Phát triển bền vững: Cam kết lâu dài của Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây
Với tầm nhìn dài hạn, khu vực tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây không chỉ tập trung vào tăng trưởng kinh tế, mà còn đặt trọng tâm vào bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức ngày càng gia tăng về môi trường, kinh tế và xã hội, TP.HCM, khu vực tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đã và đang khẳng định cam kết mạnh mẽ đối với mục tiêu phát triển bền vững.
Phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường
Là địa phương có nền công nghiệp phát triển mạnh, đặc biệt trong các lĩnh vực dầu khí, cảng biển và du lịch, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây hiểu rõ tầm quan trọng của việc phát triển kinh tế đi đôi với gìn giữ môi trường. Chính quyền tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp kiểm soát ô nhiễm, giám sát chặt chẽ các khu công nghiệp và khuyến khích doanh nghiệp áp dụng công nghệ sạch, sản xuất xanh.
Bên cạnh đó, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đẩy mạnh phát triển năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện gió và điện mặt trời, nhằm giảm phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch và giảm phát thải khí nhà kính.
Du lịch là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây. Trong những năm gần đây, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu đã chuyển hướng phát triển du lịch theo mô hình bền vững, thân thiện với môi trường và giàu bản sắc văn hóa. Việc đầu tư vào các khu du lịch sinh thái, khuyến khích du lịch cộng đồng và bảo tồn các di tích lịch sử - văn hóa không chỉ tạo sinh kế cho người dân địa phương mà còn góp phần gìn giữ tài nguyên thiên nhiên cho thế hệ tương lai.
Bên cạnh phát triển các khu du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng thân thiện môi trường, tỉnh cũng yêu cầu các dự án du lịch: Không xâm phạm khu vực rừng, ven biển hoặc vùng sinh thái nhạy cảm; Tuân thủ các quy định về xây dựng xanh, sử dụng năng lượng tiết kiệm, không phát sinh rác thải gây ô nhiễm.
Du lịch cộng đồng tại Long Hải, Côn Đảo, Bưng Riềng... là những mô hình điển hình cho phát triển du lịch bền vững tại địa phương.
Phát triển bền vững không thể thiếu yếu tố con người. TP.HCM - khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây luôn chú trọng đến các chính sách an sinh xã hội, nâng cao chất lượng giáo dục, chăm sóc sức khỏe và giảm nghèo bền vững. Hệ thống y tế và giáo dục ngày càng được đầu tư đồng bộ, hướng đến xây dựng một xã hội công bằng, văn minh và tiến bộ.
Cam kết phát triển bền vững của khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây không chỉ thể hiện qua chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, mà còn qua những hành động cụ thể: trồng cây xanh, bảo vệ rừng ngập mặn, xử lý rác thải, phát triển đô thị xanh... Các chương trình, kế hoạch hành động về biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh được tích hợp vào quy hoạch tổng thể của tỉnh
Với những định hướng chiến lược và hành động nhất quán, khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đang từng bước xây dựng hình ảnh một địa phương năng động, hiện đại nhưng vẫn gìn giữ được giá trị thiên nhiên và bản sắc văn hóa. Phát triển bền vững không phải là đích đến, mà là hành trình dài hạn – và khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đang đi đúng hướng, với sự đồng lòng của chính quyền, doanh nghiệp và người dân.
Những nỗ lực bảo vệ môi trường và phát triển bền vững của khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây
TP.HCM - Khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu, với đặc thù là địa phương phát triển công nghiệp, cảng biển và du lịch, từ nhiều năm trước đã xác định rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường như một yếu tố sống còn trong chiến lược phát triển bền vững. Những nỗ lực trong quá khứ của tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây cho thấy cam kết lâu dài và hành động thực tiễn nhằm hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế và gìn giữ hệ sinh thái. Như:
Tăng cường kiểm soát môi trường tại các khu công nghiệp. Ngay từ những năm 2010 trở lại đây, Bà Rịa - Vũng Tàu cũ đã sớm nhận diện được những nguy cơ ô nhiễm từ các khu công nghiệp, đặc biệt là trong các ngành hóa chất, lọc hóa dầu và luyện kim. Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ đã ban hành nhiều quy định nghiêm ngặt về tiêu chuẩn môi trường, bắt buộc các doanh nghiệp: Xây dựng hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn trước khi xả ra môi trường; Lắp đặt hệ thống quan trắc tự động và kết nối với Sở Tài nguyên và Môi trường cũ để giám sát liên tục.Thực hiện đánh giá tác động môi trường (ĐTM) kỹ lưỡng và minh bạch ngay từ khâu quy hoạch dự án.
Đây là một trong những địa phương đi đầu cả nước trong việc áp dụng cơ chế giám sát môi trường tự động và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái ven biển. Với hệ thống rừng ngập mặn và bãi triều ven biển đa dạng, tỉnh đã triển khai nhiều chương trình: Trồng và phục hồi rừng ngập mặn tại khu vực Long Sơn, Gò Găng, vùng ven Côn Đảo...; Ngăn chặn tình trạng san lấp, chuyển đổi mục đích sử dụng đất ven biển không hợp lý. Bảo vệ vùng biển Côn Đảo – một trong những khu bảo tồn biển quan trọng bậc nhất cả nước.
Các dự án hợp tác với tổ chức quốc tế (như JICA, WWF...) đã giúp nâng cao năng lực địa phương trong quản lý tài nguyên ven biển một cách bền vững.
