Dừng hoạt động nhà trọ không đảm bảo an toàn PCCC
Liên tiếp xảy ra các vụ cháy chung cư mini, nhà trọ gây ra nhiều thiệt hại nghiêm trọng, là hồi chuông cảnh báo về việc cần siết chặt quản lý loại hình kinh doanh nhà ở này.
Sau các vụ cháy nhà trọ, chung cư mini gây hậu quả thương tâm, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị 19/2024, yêu cầu sau ngày 30/3/2025, chung cư mini, nhà ở kết hợp kinh doanh, nhà trọ không hoàn thành thực hiện các giải pháp bảo đảm an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) sẽ phải dừng hoạt động.
Chỉ thị 19/2024 yêu cầu chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo rà soát, kiểm tra, phân loại, hướng dẫn các giải pháp bảo đảm an toàn PCCC đối với chung cư mini, nhà ở riêng lẻ kết hợp sản xuất - kinh doanh. Người đứng đầu cơ sở, chủ hộ phải cam kết, có lộ trình thực hiện các giải pháp tăng cường PCCC do UBND cấp tỉnh ban hành và phải hoàn thành trước ngày 30/3.
Thực hiện chỉ thị, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Lê Hồng Sơn đã ký ban hành văn bản của UBND thành phố về tài liệu kỹ thuật hướng dẫn giải pháp cấp thiết tăng cường điều kiện an toàn PCCC đối với các loại hình nhà ở nêu trên. Theo đó, trường hợp không thể tuân thủ các quy định của quy chuẩn, tiêu chuẩn thì phải trang bị bình chữa cháy xách tay, có ít nhất một đường thoát nạn an toàn và có các lối ra khẩn cấp. Mục đích là để nếu xảy ra cháy ở khu vực bất kỳ thì mọi người trong nhà đều thoát được hết ra ngoài.
Bên cạnh đó, chủ cơ sở cho thuê trọ phải rà soát công suất của hệ thống điện trong nhà phù hợp với nhu cầu tiêu thụ. Bố trí tối thiểu 1 aptomat trong 1 căn hộ hoặc gian phòng để ngắt điện khi có sự cố. Nghiêm cấm sử dụng bình gas mini đã sử dụng nhiều lần, không bảo đảm an toàn.
Các công trình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ phải thực hiện rà soát và bố cục lại toàn bộ khu vực để xe bảo đảm diện tích tối thiểu 6 m2 cho mỗi căn hộ. Trường hợp không bảo đảm diện tích để xe theo số lượng căn hộ/cư dân tại tòa nhà, phải có phương án gửi xe bên ngoài công trình. Khu vực sạc điện cho xe sử dụng điện (nếu có) phải được bố trí riêng, bảo đảm khoảng cách an toàn với các phương tiện khác; không được sạc pin qua đêm; bộ sạc phải phù hợp với pin xe; bổ sung thiết bị chữa cháy chuyên dụng để xử lý sự cố cháy nổ pin xe điện...
Theo đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Việt Nga, các khu chung cư mini, nhà trọ hiện nay mọc lên rất nhiều nên nếu không bảo đảm an toàn PCCC sẽ dẫn đến những hệ lụy khó lường. "Chuyện PCCC đã nói rất nhiều nhưng các vụ cháy gây hậu quả thương tâm vẫn xảy ra. Điều quan trọng là phải thực thi nghiêm các quy định đã có, nâng cao ý thức của người dân, tăng cường tập huấn kỹ năng ứng phó khi có sự cố xảy ra", bà Nga góp ý.
Luật sư Duy Anh (Hãng Luật A+) cho biết việc triển khai Chỉ thị 19/CT-TTg sẽ ảnh hưởng đáng kể đến thị trường nhà trọ và chung cư mini, khi các cơ quan có thẩm quyền tăng cường công tác kiểm tra, giám sát điều kiện PCCC tại các cơ sở kinh doanh này. Điều này yêu cầu các chủ nhà trọ, chung cư mini chưa đáp ứng tiêu chuẩn phải chủ động rà soát, nâng cấp hệ thống an toàn, bổ sung trang thiết bị phù hợp với quy mô và thiết kế của từng công trình. Việc siết chặt vấn đề kiểm tra, giám sát về PCCC không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn góp phần nâng cao chất lượng sống, tạo ra môi trường an toàn hơn cho người thuê, đặc biệt là sinh viên – nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng bởi những rủi ro cháy nổ trong các khu nhà trọ giá rẻ.
Ngoài ra, vị luật sư cho rằng các nhà trọ không đáp ứng yêu cầu trên có thể bị đình chỉ hoạt động, theo Điều 17 Nghị định 136/2020/NĐ-CP. Tùy theo mức độ vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm quy định về PCCC. Do đó, người thuê trọ cần đặc biệt lưu ý các yếu tố pháp lý quan trọng khi thuê trọ để tránh xảy ra tranh chấp cũng như đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cho bản thân.
Theo thống kê, toàn Hà Nội hiện có khoảng 37.000 nhà trọ, hơn 2.000 chung cư mini. Việc tổng kiểm tra, rà soát về PCCC đang được các cơ quan chức năng thực hiện với phương châm "Vào từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng việc, không để sót lọt".
Trong hơn 2.000 chung cư mini trên địa bàn thành phố, hầu hết đều có vi phạm về trật tự xây dựng, như xây quá mật độ, sai thiết kế, vượt nhiều tầng so với giấy phép... Những công trình này thường nằm sâu trong các ngõ, ngách nhỏ, không bảo đảm các yêu cầu về PCCC.
Rõ ràng, khi những công trình thiếu an toàn vẫn tồn tại, nguy cơ xảy ra cháy nổ và gây thiệt hại lớn là rất cao. Để xử lý hiệu quả, theo các chuyên gia, các cấp quản lý cần rà soát lại toàn bộ quá trình từ khâu cấp phép, thi công, giám sát, sử dụng các tòa chung cư mini. Bên cạnh đó, việc tăng cường cung cấp nhà ở xã hội được xem là giải pháp tối ưu để giảm thiểu hỏa hoạn khu dân cư các thành phố lớn.