Nhiều chuyển biến tích cực trong đơn giản, tự động hóa quy trình thủ tục hải quan

Theo đó, tại Hội nghị: “Tổng kết công tác năm 2024, triển khai nhiệm vụ công tác năm 2025 của Tổng cục Hải quan” mới đây, đại diện Tổng cục Hải quan cho biết, tính đến 15/11/2024, Cơ chế một cửa quốc gia đã có 250 thủ tục hành chính của 13 bộ ngành kết nối với hơn 75,4 nghìn doanh nghiệp. Duy trì kết nối chính thức để trao đổi thông tin chứng nhận xuất xứ mẫu D điện tử với 09 nước thành viên ASEAN. Hiện đang phối hợp kiểm thử trong môi trường thử nghiệm với Lào và đang mở rộng trao đổi thông tin với các đối tác thương mại như: Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Hoa Kỳ....

Về triển khai công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, trong năm 2024, Tổng cục Hải quan đã nghiên cứu, tham gia ý kiến đối với 69 Dự thảo xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật và các đề án về kiểm tra chuyên ngành do các bộ ngành, Văn phòng Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố gửi lấy ý kiến. Rà soát, chuẩn hóa Danh mục chuyên ngành của các Bộ: Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Công Thương cho phù hợp với Danh mục hàng hóa xuất nhập khẩu Việt Nam 2022.

Đặc biệt, ngay từ đầu năm 2024, Tổng cục Hải quan đã ban hành Chỉ thị số 381/CT-TCHQ ngày 24/01/2024 về việc đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hiện đại hóa Hải quan giai đoạn 2024-2025. Tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết công tác chuyển đổi số; giới thiệu Mô hình nghiệp vụ tổng thể Hải quan số, Hải quan thông minh.

Theo đại diện Tổng cục Hải quan, để triển khai các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao về đẩy mạnh chuyển đổi số trong lĩnh vực Hải quan tại Công văn số 245/TTg-KTTH ngày 17/4/2024, Tổng cục Hải quan đã ban hành Kế hoạch chuyển đổi số năm 2024 kèm theo Quyết định số 1254/QĐ-TCHQ ngày 28/5/2024, trong đó cụ thể hóa các nhiệm vụ được giao để chỉ đạo các đơn vị triển khai thực hiện. Đồng thời, ban hành Kế hoạch sửa đổi, bổ sung Kế hoạch chuyển đổi số ngành Hải quan đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 tại Quyết định số 1550/QĐ-TCHQ ngày 27/6/2024…

Về đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến phục vụ người dân và doanh nghiệp. Hiện, có 225 thủ tục hành chính (TTHC) trong lĩnh vực hải quan; trong đó, 214 thủ tục do cơ quan Hải quan thực hiện gồm: 132 TTHC được cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình; 61 TTHC được cung cấp dịch vụ công trực tuyến một phần; 21 TTHC được cung cấp thông tin trực tuyến.

Ngoài ra, Tổng cục Hải quan cũng đã kết nối, tích hợp 98 dịch vụ công trực tuyến trong lĩnh vực hải quan đang được cung cấp trên Hệ thống cung cấp dịch vụ công trực tuyến lên Cổng Dịch vụ công quốc gia…

Không chỉ có vậy, công tác quản lý, giám sát hải quan tiếp tục được tăng cường trên tất cả các khâu; tiếp tục nghiên cứu ứng dụng CNTT trong quản lý hải quan và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp thực hiện các thủ tục hải quan, tạo thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu.

Trong đó, Tổng cục Hải quan đã tập trung nguồn lực xây dựng, sửa đổi, bổ sung 09 quy trình nghiệp vụ; Xây dựng 05 quy trình mới (Quy trình kiểm tra, giám sát đối với hành lý tại cửa khẩu đường sông; tại cửa khẩu đường bộ; tại cửa khẩu đường biển;...).

Từ những chuyển biến tích cực trong đơn giản, tự động hóa quy trình thủ tục hải quan đã tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại. Theo đó, tổng trị giá xuất nhập khẩu từ ngày 01/01/2024 - 14/12/2024 đạt 745,38 tỷ USD (tăng 15,35% so với cùng kỳ năm 2023). Cụ thể, xuất khẩu đạt 384,4 tỷ USD (tăng 14,46%) và nhập khẩu đạt 360.98 tỷ USD (tăng 16,32%). Cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam tính đến hết ngày 14/12/2024 thặng dư thương mại hàng hóa là 23,42 tỷ USD, thấp hơn 2,29 tỷ USD so với con số thặng dư 25,71 tỷ USD của cùng kỳ năm 2023.

Dự báo tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam cả năm 2024: Dự báo tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hóa cả năm 2024 đạt khoảng 782,33 tỷ USD, xuất siêu ước đạt 23,53 tỷ USD.

Cũng theo đại diện Tổng cục Hải quan, năm 2024, đơn vị được Quốc hội giao dự toán thu ngân sách Nhà nước theo Nghị quyết số 104/2023/QH15 ngày 10/11/2023 là 375.000 tỷ đồng. Kết quả thu ngân sách Nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu: Số luỹ kế từ ngày 01/01/2024 - 14/12/2024 đạt 402.680 tỷ đồng, đạt 107,4% dự toán (tăng 13,9% so với cùng kỳ năm 2023).

Ước thu ngân sách Nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu năm 2024: Căn cứ tình hình thu 11 tháng năm 2024 và số thu các tháng một số năm gần đây, Tổng cục Hải quan dự kiến thu ngân sách Nhà nước năm 2024 đạt 418.000 – 420.000 tỷ đồng, bằng 111,5 % - 112 % dự toán được giao (tăng 13,4% - 13,9% so với cùng kỳ năm 2023).

Được biết, từ những kết quả đã nêu, trong phương hướng nhiệm vụ năm 2025, để tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp, đại diện Tổng cục Hải quan khẳng định, đơn vị sẽ tiếp tục rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách, quy định pháp luật để tạo hành lang pháp lý đầy đủ, chặt chẽ, góp phần nâng cao hiệu quả công tác cải cách hành chính, cải cách TTHC.

Đẩy nhanh tiến độ kết nối các cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin, đặc biệt là giữa cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư, Cổng Dịch vụ công Quốc gia, Hệ thống thông tin giải quyết TTHC của Tổng cục Hải quan.

Cùng với đó, về thu ngân sách Nhà nước, đơn vị cũng cho hay, sẽ kịp thời giải quyết các vướng mắc phát sinh liên quan đến thủ tục hải quan, chính sách thuế, công tác quản lý thuế, chế độ hoàn thuế, miễn thuế; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất nhập khẩu. Đẩy mạnh hợp tác với ngân hàng để thực hiện nộp thuế điện tử 24/7, đảm bảo người nộp thuế có thể nộp tiền thuế mọi lúc, mọi nơi, mọi phương tiện.

Chỉ đạo Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thực hiện nghiêm công tác quản lý thu ngân sách Nhà nước ngay từ đầu năm 2025; rà soát, nắm chắc nguồn thu; nghiên cứu và triển khai các giải pháp tăng thu, chống thất thu ngân sách; chủ động đánh giá tác động của các cam kết hội nhập quốc tế đến thu ngân sách. Rà soát, nắm chắc tình hình nợ thuế; quyết liệt xử lý, cưỡng chế, thu hồi nợ thuế theo quy định của pháp luật, giảm nợ đọng thuế, định kỳ công khai các doanh nghiệp nợ thuế.

Gia Nguyễn