Ngăn chặn đầu cơ, thổi giá: Cần sớm triển khai đánh thuế bất động sản
Trong bối cảnh giá nhà ở liên tục tăng cao, chưa phản ánh đúng giá trị thực, nhiều ý kiến cho rằng, để ngăn chặn đầu cơ, thổi giá, cần sớm triển khai áp dụng thuế với căn nhà thứ hai, đất bỏ hoang...
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, 9 tháng đầu năm nay tại Hà Nội, giá căn hộ sơ cấp trung bình 80 triệu đồng một m2 (tăng 33% so với cùng kỳ năm trước), một số dự án hạng sang chào bán ở ngưỡng 150-300 triệu đồng mỗi m2. Tương tự, tại TP Hồ Chí Minh giá sơ cấp khoảng 89 triệu đồng một m2 (tăng 36% so với năm trước), nhiều dự án cao cấp mở bán từ 150 triệu đồng mỗi m2 trở lên.
Đáng nói, nghiên cứu của DKRA Việt Nam cũng cho thấy, 70% giao dịch bất động sản thành công trong 8 tháng qua rơi vào nhóm nhà đầu tư, đầu cơ, người mua để ở chỉ chiếm 30%. Và kết quả khảo sát tâm lý người mua nhà của Batdongsan (Property Guru) cũng cho thấy, 86% người mua bất động sản chỉ giữ tài sản trong vòng một năm rồi bán lại, khoảng 14% có ý định giữ trên 5 năm.
Chưa kể, theo thống kê, cả nước hiện còn gần 3.000 dự án treo, dù đã xử lý hơn 1.000 dự án với tổng giá trị khoảng 1 triệu tỷ đồng. Nhiều khu đất, công trình đã xây dựng xong nhưng bị bỏ trống, gây lãng phí nghiêm trọng và làm nghẽn dòng vốn đầu tư…
Trước hiện trạng đã nêu, một lần nữa, không ít ý kiến đã bày tỏ, thuế là công cụ cần thiết để chống đầu cơ, lướt sóng, bỏ hoang nhà đất.
Chia sẻ tại một tọa đàm về nhà ở diễn ra mới đây, TS Cấn Văn Lực - chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV cho rằng, đã đến lúc Việt Nam cần triển khai chính sách thuế chống đầu cơ bất động sản.
Theo vị chuyên gia này, giá nhà leo thang chủ yếu do nguồn cung khan hiếm khi hàng nghìn dự án vướng pháp lý, cộng thêm chi phí đầu vào tăng cao và tình trạng thổi giá đất.
Dẫn chứng về mức độ mất cân đối giữa giá nhà và thu nhập ngày càng nghiêm trọng, TS Cấn Văn Lực cho biết, hiện một gia đình công chức tại Việt Nam phải mất ít nhất 26 năm tích lũy mới mua được nhà, trong khi trung bình toàn cầu là 15 năm. Giá nhà tăng nóng khiến người lao động mất dần cơ hội an cư, tiềm ẩn rủi ro cho nền kinh tế.
“Chính phủ sớm áp dụng thuế với căn nhà thứ hai, đất bỏ hoang hay các giao dịch ngắn hạn. Những sắc thuế này vốn phổ biến trên thế giới và Việt Nam cần coi đây là công cụ quan trọng để điều tiết thị trường”, TS Cấn Văn Lực nêu quan điểm.
Đồng quan điểm, không ít chuyên gia cho rằng thuế là công cụ trực diện nhất buộc thị trường nhà đất quay về nhu cầu thực bằng cách loại bỏ lợi ích đầu cơ ngắn hạn. Song để chính sách hạ nhiệt giá nhà hiệu quả, nhà chức trách cần kết hợp nhiều biện pháp ngoài thuế, như rút ngắn quy trình phê duyệt dự án, cải cách hành chính, tăng nguồn cung và phát triển hạ tầng.
Theo bà Giang Huỳnh - Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu Savills, về mặt tích cực, nếu được thiết kế hợp lý và triển khai hiệu quả, chính sách đánh thuế bất động sản bỏ hoang có thể mang lại nhiều lợi ích dài hạn. Chính sách sẽ góp phần hạn chế tình trạng đầu cơ, buộc chủ sở hữu bất động sản cân nhắc hiệu quả khai thác tài sản thay vì chỉ nắm giữ để chờ tăng giá.
Đồng thời, điều này cũng tạo áp lực lên cả người mua lẫn nhà phát triển dự án, buộc họ phải tính toán đến khả năng khai thác thực tế, từ đó thúc đẩy thị trường hướng đến nhóm khách hàng có nhu cầu sử dụng thật, thay vì chỉ phục vụ mục tiêu lướt sóng.
Vị này cho rằng, để có thể áp dụng hiệu quả, chính sách này sẽ phải vượt qua một số thách thức như, cần có định nghĩa rõ ràng, thực tiễn về khái niệm “không sử dụng”, bên cạnh đó cần số hóa đầy đủ và đồng bộ dữ liệu quản lý đất đai hiện nay.
Liên quan đến vấn đề đã nêu, trước đó, tại cuộc họp hồi giữa tháng 8 về sửa chính sách liên quan đất đai, Phó thủ tướng Chính phủ - Trần Hồng Hà cũng đã đề nghị, Bộ Tài chính kiên định việc đánh thuế bất động sản với đất bỏ hoang, dự án chậm tiến độ hoặc nhà xây dựng xong nhưng để trống, thay vì áp dụng với các dự án sử dụng nhiều đất để phát triển. Việc này nhằm ngăn hành vi găm đất, thổi giá trong bối cảnh thị trường còn nhiều hạn chế, giá nhà tăng nhanh và khả năng tiếp cận nhà ở của người dân ngày càng khó khăn.
Được biết, tại buổi tiếp xúc cử tri 9 xã phía Bắc của sông Hồng trước kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Tổng Bí thư - Tô Lâm đã nhấn mạnh thực trạng bất cập nghiêm trọng trong quản lý và sử dụng đất đai.
Theo đó, Tổng Bí thư chỉ rõ, giá đất đang bị thổi lên “kinh khủng”, trong khi hàng trăm nghìn héc ta đất để hoang nhiều năm gây lãng phí nghiêm trọng.
“Sẽ đánh thuế thật nặng với đất bỏ không để buộc phải đưa vào sử dụng, tránh thất thoát nguồn lực quốc gia”, Tổng Bí thư khẳng định.