Ngăn chặn gian lận hoá đơn: Cần đồng bộ nhiều giải pháp

KHÔI NGUYÊN• 13/05/2023 03:00

Lợi dụng sự thông thoáng của pháp luật, nhiều đối tượng đã lách luật, thành lập doanh nghiệp nhưng không có hoạt động kinh doanh thật, mà chỉ để mua, bán và sử dụng hóa đơn bất hợp pháp…

Đây là thông tin bà Lê Thị Duyên Hải - Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế (Tổng cục Thuế) chia sẻ xung quanh vấn nạn mua bán hóa đơn điện tử hiện nay.

>>Áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền: Xử phạt nếu “chây ì”

hihiihihi

Các doanh nghiệp thành lập với mục đích gian lận về hóa đơn thường chỉ hoạt động trong một thời gian ngắn khoảng 1 - 2 năm. Ảnh minh họa

Theo bà Hải, các doanh nghiệp thành lập với mục đích gian lận về hóa đơn thường chỉ hoạt động trong một thời gian ngắn khoảng 1 - 2 năm. Các doanh nghiệp trên sau đó tạm ngừng hoặc dừng hoạt động nhưng không làm thủ tục giải thể với cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế để tránh bị thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng.

Khi cơ quan thuế nghi ngờ đưa vào thanh tra, kiểm tra thì doanh nghiệp đã làm thủ tục tạm ngừng hoạt động hoặc không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký kinh doanh. Ngoài ra, để trốn tránh sự kiểm tra, phát hiện của cơ quan thuế và các cơ quan quản lý nhà nước, các đối tượng thường xuyên chuyển địa điểm kinh doanh; cá nhân sinh sống ở địa bàn này hoặc có địa điểm kinh doanh ở địa bàn này nhưng trụ sở chính của doanh nghiệp ở các địa bàn khác nơi sinh sống, kinh doanh…

Địa điểm kinh doanh không có thật hoặc hợp đồng thuê nhà giả mạo để đăng ký địa điểm kinh doanh; cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế chưa có thông tin kiểm soát địa điểm kinh doanh có đúng địa chỉ đăng ký hay không...

Để ngăn chặn thực trạng trên, bà Lê Thị Duyên Hải cho rằng, cần có sự vào cuộc đồng bộ của các ngành chức năng như: cơ quan công an, cơ quan hải quan, cơ quan đăng ký kinh doanh.

Theo đó, Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế kiến nghị cần siết chặt lại quy định thành lập doanh nghiệp mới; kiểm soát thông tin của cá nhân tham gia thành lập, quản lý doanh nghiệp; cần đồng bộ, chuẩn hóa và xác thực toàn bộ thông tin định danh cá nhân của các cá nhân tham gia thành lập doanh nghiệp; bổ sung phiếu lý lịch tư pháp vào thành phần hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp, hồ sơ thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh của các cá nhân tham gia thành lập và quản lý doanh nghiệp …

Đồng thời, cần sửa quy định để rút ngắn thời gian thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của các doanh nghiệp không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký từ 1 năm xuống còn 90 ngày kể từ ngày công khai thông tin người nộp thuế không còn hoạt động kinh doanh tại địa chỉ đã đăng ký, nếu doanh nghiệp không báo cáo, không giải trình với cơ quan đăng ký kinh doanh và cơ quan thuế.

Bà Lê Thị Duyên Hải cũng đề xuất cơ quan đăng ký cần tăng cường phối hợp với cơ quan công an trong việc trao đổi, cung cấp thông tin khi cơ quan công an ban hành các thông báo, các quyết định liên quan đến các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật với cơ quan thuế.

Đối với cơ quan hải quan thường xuyên trao đổi thông tin, cập nhật danh sách rủi ro cao giữa cơ quan hải quan và cơ quan thuế các địa phương để đánh giá thực tế hoạt động của doanh nghiệp trên địa bàn, từ đó thống nhất các giải pháp quản lý ngăn chặn hoạt động gian lận về hóa đơn và các hành vi vi phạm pháp luật khác.

>>Hoàn thiện pháp lý để bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

Trên thực tế, thời gian qua, nhiều vụ việc mua bán, sử dụng bất hợp pháp hóa đơn điện tử đã được phát hiện. Vào tháng 9/2022, Tòa án nhân dân TP. Hà Nội đã đưa ra xét xử vụ án "Mua bán trái phép hóa đơn" liên quan đến hai ổ nhóm với nhiều đối tượng thực hiện hành vi mua bán hóa đơn với giá trị lên đến hơn 1.000 tỷ đồng…

Theo khuyến cáo từ luật sư Nguyễn Thành Luân – Giám đốc Công ty Luật TNHH Hà Việt, để tránh gian lận trong sử dụng hóa đơn điện tử, các doanh nghiệp kinh doanh hợp pháp khi mua bán hàng hóa, dịch vụ với những đối tác mới thì cần vào website của Tổng cục Thuế để kiểm tra thông tin về đối tác xem có đang hoạt động bình thường ở địa chỉ kinh doanh đã đăng ký hay không. Đồng thời, vị luật sư này cũng cho rằng, cần kiểm tra thông tin xem đơn vị bán hàng có thực hiện đầy đủ thủ tục đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử theo quy định của pháp luật hay không.

“Đặc biệt, cần nâng cao cảnh giác trước những đối tác cung cấp hàng hóa, dịch vụ với giá quá rẻ so với giá thị trường, vì nhiều khả năng đó là hàng lậu của những doanh nghiệp gian lận về thuế và hóa đơn điện tử”, luật sư Nguyễn Thành Luân chia sẻ.

Theo thống kê của ngành Thuế cho thấy, số lượng doanh nghiệp không hoạt động tại địa chỉ đã đăng ký ngày càng tăng và chiếm tỷ trọng lớn trong số các doanh nghiệp chấm dứt hoạt động. Cụ thể, năm 2022 là 68.242 doanh nghiệp; 3 tháng đầu năm 2023 là 16.451 doanh nghiệp; lũy kế trên hệ thống quản lý thuế tính đến ngày 17/4/2023 là 384.801 doanh nghiệp. Đáng chú ý trong số doanh nghiệp trên, có nhiều doanh nghiệp vẫn còn nợ thuế, chưa hoàn thành nghĩa vụ khai thuế, có nhiều hành vi vi phạm pháp luật thuế và các doanh nghiệp mua bán hóa đơn đều thuộc nhóm này.