Bất ổn chính sách của Mỹ gây rủi ro cho đầu tư xanh
Mỹ đang dần trở nên kém hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư khi các chính sách ưu đãi cho đầu tư xanh đang dần bị loại bỏ.
Thế giới gần như chắc chắn sẽ vượt qua ngưỡng mục tiêu giới hạn mức ấm lên toàn cầu trong dài hạn ở mức 1,5°C, khi nhiệt độ trung bình toàn cầu đã lần đầu tiên vượt qua ngưỡng này vào năm ngoái. Hiện tại, thế giới đang trên đà chứng kiến mức tăng nhiệt độ lên tới 2,7°C, kéo theo các hiện tượng thời tiết cực đoan hơn và sự tàn phá các hệ sinh thái.
Do đó, các chuyên gia nhấn mạnh, điều cấp thiết là các doanh nghiệp phải tiếp tục duy trì các khoản đầu tư xanh hiện tại và tăng cường hơn nữa trong những năm tới. Điều này sẽ đòi hỏi đầu tư vốn, nhưng trở ngại đầu tư xanh không phải là thiếu nguồn vốn; mối đe dọa thực sự nằm ở sự bất ổn trong chính sách của chính phủ.
Theo ông Paul Gardner, Giám đốc điều hành của Fresh Accounting, sự phản đối của chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với các chính sách về khí hậu và chính sách Đa dạng, Công bằng và Hòa nhập (DEI) đã thúc đẩy việc rút 6,1 tỷ USD khỏi các quỹ ESG của Mỹ trong quý I/2025.
Các sắc lệnh hành pháp, bao gồm cả các sắc lệnh bãi bỏ Đạo luật Giảm lạm phát và Thỏa thuận Xanh mới, chấm dứt việc sử dụng ống hút giấy và đảo ngược lệnh cấm năm 2032 đối với các sản phẩm nhựa dùng một lần trên các tài sản liên bang cũng sẽ có những hậu quả sâu rộng đối với các doanh nghiệp.
Ông Gardner cũng chỉ ra, các doanh nghiệp đã cam kết chuyển đổi xanh vẫn còn e ngại về các khoản đầu tư bền vững của họ tại Mỹ, ngay cả khi họ không muốn công khai điều này trong bối cảnh hiện tại. Trong một khảo sát gần đây của công ty quản lý tài sản quốc tế Robeco, chỉ 23% số người được hỏi ở Bắc Mỹ cho biết biến đổi khí hậu có ý nghĩa quan trọng đối với chính sách đầu tư của họ, giảm mạnh so với con số 61% vào năm 2023.
Vẫn còn nhiều bất ổn xoay quanh tính lâu dài của các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp xanh hiện hành của chính phủ, khiến lộ trình chuyển đổi của nhiều công ty rơi vào tình trạng hỗn loạn. Bất kỳ sự thiếu nhất quán nào, chưa nói đến việc đảo ngược chính sách nhanh chóng như vậy, đều có thể gây khó khăn cho doanh nghiệp và nhà đầu tư, đồng thời cản trở sự tiến bộ chung.
Những ảnh hưởng từ Washington chắc chắn sẽ tác động đến toàn cầu, khi 56% nhà đầu tư đồng ý rằng Tổng thống Mỹ sẽ gây ra sự trì hoãn tạm thời cho quá trình chuyển đổi sang mức phát thải ròng bằng 0. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi xanh vẫn diễn ra bình thường ở châu Á - Thái Bình Dương và châu Âu, nơi 78% nhà đầu tư tin rằng biến đổi khí hậu sẽ còn quan trọng hơn đối với doanh nghiệp của họ trong hai năm tới.
Tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, các chính phủ vẫn giữ nguyên chính sách đầu tư xanh. Cơ hội tiếp tục xuất hiện, được hỗ trợ bởi các chính sách và chương trình hỗ trợ nhất quán, ủng hộ tính bền vững và kinh doanh mà các doanh nghiệp có thể khai thác.
Tại Singapore, nền quản trị ổn định và các kế hoạch quốc gia như Kế hoạch Xanh Singapore 2030 vẫn thúc đẩy phát triển bền vững. Ngành bất động sản thương mại tiếp tục áp dụng các phương pháp thiết kế thích ứng với khí hậu và nỗ lực cải thiện hiệu suất năng lượng, tuân thủ các chỉ thị quốc gia mới. Các công ty muốn đầu tư vào các dự án xanh và năng lượng tái tạo vẫn có thể tiếp tục tin tưởng vào các chương trình hỗ trợ tín dụng xanh do Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) cung cấp.
Tương tự, những cam kết liên tục của Australia về tính bền vững và kế hoạch Net Zero đang đưa quốc gia này tiến gần đến mục tiêu cắt giảm khí thải vào năm 2030, với sự hỗ trợ liên tục dành cho các doanh nghiệp trong quá trình chuyển đổi thông qua các chương trình như Chương trình thúc đẩy năng lượng tái tạo, giúp doanh nghiệp phát triển các công nghệ năng lượng sạch và tái tạo.
Các tập đoàn lớn nhất của quốc gia này cũng đã bắt đầu báo cáo về khí thải và các vấn đề liên quan đến khí hậu từ đầu năm nay, và các doanh nghiệp nhỏ hơn sẽ lần lượt thực hiện theo từng giai đoạn cho đến năm 2027.
Chuyên gia Gardner nhận định, các chính sách quốc gia ổn định về ESG và khí hậu giúp doanh nghiệp biết được điều gì đang chờ đón phía trước.
"Sự chắc chắn trong pháp luật, quy định thị trường và chính sách phát triển bền vững là những yếu tố then chốt cho một quá trình chuyển đổi thành công. Đối với một chủ doanh nghiệp, việc hoạt động trong một môi trường ổn định lại càng quan trọng hơn, vì các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME) có ít khả năng chống chịu trước các cú sốc", ông Gardner nói.
Khi có ít yếu tố bất định hơn, các chủ doanh nghiệp SME có thể tập trung đưa ra những quyết định tốt nhất cho sức khỏe dài hạn của doanh nghiệp, đồng thời tuân thủ các quy định mới như báo cáo ESG bắt buộc sắp được triển khai tại Singapore và Hồng Kông.
Ngược lại, sự bất ổn trong các quy định tại Mỹ đang khiến thị trường nước này ngày càng kém hấp dẫn hơn. Theo Chỉ số Chandler, xếp hạng của Hoa Kỳ là một “thị trường hấp dẫn” đã giảm mạnh từ vị trí thứ 8 vào năm 2023 xuống vị trí thứ 18 vào năm 2025.
Trong khi đó, Singapore được xếp hạng số 1, nhờ các cam kết phát triển bền vững dài hạn và môi trường kinh doanh cởi mở hơn. Vì lý do tương tự, Australia cũng đạt thứ hạng cao, đứng thứ 12.
Cần nhấn mạnh rằng, quản trị khí hậu ổn định không phải là đặc quyền của các chính phủ dân chủ. Trung Quốc có các thị trường sôi động và thành công, thu hút doanh nghiệp và đầu tư nhờ chính sách và quy định nhất quán. Khi cần chuyển đổi, việc triển khai trong một khoảng thời gian hợp lý sẽ tạo điều kiện quan trọng để doanh nghiệp thích ứng khi các chính sách mới bắt đầu được thực thi và mang lại hiệu quả.