“Nâng cấp” ngành Du lịch
Nếu chúng ta cứ mãi định vị ngành du lịch là một “điểm đến giá rẻ” mà không chịu “nâng cấp” thì Việt Nam khó lòng thu hút khách du lịch ở những thị trường cao cấp.
Thời gian gần đây Việt Nam liên tục vào top 10 điểm du lịch hấp dẫn có chi phí rẻ nhất năm, nên những tranh luận về du lịch giá rẻ là chuyện buồn hay vui vẫn chưa có hồi kết. Đáng chú ý, nhiều quan điểm cho rằng Việt Nam phải trở thành điểm đến được du khách “chi mạnh” nhất, chứ không phải nơi du lịch giá rẻ và ở một góc nào đó có thể nói du lịch giá rẻ là sự lãng phí.
Thực tế cho thấy, những nỗ lực của ngành công nghiệp không khói đã giúp Việt Nam liên tiếp được Tổ chức Giải thưởng Du lịch Thế giới - vinh danh là “Điểm đến di sản hàng đầu thế giới”. Các di sản như Vịnh Hạ Long, đô thị cổ Hội An, Cố đô Huế, Hoàng thành Thăng Long… đã trở thành những “thỏi nam châm” hút khách du lịch. Hoặc, theo bình chọn từ nền tảng Wethrift Hà Nội đứng thứ 2 trong danh sách các thành phố có mức chi phí du lịch phải chăng nhất với du khách quốc tế trong năm 2024, chỉ sau New Delhi (Ấn Độ).
Không những vậy, Việt Nam được thiên nhiên ưu đãi, có nhiều danh lam thắng cảnh, ẩm thực 3 miền phong phú… kết hợp với nền văn hóa phong phú, di sản đặc sắc, có thể dễ dàng kết nối, khai thác những loại hình du lịch khác như nghỉ dưỡng, chăm sóc sức khỏe, du lịch sự kiện… Đây đều là những điều kiện vô cùng thuận lợi để thu hút khách du lịch ở mọi phân khúc, kể cả giới thượng lưu, tỷ phú.
Đó không phải là sự viển vông, lý thuyết suông. Minh chứng, hồi trung tuần tháng 10/2024, sân bay Quốc tế Đà Nẵng cùng lúc đón 5 siêu tàu bay Gulfstream sang trọng và đắt đỏ bậc nhất thế giới. Đó là 5 chiếc chuyên cơ huyền thoại của Gulfstream chở theo 50 khách hàng là các tỷ phú từ khắp nơi trên thế giới và các đối tác vận hành của Gulfstream tụ hội về Thành phố Đà Nẵng để tham dự Hội nghị khách hàng thường niên.
Cùng với thị trường khách nước ngoài thì thị trường nội địa cũng là “mỏ vàng” lớn. Dân số Việt Nam hiện đã vượt qua 100 triệu người, trong đó khoảng 40% là tầng lớp trung lưu và thượng lưu. Hiện mức chi tiêu của các “thượng khách” này cũng rất đáng chú ý, nhất là những người trẻ. Họ sẵn sàng chi từ 30-40 triệu đồng cho một chuyến du lịch..v.v.
Tiềm năng là vậy, nhưng đến nay Việt Nam vẫn chỉ nằm trong những điểm đến rẻ nhất mà không phải thượng hạng, đẳng cấp. Chúng ta phải nhìn nhận nghiêm túc vấn đề: Liệu có phải du khách đến Việt Nam chỉ vì rẻ hay không?
Con số thống kê không mấy vui từ chuyên gia kinh tế du lịch PGS.TS Phạm Trung Lương, đó là: “Du khách đến Singapore chi hơn 50 USD/đêm, ở Thái Lan trên 30 USD/đêm, còn ở Việt Nam chỉ 5,7 USD. Chúng ta ít chịu thay đổi, những sản phẩm du lịch không mang tính khác biệt khiến du khách đã trải nghiệm rồi, không muốn quay lại nữa”.
Không thể phủ nhận rằng, chi phí rẻ là một lợi thế trong việc các địa phương thu hút nguồn khách quốc tế cũng như nội địa. Có điều, cá nhân người viết cũng đồng tình với quan điểm của nhiều doanh nghiệp trong ngành cho rằng, nếu chỉ chú ý giá rẻ, du lịch Việt khó giữ chân du khách được lâu hoặc khiến họ quay trở lại. Điều quan trọng là phải cung cấp được những sản phẩm du lịch có “hồn”, dịch vụ chất lượng cao với mức giá hợp lý.
Trong khi đó, Việt Nam là một điểm không thua kém các nước trong khu vực, có nhiều di sản vật thể và di sản phi vật thể, 11 khu dự trữ sinh quyển thế giới, 10 vườn di sản mà thế giới đã công nhận. Việt Nam cũng được xem là điểm đến an toàn, thân thiện. Tức là, từ tài nguyên đến con người, Việt Nam không thua kém các nước khác. Đây là nền tảng hấp dẫn du khách rất lớn mà không phải nước nào cũng có.
Nếu chúng ta cứ mãi định vị ngành du lịch là một “điểm đến giá rẻ” mà không chịu “nâng cấp” thì Việt Nam khó lòng thu hút khách du lịch ở những thị trường cao cấp, chi tiêu cao. Khi đó, ngành công nghiệp không khói khó lòng cất cánh để cạnh tranh một cách công bằng với thị thường các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore… chứ đừng nói đến chuyện cạnh tranh với ngành du lịch của các nước phát triển.
Xin phép được dẫn lời của ông Vũ Thế Bình - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Việt Nam, ông từng nói rằng: “Du lịch Việt Nam hướng tới hình ảnh là du lịch chất lượng cao, chi phí cao, chúng ta không hướng tới hình ảnh du lịch giá rẻ. Tuy nhiên trong quá trình hoạt động nó vẫn phải hài hòa, có những khách chi phí ít, có khách chi phí cao, quan trọng là hướng loại hình du lịch chi trả cao. Nếu chúng ta tự hào là thị trường du lịch rẻ nhất thế giới cái đó sẽ rất nguy hiểm cho hình ảnh du lịch Việt Nam”.
Còn nhớ, hồi tháng 2/2024, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Chỉ thị số 08 về phát triển du lịch toàn diện, nhanh và bền vững. Trong đó, yêu cầu Bộ Ngoại Giao, Bộ Công an phối hợp với Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch nghiên cứu để sớm tạo ra những đột phá hơn nữa về chính sách thị thực, để có thể thu hút du khách ở các thị trường cao cấp.
Do đó, chúng ta phải tạo dựng được thương hiệu du lịch vì nó được xem như chìa khóa vàng để mở những cánh cửa cơ hội tiếp cận đông đảo du khách, đặc biệt là khách quốc tế. Nếu định vị lại thương hiệu du lịch Việt, nâng cấp, đa dạng sản phẩm, đáp ứng tối ưu mọi nhu cầu của các phân khúc khách du lịch thì chúng ta hoàn toàn có thể là một trong những thị trường top của khu vực. Đấy không hề là sự mơ mộng, mà là hiện thực của tương lai, nên chúng ta cần nắm bắt và thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa từ nguồn sức mạnh nội sinh của đất nước!