Dự thảo Luật Chuyển đổi số: Cần quy định rõ hơn các khái niệm

Theo Tờ trình của Chính phủ, việc xây dựng Luật Chuyển đổi số nhằm cụ thể hóa Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Dự án Luật gồm 8 Chương, 79 Điều, quy định về hạ tầng, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số và các biện pháp bảo đảm chuyển đổi số nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về chuyển đổi số quốc gia, điều chỉnh mối quan hệ giữa các chủ thể tham gia hoạt động trên môi trường số, thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện và tăng cường hợp tác quốc tế…

Nhìn nhận về Dự án Luật này, không ít ý kiến cho hay, việc xây dựng Luật là cần thiết để thể chế hóa chủ trương, đường lối của Đảng, và hoàn thiện khung pháp lý liên ngành, thúc đẩy tiến trình chuyển đổi số. Tuy nhiên, bên cạnh những điểm tích cực, một số ý kiến cho rằng, Dự thảo Luật cần làm rõ hơn một số nội dung như: phạm vi điều chỉnh, khái niệm và các chính sách của Nhà nước về chuyển đổi số.

Góp ý Dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Chu Hồi – Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hải Phòng nhấn mạnh, chuyển đổi số là quá trình số hóa và tích hợp công nghệ số toàn diện vào hoạt động quản lý, sản xuất, kinh doanh và đời sống xã hội, tạo ra môi trường số, tương tác với môi trường thực để thay đổi cách thức tổ chức hoạt động, cung cấp dịch vụ, tạo ra giá trị mới.

“Vì vậy, Dự thảo Luật cần quy định các khái niệm cốt lõi như: số hóa, bản sao số, các hoạt động chuyển đổi số... các chính sách của nhà nước; dữ liệu từ hạ tầng vật lý - số (IOT), thúc đẩy số hóa toàn diện thế giới thực và kết nối thực ảo”, đại biểu đề nghị.

Đồng quan điểm, đại biểu Phan Xuân Dũng – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa cũng đề nghị, quy định rõ ràng hơn các khái niệm chuyển đổi số, Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số để người dân và doanh nghiệp dễ hiểu, dễ thực hiện.

Tham gia góp ý, đại biểu Nguyễn Thị Lan Anh – Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lào Cai bày tỏ, hiện nay chính sách về chuyển đổi số còn rải rác, thiếu trọng tâm. Vì vậy, cần tập trung vào các chính sách ưu tiên về phát triển hạ tầng, ưu đãi đất đai, vốn đầu tư, đào tạo nhân lực chuyển đổi số cho khu vực Nhà nước và doanh nghiệp, đặc biệt là tại các địa bàn khó khăn và vùng đồng bào dân tộc thiểu số sau sáp nhập đơn vị hành chính, nhằm thực hiện hiệu quả mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

Đại biểu cũng đề nghị, cần có chính sách hỗ trợ các tổ nhóm, cơ sở giáo dục, học viện, trường học triển khai phong trào “Bình dân học vụ số” giúp người dân nắm bắt kỹ năng số cơ bản trong đời sống hàng ngày.

Cho ý kiến sơ bộ về Dự thảo Luật mới đây, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội đánh giá, hồ sơ Dự án Luật được chuẩn bị nghiêm túc, đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét trước khi trình Quốc hội. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị làm rõ hơn một số nội dung như phạm vi điều chỉnh, khái niệm và các chính sách của Nhà nước về chuyển đổi số.

Cụ thể, theo đại diện Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường, các hoạt động chuyển đổi số tại Khoản 1 Điều 6 của Dự thảo mới giới hạn trong cơ quan quản lý Nhà nước, chưa phản ánh đầy đủ hoạt động chuyển đổi số của người dân và doanh nghiệp, như học tập, nâng cao kỹ năng số để hội nhập, đổi mới mô hình sản xuất, tiêu dùng và sáng tạo trên môi trường số. Do đó, cần mở rộng quy định để bảo đảm phản ánh đúng ba trụ cột Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.

Về trách nhiệm của cơ quan Nhà nước trong khai thác dữ liệu, Ủy ban này cũng đề nghị, rà soát các quy định liên quan đến việc sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành và hệ thống thông tin dùng chung, đồng thời có chế tài xử lý nghiêm trường hợp vi phạm, tránh tình trạng yêu cầu người dân, tổ chức nộp lại giấy tờ đã có trong cơ sở dữ liệu.

Đồng thời, về nội dung kinh tế số, cần xác định rõ phạm vi được điều chỉnh bởi Luật để tránh chồng chéo với các lĩnh vực đã được điều chỉnh bởi pháp luật khác như thương mại, thương mại điện tử, ngân hàng, bảo hiểm và tín dụng.

Được biết, theo dự kiến, Dự thảo Luật Chuyển đổi số sẽ được Chính phủ trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 10 tới đây.