Cảnh báo lừa đảo bằng mã QR gia tăng

HẠNH LÊ• 07/09/2023 06:36

Mã QR càng trở nên phổ biến trong thanh toán thì các hình thức lừa đảo bằng mã QR cũng gia tăng.

>>>Giao dịch thanh toán an toàn bằng mã QR động của ngân hàng

Cùng với xu hướng phổ biến của phương thức thanh toán sử dụng mã QR, tình trạng lừa đảo bằng mã QR cũng được ghi nhận tăng mạnh trên thế giới, trong đó có ở Việt Nam trong thời gian gần đây. Theo ông Nguyễn Duy Khiêm - đại diện Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), hiện có tình trạng mã QR thanh toán tại các cửa hàng bị dán đè khiến tiền không chuyển về tài khoản chính chủ mà chuyển qua tài khoản của kẻ gian.

Ông Nguyễn Duy Khiêm - đại diện Cục An toàn thông tin, Bộ Thông tin và Truyền thông

Mã QR độc hại cũng được phát tán trong các bài viết, hình ảnh thông qua các ứng dụng nhắn tin, diễn đàn, hội nhóm trên mạng xã hội. Quét mã QR độc hại, đường link được chuyển hướng đến các trang quảng cáo cờ bạc kèm mã độc có thể bị cài đặt vào điện thoại.

Ông Nguyễn Duy Khiêm chia sẻ thêm, một số ngân hàng mới đây đã phát cảnh báo tình trạng lừa đảo thẻ tín dụng thông qua mã QR. Theo đó, kẻ gian sau khi kết bạn qua mạng xã hội để trao đổi với nạn nhân sẽ gửi mã QR để người dùng quét. Mã này dẫn tới các website giả mạo ngân hàng và đưa ra một số yêu cầu người dùng nhập thông tin như họ tên, số căn cước công dân, tài khoản, mã bí mật hoặc OTP. Từ đó, người dùng bị chiếm tài khoản.

So với đường link độc hại truyền thống, mã QR có lợi thế là có thể chèn trực tiếp vào email, tin nhắn mà không bị các bộ lọc chặn lại nên dễ dàng tiếp cận người dùng. Bản chất QR Code không phải mã độc tấn công trực tiếp mà chỉ là trung gian để truyền tải nội dung. Người dùng có bị tấn công hay không phụ thuộc vào cách xử lý nội dung sau khi quét mã QR Code.

Người dân cần kiểm tra kỹ thông tin mã QR trước khi thanh toán

Trước thực trạng này, ông Nguyễn Duy Khiêm khuyến cáo người dùng cần thận trọng trước khi quét mã QR Code, đặc biệt cảnh giác với các mã QR được dán hoặc chia sẻ ở những nơi công cộng hoặc gửi qua mạng xã hội, email. Người dùng cũng cần xác định và kiểm tra kỹ càng thông tin tài khoản người trao đổi mã QR; xem xét kỹ nội dung trang web mà mã QR đưa tới; kiểm tra đường link xem có bắt đầu với “https” và có phải tên miền quen thuộc hay không.

Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, thanh toán bằng mã QR đang tăng trưởng nóng. 6 tháng đầu năm nay, mức tăng trưởng được ghi nhận tăng 150% so với cùng kỳ năm trước. Năm 2022, thanh toán qua mã QR tăng tới hơn 225% về số lượng và trên 243% về giá trị so với năm 2021. Hiện, thanh toán qua mã QR hiện đang chiếm tỷ lệ cao nhất, với 55% các giao dịch thanh toán số hiện nay, dự báo tỷ lệ này tiếp tục tăng trong những năm tới.

So với các hình thức thanh toán không tiền mặt khác, thanh toán qua mã QR có nhiều lợi thế và tiện ích như chi phí đầu tư thấp, không cần tới máy tính, một quầy thu ngân hay máy POS, chủ cơ sở kinh doanh chỉ cần một tờ giấy in với mức phí chưa tới 1.000 đồng.