3.000 km cao tốc và pháp lệnh của Thủ tướng
Thủ tướng yêu cầu phải thực hiện bằng được mục tiêu hoàn thành ít nhất 3.000 km cao tốc, thông tuyến cao tốc từ Cao Bằng tới Cà Mau.
Phát biểu tại họp phiên thứ 15 của Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông Vận tải, chiều 6/12/2024, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chỉ ra 4 nhiệm vụ trọng tâm, giao 83 nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương tập trung vào tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh thủ tục chuẩn bị đầu tư các dự án.
Báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải cho biết, thời gian qua, các bộ, ngành, địa phương đã nỗ lực triển khai nhiệm vụ, công việc được giao, nhiều đơn vị hoàn thành tốt công việc; đến nay đã hoàn thành 41 nhiệm vụ đúng thời hạn yêu cầu, đang triển khai 33 nhiệm vụ là công việc chỉ đạo, điều hành thường xuyên và 2 nhiệm vụ chưa đến hạn; 7 nhiệm vụ chưa hoàn thành đúng hạn.
Nhiều khó khăn vướng mắc đã được tháo gỡ, thúc đẩy tiến độ triển khai các dự án, trong đó đã đưa vào khai thác thương mại đoạn trên cao đường sắt Nhổn-Ga Hà Nội; khởi công dự án cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu; hoàn thành thẩm định dự án cao tốc Ninh Bình-Hải Phòng; đã thẩm định, trình và được Quốc hội thông qua chủ trương đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc-Nam, điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án sân bay Long Thành; ban hành Nghị quyết của Chính phủ triển khai dự án cao tốc Gia Nghĩa-Chơn Thành…
Vẫn theo báo cáo của Bộ Giao thông Vận tải, điều kiện thời tiết thời gian qua tại khu vực miền Trung chịu ảnh hưởng của cơn bão số 4, khu vực miền Nam đang trong mùa mưa nên tiến độ triển khai các dự án cũng có ảnh hưởng nhất định. Mặc dù vậy, các chủ đầu tư, nhà thầu đã quyết liệt thi công để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, khắc phục các điều kiện bất lợi của thời tiết.
Đáng nói, một số địa phương đã rất quyết liệt trong công tác giải phóng mặt bằng và khối lượng có chuyển biến rất đáng biểu dương, phần diện tích bàn giao tăng trên 20% so với sau phiên họp thứ 14 của Ban Chỉ đạo.
Ghi nhận những kết quả cụ thể, những tiến bộ đã đạt được trong triển khai nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương; đặc biệt là biểu dương một số địa phương rất nỗ lực, làm tốt như Hậu Giang, Đắk Lắk, An Giang, Sóc Trăng, Cà Mau… và một số địa phương làm tương đối tốt như Tuyên Quang, Bình Định, Quảng Ngãi…; song Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chỉ ra một số bài học kinh nghiệm như: Bám sát thực tiễn, vướng ở đâu giải quyết ở đó, trách nhiệm của cấp nào cấp đó giải quyết; sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng của các bộ, ngành, địa phương; cùng với tháo gỡ vướng mắc trên công trường, thì cần tích cực tháo gỡ thể chế, cơ chế, chính sách, như vừa qua đã tháo gỡ các vướng mắc liên quan đến việc lựa chọn nhà thầu, tỉ lệ tham gia vốn Nhà nước trong dự án PPP, tách dự án giải phóng mặt bằng ra khỏi dự án đầu tư; tạo điều kiện cho các địa phương, nhà thầu, doanh nghiệp địa phương trưởng thành, lớn mạnh trong triển khai các dự án.
“Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, kỷ niệm 95 năm thành lập Đảng, 50 năm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, 80 năm thành lập nước và là năm tiến hành Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV với kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Năm 2025 cũng là năm về đích quyết định thành công của cả giai đoạn 2021-2025”. - Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng yêu cầu phải thực hiện bằng được mục tiêu hoàn thành ít nhất 3.000 km cao tốc, thông tuyến cao tốc từ Cao Bằng tới Cà Mau, đây cũng là mục tiêu có tính chất pháp lệnh, đã được đưa vào Nghị quyết của Đảng, Quốc hội.
