“Kiêu binh nổi loạn” ở ExxonMobil!

NGUYỄN CHUẨN• 27/05/2021 05:01

Lần đầu tiên trong lịch sử, “gã khổng lồ” dầu mỏ lớn nhất của Mỹ đang đối mặt với một thách thức mạnh mẽ từ một nhà đầu tư hoạt động.

Thất vọng với hoạt động tài chính và hướng đi chiến lược của công ty đối với khí hậu, Quỹ đầu cơ Engine số 1 đang tìm cách phế truất bốn giám đốc của Exxon tại cuộc họp cổ đông thường niên của công ty.

ExxonMobil công ty dầu mỏ lớn nhất của Mỹ.

Nếu thành công, chiến dịch này có thể buộc Exxon phải chuyển chiến lược bằng cách đa dạng hóa sang năng lượng tái tạo và rút lại sản lượng dầu. Và nó sẽ gửi một thông điệp lớn đến các công ty nhiên liệu hóa thạch khác vào thời điểm mà Cơ quan Năng lượng Quốc tế đã cảnh báo thế giới cần phải ngừng ngay việc khoan dầu khí để ngăn chặn thảm họa khí hậu.

Theo Institutions Shareholder Services, đây là cuộc chiến ủy nhiệm đầu tiên tại một công ty lớn của Mỹ, trong đó trường hợp thay đổi đang được "xây dựng rõ ràng" xung quanh việc chuyển hướng khỏi nhiên liệu hóa thạch.

“Giậu đổ bìm leo”

Trên thực tế, cuộc chiến với các nhà hoạt động này đã diễn ra sau thời gian dài hoạt động kinh doanh rơi vào tình trạng ảm đạm của Exxon hùng mạnh một thời.

Từng là công ty có giá trị nhất thế giới vào năm 2013, Exxon giờ đây đã mất gần 200 tỷ USD vốn hóa thị trường kể từ thời kỳ đỉnh cao. Họ đã bị tước bỏ tư cách thành viên Chỉ số Công nghiệp Dow Jones vào năm ngoái, nơi mà họ hoạt động từ năm 1928.

Theo Quỹ đầu cơ Engine số 1, trong năm năm trước đại dịch, tổng lợi nhuận của Exxon (bao gồm cả cổ tức) đã giảm 17,5%. Cay đắng thay, Exxon lại là “gã khổng lồ” duy nhất trong số năm công ty dầu mỏ lớn nhất thế giới bị thua lỗ.

Mặc dù, Exxon đã phục hồi vào năm 2021 khi giá dầu tăng. Giá cổ phiếu đã tăng 41% trong năm nay, gần gấp 4 lần mức tăng của S&P 500. Tuy vậy, họ vẫn còn cách xa mức kỷ lục đạt được vào giữa năm 2014.

“Sai lầm về chiến lược”

Quỹ đầu cơ Engine số 1 cho rằng, cuộc khủng hoảng khí hậu đã, đang và sẽ đặt ra một mối đe dọa hiện hữu đối với Exxon - một trong những công ty đã không thực hiện đủ nghiêm túc. Không giống như BP, Royal Dutch Shell và các tập đoàn dầu khí châu Âu khác, Exxon đã tăng gấp đôi sản lượng dầu khí mặc dù thế giới ngày càng lo ngại về cuộc khủng hoảng khí hậu.

Họ cũng cho rằng, chiến lược của Exxon đang “có vấn đề" trong tương lai và sẽ khiến cho công ty "lợi nhuận giảm dần".

Glass Lewis, một công ty tư vấn có ảnh hưởng khác, cũng cho rằng: "Chúng tôi tin rằng Engine số 1 đã trình bày một trường hợp thuyết phục mà nếu không có phản ứng hợp lý hơn và chiến lược phát triển tốt hơn, liên quan đến quá trình chuyển đổi năng lượng toàn cầu, lợi nhuận, dòng tiền và cổ tức, Exxon sẽ gặp nhiều khó khăn hơn nữa trong tương lai.

Sức mạnh của “kiêu binh”!

Mặc dù Quỹ đầu cơ Engine số 1 chỉ nắm giữ 0,02% cổ phần của Exxon. Tuy nhiên, họ lại giành được sự ủng hộ từ các nhà đầu tư tổ chức lớn, bao gồm Quỹ Hưu trí Chung New York, Nhà thờ Anh, Hệ thống Hưu trí Công chức California (CalPERS) và Hệ thống Hưu trí Giáo viên Tiểu bang California (CalSTRS).

Darren W. Woods, chủ tịch và giám đốc điều hành của Exxon.

Cũng giống như hầu hết các cuộc chiến ủy nhiệm, cuộc chiến có thể sẽ phân thắng bại nếu bên nào nhận được sự hỗ trợ của các nhà quản lý tài sản “Big Three”, ở đây bao gồm BlackRock, State Street và Vanguard sở hữu tập thể gần 19% cổ phần của Exxon tính đến cuối tháng 3, theo Refinitiv.

Mới đây, Reuters đưa tin BlackRock, công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới, đã bầu chọn 3 trong số 4 ứng cử viên của Engine số 1 để tham gia hội đồng quản trị Exxon.

Và trước những áp lực phải đối mặt, Exxon cũng hứa hẹn sẽ bổ sung hai giám đốc mới trong vòng 12 tháng tới, một người có kinh nghiệm trong ngành năng lượng và một người có kinh nghiệm về khí hậu. Đó sẽ là top 6 giám đốc mới đã được bổ sung kể từ năm 2017.

Cuối cùng, chưa biết cuộc chiến hội đồng quản trị của Exxon sẽ đi đến đâu và chiến lược của họ liệu có thay đổi trong thời gian tới hay không, nhưng có thể nói, đây là lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại, công ty dầu mỏ lớn nhất của Mỹ phải đối mặt với một thách thức mạnh mẽ từ một nhà đầu tư hoạt động.