Dự án Luật Chuyển đổi số: Tạo hệ thống pháp lý liên ngành về chuyển đổi số
Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 50, sáng 16/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về Dự án Luật Chuyển đổi số.
Thông tin tóm tắt Tờ trình Dự án Luật tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ - Vũ Hải Quân cho biết, việc xây dựng luật là cần thiết nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về chuyển đổi số quốc gia, tạo hệ thống pháp lý liên ngành về chuyển đổi số trong ngành, lĩnh vực.
Đồng thời, điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tham gia các hoạt động trên môi trường số; thúc đẩy quá trình chuyển đổi số toàn diện; tăng cường hợp tác quốc tế và hội nhập.
Theo Thứ trưởng, Dự thảo Luật có bố cục dự kiến gồm 8 Chương, 79 Điều, quy định về chuyển đổi số, bao gồm: hạ tầng cho chuyển đổi số; chính phủ số và chuyển đổi số hoạt động các cơ quan thuộc hệ thống chính trị; kinh tế số; xã hội số và các biện pháp bảo đảm chuyển đổi số.
Dự thảo Luật bao gồm các chính sách lớn của Nhà nước, xác định chuyển đổi số là đột phá hàng đầu; lấy người dân là trung tâm; ưu tiên phát triển hạ tầng số, dữ liệu, nhân lực và thúc đẩy hợp tác quốc tế được nêu tại các văn bản như: Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024, Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 01/4/2025...
Báo cáo thẩm tra Dự án Luật, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội - Nguyễn Phương Tuấn nêu rõ, Ủy ban nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật Chuyển đổi số.
Tuy nhiên, đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, đối chiếu Dự án Luật với các luật có liên quan trong các lĩnh vực như đầu tư, đấu thầu, ngân sách Nhà nước... đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Cơ quan chủ trì soạn thảo các Dự án Luật đang được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.
Đánh giá cụ thể hơn về phạm vi điều chỉnh của Luật (Điều 1), Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo xác định rõ vị trí, vai trò của Luật Chuyển đổi số trong hệ thống pháp luật; làm rõ mối quan hệ giữa Dự thảo Luật với các luật có liên quan trực tiếp đến hoạt động chuyển đổi số như Luật Giao dịch điện tử, Luật Căn cước, Luật Dữ liệu, Nghị quyết số 193/2025/QH15, Luật Công nghiệp công nghệ số, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân từ đó xác định rõ phạm vi điều chỉnh gắn với mục tiêu quản lý cụ thể, bảo đảm không chồng chéo, trùng lặp.
“Về xã hội số (Chương V), đề nghị nghiên cứu bổ sung các quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thông báo nguyên tắc hoạt động cơ bản của thuật toán trong trường hợp thuật toán đó có tác động trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân (khoản 5 Điều 50); cân nhắc bổ sung quy định giao Chính phủ quy định chi tiết về trình tự, thủ tục, cơ quan có thẩm quyền giải quyết để người dân thực hiện các quyền của mình trên môi trường số”, đại diện Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cho ý kiến.
Tại phiên họp, đa số Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành việc ban hành Dự án Luật Chuyển đổi số trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn quốc.
Một số ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật đã thể hiện tinh thần kế thừa các nội dung còn hợp lý của Luật Công nghệ thông tin; đồng thời bổ sung các quy định mới phù hợp với xu hướng công nghệ hiện đại như: trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, internet vạn vật, chuỗi khối và bản sao kỹ thuật số.
Bên cạnh đó, cũng đã tham khảo khung chính phủ số cùng với các đạo luật quốc tế của EU, Nhật Bản, Hàn Quốc… qua đó đã giúp Dự thảo Luật tiếp cận với các chuẩn mực tiên tiến, tạo nền tảng pháp lý, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện với tinh thần lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm, hướng tới kinh tế số và xã hội số bền vững.
Để hoàn thiện, các ý kiến đề nghị, tiếp tục nghiên cứu, rà soát để xác định rõ vị trí của Luật Chuyển đổi số trong hệ thống pháp luật; lưu ý phân biệt đối tượng điều chỉnh của Dự thảo Luật với các luật chuyên ngành và các luật điều chỉnh trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo vừa được Quốc hội thông qua để làm rõ hơn phạm vi điều chỉnh và tránh chồng chéo, trùng lắp.