Quản lý chất thải và cải thiện hạ tầng xử lý
Khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu đã đầu tư nhiều vào hạ tầng thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt và công nghiệp: Triển khai phân loại rác tại nguồn thí điểm ở một số khu dân cư. Xây dựng nhà máy xử lý chất thải rắn bằng công nghệ hiện đại tại Tóc Tiên, Châu Đức.
Khuyến khích chuyển đổi rác thành năng lượng, phân hữu cơ. Ngoài ra, chiến dịch “Ngày Chủ nhật xanh”, “Nói không với rác thải nhựa” cũng được triển khai rộng rãi, góp phần nâng cao ý thức cộng đồng.
Giáo dục, tuyên truyền và hợp tác quốc tế. TP.HCM – Khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền về môi trường tại trường học, khu dân cư, doanh nghiệp. Đồng thời: Hợp tác với các tổ chức quốc tế trong lĩnh vực môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu. Đưa nội dung phát triển bền vững vào chương trình đào tạo của các trường học và cơ sở đào tạo nghề tại địa phương.
Từ những hành động cụ thể trong quá khứ, Bà Rịa - Vũng Tàu cũ đã đặt nền móng vững chắc cho chiến lược phát triển bền vững hiện nay. Những nỗ lực này không chỉ cải thiện môi trường sống, mà còn góp phần nâng cao hình ảnh tỉnh trong mắt nhà đầu tư, du khách và cộng đồng quốc tế.
Các dự án đầu tư thân thiện với môi trường tại TP.HCM – khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu
Các dự án năng lượng tái tạo: Nhà máy điện mặt trời tại huyện Châu Đức và Xuyên Mộc cũ, do nhiều doanh nghiệp trong nước và quốc tế đầu tư, với tổng công suất hàng trăm MW. Các dự án này tận dụng diện tích đất khô cằn, ít hiệu quả sản xuất nông nghiệp để phát triển năng lượng sạch.
Nghiên cứu và quy hoạch điện gió ngoài khơi đang được triển khai tại vùng biển Long Hải – Vũng Tàu, kỳ vọng sẽ cung cấp nguồn năng lượng ổn định, giảm phát thải carbon.
Dự án cảng biển xanh – Cảng Cái Mép – Thị Vải: Là một trong những cảng biển lớn nhất khu vực Đông Nam Á, cụm cảng Cái Mép – Thị Vải đã và đang được định hướng phát triển theo mô hình cảng xanh (green port): Sử dụng cần cẩu và thiết bị vận hành bằng điện. Triển khai hệ thống quản lý thông minh để giảm ùn tắc và tiêu thụ nhiên liệu. Từng bước áp dụng các giải pháp logistics không carbon.
Khu công nghiệp sinh thái và công nghệ cao: Khu công nghiệp Đất Đỏ 1, Phú Mỹ 3: Được quy hoạch theo mô hình khu công nghiệp sinh thái, ưu tiên các ngành nghề ít phát thải như: công nghiệp phụ trợ, sản xuất thiết bị năng lượng tái tạo, cơ khí chính xác, công nghệ sinh học... Chính sách khuyến khích doanh nghiệp trong KCN chuyển đổi công nghệ cũ sang công nghệ sạch, đồng thời hỗ trợ xử lý chất thải tập trung.
Các dự án xử lý rác và nước thải hiện đại như: Nhà máy xử lý chất thải Tóc Tiên (Châu Đức): Áp dụng công nghệ đốt rác phát điện, giảm thiểu chôn lấp, xử lý khép kín; Dự án nhà máy xử lý nước thải tập trung TP. Vũng Tàu: Xử lý nước thải sinh hoạt và công nghiệp trước khi xả ra biển, góp phần bảo vệ chất lượng nước vùng ven bờ.
Du lịch sinh thái và nghỉ dưỡng cao cấp gắn với bảo tồn: Các dự án du lịch như: Six Senses Côn Đảo, Hồ Tràm Strip, Melia Hồ Tràm, Sanctuary Hồ Tràm... cam kết xây dựng và vận hành theo tiêu chuẩn xanh. Sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường. Hạn chế rác thải nhựa. Tái sử dụng nước, tiết kiệm điện năng. Đồng thời, các khu nghỉ dưỡng thường xuyên tổ chức hoạt động bảo vệ rừng, bãi biển và cộng đồng địa phương.
Chính sách hỗ trợ, thu hút đầu tư xanh của TP.HCM – khu vực Bà Rịa – Vũng Tàu trước đây. Để thúc đẩy các dự án thân thiện với môi trường, Bà Rịa - Vũng Tàu đã ban hành nhiều chính sách ưu đãi: Ưu tiên quỹ đất sạch cho các dự án sử dụng công nghệ cao, năng lượng tái tạo, ít phát thải.
Giảm, miễn thuế sử dụng đất, thuế thu nhập doanh nghiệp trong thời gian đầu triển khai. Rút ngắn thời gian cấp phép đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp trong quá trình làm thủ tục môi trường. Kêu gọi đầu tư FDI chất lượng cao, có kinh nghiệm quốc tế trong phát triển bền vững.
Các dự án đầu tư thân thiện với môi trường tại Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ giúp giảm áp lực lên hệ sinh thái, mà còn đóng vai trò là nền tảng cho quá trình chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ “nhiều về lượng” sang “chất lượng và bền vững”. Với sự định hướng rõ ràng từ chính quyền và sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp, TP.HCM – khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu trước đây đang từng bước trở thành trung tâm phát triển xanh của khu vực Đông Nam Bộ.