Kinh tế Việt Nam phụ thuộc lớn vào kiểm soát dịch thời gian tới

LINH NGA• 22/09/2021 11:00

Đợt bùng phát trở lại của đại dịch COVID-19 trong tháng 4 đã thắt chặt nguồn cung lao động, hạ thấp sản lượng công nghiệp và làm gián đoạn chuỗi giá trị nông nghiệp.

Đại dịch COVID-19 và các đợt phong tỏa kéo dài đã làm suy yếu tiêu dùng và đầu tư, hạn chế triển vọng tăng trưởng của Việt Nam.

Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) vừa công bố Báo cáo cập nhật Triển vọng Phát triển Châu Á (ADO) 2021. ADB cho rằng tăng trưởng GDP Việt Nam đã phục hồi trong nửa đầu năm 2021, được hỗ trợ phần lớn bởi mở rộng thương mại. Nhưng đợt bùng phát trở lại của đại dịch COVID-19 trong tháng 4 đã thắt chặt nguồn cung lao động, hạ thấp sản lượng công nghiệp và làm gián đoạn chuỗi giá trị nông nghiệp.

Vì vậy, ADB dự báo kinh tế Việt Nam dự kiến đạt mức tăng trưởng 3,8% trong năm nay và 6,5% vào năm 2022. Cả hai đều thấp hơn so với dự báo hồi tháng 4 là 6,7% (2021) và 7% (2022). Dự báo này được ADB đưa ra với giả sửtình hình dịch bệnh tại Việt Nam được kiểm soát vào cuối năm 2021, và tiêm chủng đầy đủ cho 70% dân số vào quý 2 năm 2022.

Khi so sánh với các nước Đông Nam Á khác, GDP Việt Nam được dự báo là tăng trưởng cao thứ 4 trong khu vực. Theo ADB, GDP một số quốc gia khu vực Đông Nam Á tăng trưởng như sau Singapore (6,5%), Malaysia (4,7%), Philippines (4,5%), Indonesia (3,8%).

GDP của Việt Nam năm 2021 dự đoán tăng trưởng cao hơn so với GDP của khu vực Đông Nam Á (3,1%). Chỉ có một quốc gia trong khu vực đạt tăng trưởng âm là Myanmar (-18,4%).

Sự suy giảm của tài khoản vãng lai trong năm nay và năm sau dự kiến sẽ nhiều hơn mức dự báo trong báo cáo ADO 2021. Tài khoản vãng lai dự kiến sẽ thâm hụt nhẹ ở mức tương đương 1,0% GDP trong năm 2021 do tác động của đại dịch đối với sản xuất sẽ làm chậm tăng trưởng xuất khẩu trong từ bây giờ đến hết năm.

Dự kiến tài khoản vãng lai sẽ trở lại thặng dư, ở mức 1,5% GDP trong năm 2022, do xuất khẩu tăng khi sản xuất trong nước và sức cầu bên ngoài phục hồi.

ADB dự báo GDP Việt Nam trong năm 2021 và 2022 lần lượt là 3,8% và 6,5%. Nguồn: ADB

"Đại dịch COVID-19 và các đợt phong tỏa kéo dài đã làm suy yếu tiêu dùng và đầu tư, hạn chế triển vọng tăng trưởng của Việt Nam", ông Andrew Jeffries, Giám đốc Quốc gia của ADB tại Việt Nam nhận định. Ông Andrew Jeffries cho biết thêm: "Tuy nhiên, kinh tế Việt Nam sẽ phục hồi trở lại nếu đại dịch COVID-19 được kiểm soát vào cuối năm 2021 và đến quý II năm 2022 có 70% dân số cả nước được tiêm chủng".

Các chuyên gia đánh giá những triển vọng kinh tế Việt Nam trong khoảng thời gian tới là một thách thức. Bởi nguy cơ chính gây ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế hiện nay là làn sóng dịch bệnh kéo dài.

Những nỗ lực của Chính phủ trong việc sản xuất vắc xin COVID-19 trong nước vào năm 2021, kết hợp với việc tăng cường mua vaccine từ các nguồn bên ngoài, sẽ là yếu tố quan trọng để Việt Nam ngăn chặn được tác động của dịch lên nền kinh tế.

ADB vẫn lạc quan về triển vọng tăng trưởng của Việt Nam trong trung và dài hạn. Tăng trưởng có thể được hỗ trợ bởi sự phục hồi của cầu nội địa, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, mở rộng hoạt động sang các thị trường xuất khẩu mới do các hiệp định thương mại mang lại, và sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu.

Tuy nhiên, triển vọng tăng trưởng trong ngắn hạn có nhiều thách thức. Rủi ro chính là đại dịch kéo dài, đặc biệt nếu tỷ lệ tiêm chủng trên toàn quốc không tăng đáng kể. Tăng trưởng cũng phụ thuộc vào việc Chính phủ kịp thời cung cấp các mặt hàng thiết yếu, như thực phẩm và tiền mặt, cho các nhóm dân cư dễ bị tổn thương đang bị ảnh hưởng bởi đại dịch.

Theo ADB, Việt Nam có thể hưởng lợi từ việc loại bỏ các rào cản hành chính đối với doanh nghiệp và người dân, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi số để nâng cao hiệu quả của các biện pháp kiểm soát đại dịch và hỗ trợ sự phục hồi bền vững của nền kinh tế trong năm nay và năm tới.