàng với Mỹ

Phát triển nhanh là cơ sở để Trung Quốc đòi hỏi đứng ngang hàng với Mỹ!

Cả lý thuyết lẫn thực tiễn quan hệ quốc tế cho thấy, sự nổi lên nhanh chóng của một cường quốc, trong trường hợp này là Trung Quốc tất yếu dẫn đến xung đột, thậm chí là chiến tranh súng đạn với quốc gia đang bá quyền, ở đây là Mỹ.

Điều này đang dần đúng với mối quan hệ Trung - Mỹ hiện nay. Cả hai dần cắt đứt quan hệ đối tác, chuyển sang quan hệ đối thủ, xung đột lợi ích, tư tưởng, đường lối trầm trọng.

Nếu như cách đây 10 năm, Washington còn giữ được khoảng cách sức mạnh tuyệt đối trước Bắc Kinh, thì hiện nay một số lĩnh vực kinh tế, quân sự, tầm ảnh hưởng,… Trung Quốc đã thu hẹp, thậm chí vượt Mỹ.

Tổng lượng GDP Trung Quốc gần bằng Mỹ, nếu tính theo sức mua, cường quốc châu Á đã là nền kinh tế lớn nhất thế giới cách đây 2 năm. Công nghệ AI và 5G Trung Quốc đã vượt Mỹ.

Mặc dù nhiều nơi không thích Trung Quốc, nhưng tiền Trung Quốc đã âm thầm chảy vào các dự án hạ tầng theo dự án “Vành đai và Con đường” từ châu Á sang châu Phi và châu Âu. Thậm chí Bắc Kinh đã vung hàng nghìn tỷ USD mua trái phiếu chính phủ Mỹ.

Tiền Trung Quốc giúp xã hội Mỹ sống sung túc từ nguồn cung cấp tín dụng dồi dào với lãi suất thấp (thông qua việc Trung Quốc mua lượng lớn trái phiếu Chính phủ Mỹ), nay đã gây ra hậu quả.

Nợ công, thâm hụt ngân sách quá lớn là nguyên nhân chính dẫn đến kinh tế Mỹ suy yếu. Đặc biệt cú thử mang tên COVID-19 đã chứng minh mô hình chính trị - xã hội Trung Quốc tỏ ra linh hoạt hơn.

Nếu như 15 năm trước, Trung Quốc trải thảm đỏ mời gọi các tập đoàn công nghệ lớn nhất thế giới từ Mỹ đến đầu tư - cái mà giáo sư sử học ở Đại học Havard Niall Ferguson mô tả bằng thuật ngữ “Chimerica”. Thì đến nay, các tập đoàn này bị bắt cóc làm “con tin”.

Các lợi thế cạnh tranh mà Trung Quốc tạo ra là duy nhất, không thể có chuyện Apple, Samsung, Intel rời đi trong một sớm một chiều. Đó là một trong những lý do khiến nước này không còn ngán Mỹ.

Trong khi Mỹ chễm chệ ở vị trí cường quốc thì quốc gia đông dân nhất thế giới cam phận “cửa dưới” hàng thập kỷ. Nhờ đó, họ hưởng đặc quyền thuế quan thương mại từ WTO, tài trợ, viện trợ, vốn vay ưu đãi từ các định chế tài chính như WB, IMF.

Tàu sân bay Liêu Ninh chính là tham vọng vươn xa của Trung Quốc

Mới năm 2019, ông Vương Nghị một lần nữa khẳng định “Trung Quốc là nước đang phát triển” nhưng trong thực tế không một quốc gia đang phát triển nào mạnh mẽ khiến thế giới lo sợ như Trung Quốc!

Trong bài “Những thành tựu mới của lý luận trị quốc Tập Cận Bình kể từ Đại hội XVIII tới nay”, GS.VS Đại học Thanh Hoa, Hồ An Cương viết: “Năm 2010, Trung Quốc đã trở thành nước lớn nhất thế giới trong ngành chế tạo, năm 2013 là nước xuất nhập khẩu hàng hóa lớn nhất, năm 2014 là nền kinh tế lớn nhất toàn cầu… Trung Quốc đã tiến vào trung tâm vũ đài thế giới, phát huy tác dụng lãnh đạo toàn cầu”.

Năm 2018, GS danh tiếng này công bố công trình nghiên cứu, đưa ra nhận định: Thực lực kinh tế, khoa học kỹ thuật và quốc lực tổng hợp của Trung Quốc đã lần lượt vượt Mỹ vào các năm 2013, 2015 và 2012.

Đến 2016, ba sức mạnh này của Trung Quốc so với Mỹ bằng 1,15 lần, 1,31 lần và 1,36 lần, đứng thứ nhất thế giới. Ngoài ra về sức mạnh quốc phòng, ảnh hưởng quốc tế và sức mạnh “mềm” về văn hóa, Trung Quốc cũng đang tăng tốc đuổi và vượt Mỹ. (hết trích).

Hôm 17/3 tại Alaska, cũng chính ông Vương Nghị và Dương Khiết Trì chính thức yêu cầu “đứng ngang hàng với Mỹ”, có nghĩa bây giờ họ đã thừa nhận mình là nước mạnh!?

Năm 2011, nhà bình luận quốc tế James Fallows, từng đưa ra 3 điểm cơ bản về mối quan hệ Đông - Tây này: “Hợp tác tốt chứ không phải coi nhau như kẻ thù; sự thịnh vượng của Trung Quốc không nhất thiết dựa trên sự hy sinh lợi ích của Mỹ; và giữa hai nước có một số bất đồng thực sự”. Rất tiếc, cả 2 trong 3 điểm này bây giờ không còn đúng!