Không để biến tướng môi giới bất động sản

TS NGUYỄN VĂN ĐÍNH - Chủ tịch VARS• 21/01/2024 12:00

Nhiều nhà đầu tư cho rằng bất động sản thanh lý có “ngân hàng” đứng đằng sau thì sẽ an tâm hơn, nhưng thực tế cần cẩn trọng bởi đa phần những bất động sản này đều có nhiều vấn đề về pháp lý.

>>> Rao bán bất động sản thanh lý ngân hàng: Cẩn thận “cú lừa”

Thời gian trước đã có không ít các công ty bất động sản “nói một đằng, làm một nẻo”, lập ra "dự án ma", đưa ra thị trường những sản phẩm nhập nhèm về điều kiện bán hàng hoặc thiếu các thủ tục pháp lý. Sau thời gian chiêu trò này bị phát hiện, hàng loạt dự án “ma” bị xử phạt, thì gần đây vẫn rất nhiều người bị “lùa" với các hình thức lừa đảo tinh vi hơn dưới hình thức “ngân hàng thanh lý”.

Người hành nghề tư vấn môi giới Bđs bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề.

Người hành nghề tư vấn môi giới bất động sản bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề.

Đủ chiêu trò lừa đảo khách hàng

Để đưa các nhà đầu tư “vào tròng”, tận dụng thời điểm các ngân hàng đang phải “ráo riết” công bố danh sách ngày càng nhiều các bất động sản là tài sản thế chấp cho các khoản vay của khách hàng cần xử lý để thu hồi nợ với giá trị hàng chục nghìn tỷ đồng. Một số cá nhân đã đóng vai làm môi giới bất động sản, sau đó vào các trang mạng xã hội lấy hình ảnh những căn nhà có vị trí đẹp, đăng lên website của công ty và các nền tảng khác để giới thiệu bán.

Hầu hết khách hàng bị thao túng với những lời tư vấn quá “bùi tai” và các bài chim mồi, đánh vào tâm lý khách hàng như có khách chốt cọc liên tục, hay giá đang giảm sâu so với thời điểm sốt nóng.

Nguyên nhân do thị trường và pháp luật hiện hành đang thiếu cơ chế ràng buộc đối với các đối tượng trung gian tư vấn, cung cấp thông tin sản phẩm, dự án bất động sản. Dù có các quy định xử phạt, môi giới bất động sản vẫn là ngành nghề gần như không có rào cản khi gia nhập hay rút lui, mọi người, mọi chủ thể, mọi cá nhân đều dễ dàng tham gia.

Theo đó, Luật pháp hiện hành đã có các quy định xử phạt môi giới bất động sản không cung cấp, cung cấp không đầy đủ hoặc không chính xác hồ sơ, thông tin về bất động sản cũng như kinh doanh dịch vụ môi giới mà không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ hết hạn.

Tuy nhiên, mức phạt không nhiều, dao động từ 10-25 triệu đồng. Hơn thế nữa cũng chưa có quy định là cơ quan nào là quản lý, phản ánh ở đâu với ai, phạt xong thì sao, khiến nhiều người mua/nhà đầu tư không đủ tỉnh táo có thể nghe theo và mất tiền oan.

Quản chặt môi giới bất động sản

Những năm qua, đến thời điểm sốt nóng, lao động từ các ngành nghề khác gia nhập vào làm môi giới với tốc độ tăng trưởng rất nhanh, từ xe ôm, người bán nước tới công chức nhà nước,... đều có thể tham gia kết nối thực hiện giao dịch. Các cá nhân này không được đào tạo, không có kiến thức hành nghề, hoạt động mang tính tự phát, không chịu sự quản lý chuyên nghiệp của bất kỳ cơ quan nào.

Họ chỉ quan tâm làm sao để giao dịch diễn ra nhanh nhất, lợi dụng thời cơ “thổi giá” nhà đất để chuộc lợi, ôm hàng, lừa đảo khách hàng gây lũng đoạn thị trường.

Nhà đầu tư cần tỉnh táo hơn trong việc tiếp cận thông tin mua bán bất động sản.

Để bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư hoặc người mua nhà khi tham gia giao dịch, cần có cơ chế pháp luật ràng buộc về vai trò, trách nhiệm của môi giới bất động sản trong việc tư vấn, cung cấp thông tin.

Tất cả những người hành nghề tư vấn môi giới cho khách hàng phải hoàn thành đúng, đủ các quy định trước khi hoạt động, trong đó bắt buộc phải có chứng chỉ hành nghề môi giới. Chứng chỉ này sẽ được mã hóa, số hóa dưới hình thức thẻ hành nghề, hình thành hệ thống thông tin dữ liệu để cơ quan Nhà nước quản lý.

Người có thẻ sẽ là người giao dịch cuối cùng, xác nhận thông tin cần thiết tư vấn cho khách hàng; mã thẻ sử dụng khi ký hợp đồng sẽ là căn cứ để đánh giá trách nhiệm liên đới khi giao dịch xảy ra vấn đề và như vậy người hành nghề bắt buộc hoạt động nghiêm túc, có uy tín.

Cần phải có những giải pháp đồng bộ từ phía chính sách của Nhà nước cùng việc phát huy tối đa vai trò của các tổ chức xã hội nghề nghiệp có liên quan.

Luật kinh doanh bất động sản (sửa đổi) vừa được thông qua đã bổ sung các điều khoản cụ thể để quản lý môi giới bất động sản, nhưng đến 1/1/2025 Luật mới có hiệu lực. Theo đó, trong thời điểm này, nhà đầu tư cần tỉnh táo hơn trong việc tiếp cận thông tin mua bán bất động sản. Trang bị kỹ năng tra cứu thông tin, xác thực thông tin trước khi xuống tiền.