Đối với việc triển khai các dự án, Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tiến độ, chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường và đặc biệt là không lấy đấu thầu làm nơi trú ẩn an toàn cho "quân xanh, quân đỏ", "khi kiểm tra, thanh tra thì đấu thầu rất hoành tráng, mất rất nhiều thời gian nhưng vẫn sai phạm, vẫn phải kỷ luật, xử lý cán bộ và dự án vẫn kéo dài, đội vốn".
Đồng thời yêu cầu các bộ, ngành, địa phương phải tiếp tục phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất; nếu có vướng mắc phải chỉ rõ vướng mắc gì, ở đâu, ai giải quyết, giải quyết trong bao lâu; phải chỉ rõ ai chịu trách nhiệm nếu triển khai các công việc chậm trễ trong khi Tổ quốc mong chờ, nhân dân hy vọng. Tinh thần là "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian thực hiện, rõ hiệu quả, rõ sản phẩm".
Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tiến độ, chất lượng, kỹ thuật, mỹ thuật, an toàn, vệ sinh môi trường và đặc biệt là không lấy đấu thầu làm nơi trú ẩn an toàn cho "quân xanh, quân đỏ" - Ảnh: VGP/Nhật Bắc
Thủ tướng cũng lưu ý các địa phương phải huy động sức mạnh tổng lực của cả hệ thống chính trị, các lực lượng và người dân, doanh nghiệp trên địa bàn, giao việc cho các nhà thầu phụ ở địa phương để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp địa phương lớn mạnh.
Các chủ đầu tư không được chia nhỏ các gói thầu; phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong đấu thầu, chống ngay từ phương pháp, cách làm; những nhà thầu làm tốt thì ưu tiên giao triển khai giai đoạn tiếp theo, công trình, dự án tiếp theo.
Để đẩy nhanh giải phóng mặt bằng, các địa phương huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, tăng cường vận động người dân để hoàn thành bàn giao mặt bằng các dự án đúng tiến độ yêu cầu; quan tâm bảo đảm đời sống cho người dân đã nhường mặt bằng cho dự án, cũng như đời sống của công nhân, người lao động trên công trường, nhất là trong dịp Tết sắp tới với tinh thần cầu thị, lắng nghe, chia sẻ.
"Địa phương chăm lo Tết cho người dân trên địa bàn thế nào thì cũng phải chăm lo cho công nhân, người lao động trên công trường ở lại thi công xuyên Tết như vậy, không để anh chị em kỹ sư, công nhân, người lao động cô đơn trên công trường", Thủ tướng đề nghị.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng chỉ đạo các cơ quan chủ quản đôn đốc các nhà thầu tăng cường máy móc thiết bị, nhân lực thi công với tinh thần "vượt nắng, thắng mưa, không thua bão gió", "làm việc 3 ca, 4 kíp", "xuyên lễ, xuyên Tết, xuyên ngày nghỉ", "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương"; góp phần đẩy nhanh tiến độ thi công, đưa các công trình về đích vượt tiến độ đề ra, nhất là các dự án có kế hoạch hoàn thành năm 2025 thuộc danh mục 3.000 km cao tốc.
Các ban quản lý dự án khẩn trương xây dựng lại và hoàn thiện đường găng tiến độ, có kế hoạch bù lại tiến độ với các dự án đã chậm; tổ chức lại thi công trên công trường, thi công nhịp nhàng, đồng thời nhiều vị trí theo nguyên tắc "cuốn chiếu"; đôn đốc, huy động tổng lực lượng của nhà thầu chính, các nhà thầu phụ, triển khai 24/24 giờ các công việc thực hiện bằng máy móc, thiết bị hiện đại; huy động các lực lượng thanh niên, quân đội, công an… triển khai các công việc có thể tham gia.
Các bộ, ngành, cơ quan, địa phương rà soát các quy định để kịp thời khắc phục các thiếu sót trong thủ tục đầu tư, phòng, chống tham nhũng tiêu cực, chống tham ô, tham những và đặc biệt là thực hành tiết kiệm, phòng, chống lãng phí. Thủ tướng cũng lưu ý, luật đã cho phép, Bộ GTVT khẩn trương triển khai chuyển nhượng quyền thu phí sử dụng tài sản kết cấu hạ tầng giao thông với các dự án đã hoàn thành để có thêm ngân sách triển khai các dự án mới.