Mặc ICJ phán quyết, Putin đã “cưỡi lưng hổ”!

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 17/03/2022 12:00

Trong khi thẩm phán ICJ Joan Donoghue đọc phán quyết ở đất nước Hà Lan thanh bình thì hỏa lực Nga vẫn oanh tạc dữ dội thủ đô Kiev.

Tòa án công lý quốc tế ở Hà Lan

>>Putin có thể "giã từ vũ khí" tại Ukraine?

Tòa án công lý quốc tế (ICJ) ngày 16/3 đã phán quyết bác bỏ cáo buộc của Nga rằng “Ukraine có hành động diệt chủng ở Donbass” và đồng thời “yêu cầu Nga chấm dứt chiến dịch quân sự đặc biệt”.

Thẩm phán Joan Donoghue mở đầu: “Tòa án nhận thức sâu sắc mức độ thảm họa nhân đạo đang xảy ra ở Ukraine. Tòa quan ngại sâu sắc về hành vi sử dụng vũ lực của Nga ở Ukraine, gây ra những vấn đề rất nghiêm trọng cho luật pháp quốc tế”.

Như vậy, theo quan điểm của cơ quan bảo vệ công lý quốc tế, Nga vi phạm nghiêm trọng Hiến chương Liên Hợp Quốc “sử dụng vũ lực chống lại toàn vẹn lãnh thổ hoặc độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào”.

Tòa hình sự quốc tế (ICC) đã khởi động điều tra tội ác chiến tranh và chống lại loài người của Nga. Thậm chí đã có chiến dịch kêu gọi thành lập tòa án đặc biệt chuyên trách về chiến sự Nga - Ukraine.

Phán quyết của ICJ và hành động của các cơ quan bảo vệ hòa bình quốc tế tiếp tục khẳng định thêm một thất bại trên mặt trận chính trị, ngoại giao của Tổng thống Putin.

Tuy nhiên, mặc cho ICJ phán quyết, diễn biến tại thành phố Kiev vẫn khốc liệt, hỏa lực Nga đánh trúng nhiều tòa chung cư, ba mặt thủ đô Ukraine bị phong tỏa, khủng hoảng nhân đạo bắt đầu khi người dân thiếu lương thực, thuốc men và nước sạch, đã có hàng chục dân thường thiệt mạng.

Nhiều đường phố Kiev trở thành pháo đài

Rõ ràng, Nga không có dấu hiệu dừng lại, đàm phán vòng thứ 4 vẫn không đạt kết quả gì đáng kể. Như nhận định ban đầu, Moscow đã hạ quyết tâm đanh gục Zelensky bằng mọi giá. Vì vậy, ICJ hay ICC, thậm chí Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vẫn không thể ngăn chặn Putin bằng biện pháp chính trị.

Nhưng Ukraine được tiếp thêm sức mạnh, là “vũ khí của sự phê phán”. K. Marx, người sáng lập XHCN, một trong những nhà tư tưởng có ảnh hưởng lớn nhất ở xứ bạch dương, kết luận rằng: “Vũ khí của sự phê phán cố nhiên không thể thay thế được sự phê phán của vũ khí, lực lượng vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lượng vật chất; nhưng lý luận cũng sẽ trở thành lực lượng vật chất, một khi nó thâm nhập vào quần chúng”.

Putin đã “cưỡi lưng hổ”, vòng vây quốc tế càng siết chặt càng thúc đẩy Kremlin trở nên hung hãn, kiểm soát Kiev, phế bỏ Tổng thống Zelensky, lập ra nhà nước thân Nga là cái đích cuối cùng.

Ukraine nhiều khả năng thất bại về phương diện quân sự, nhưng họ đang thắng trên tinh thần bảo vệ hòa bình, phù hợp với lương tri thời đại. Putin hoàn toàn có thể ngẩng cao đầu nói về chiến thắng. Song, thời kỳ khủng hoảng ngoại giao, kinh tế, chính trị, xã hội ở Đông Âu đã điểm.

Cuộc chiến này, nếu nhìn ở khía cạnh luật pháp quốc tế sẽ nhận thấy rất nhiều điều tích cực. Từ lâu người ta không còn thấy rõ vai trò của luật pháp quốc tế có thể giữ gìn hòa bình, bảo vệ chính nghĩa, bênh vực tự do dân chủ.

ICJ ra phán quyết nhanh chưa từng có, chỉ 20 ngày sau khi nhận đơn, ICC phản ứng quyết liệt hơn bất cứ khi nào, sẽ có nhiều thiết chế mới ra đời, hồi sinh Hiến chương Liên Hợp Quốc.