Chính sách - Quy hoạch
Chấn chỉnh tiêu cực trong mua bán nhà ở xã hội
Trường hợp phát hiện tổ chức, cá nhân không trung thực, vi phạm trong kê khai để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, Thủ tướng yêu cầu phải thu hồi, xử nghiêm và công khai danh sách vi phạm.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã ký ban hành Chỉ thị số 34 về việc chấn chỉnh, tăng cường minh bạch, phòng ngừa tiêu cực trong việc xét duyệt, mua - bán, cho thuê nhà ở xã hội.

Chỉ thị được ban hành trong bối cảnh thực tiễn còn những bất cập tạo nguy cơ phát sinh tiêu cực trong triển khai việc xét duyệt, mua, thuê mua, cho thuê nhà ở xã hội tại một số dự án ở Hà Nội, Đà Nẵng, TP HCM.
Trong đó có hiện tượng tập trung đông người khi nộp hồ sơ, thiếu điều tiết quy trình tiếp nhận dẫn đến bức xúc, tạo điều kiện phát sinh các dịch vụ tiêu cực; xuất hiện tình trạng “cò mồi”, môi giới trái phép, chạy suất, hứa hẹn trúng bốc thăm, quảng cáo suất ngoại giao, làm hồ sơ đảm bảo trúng;
Bên cạnh đó, một số cá nhân lợi dụng chính sách, nộp hồ sơ tại nhiều dự án, nhờ người thân đứng tên; việc công khai thông tin dự án, số căn hộ, kết quả xét duyệt, danh sách người mua tại một số dự án còn chưa kịp thời, chưa đồng bộ, gây khó khăn cho giám sát xã hội; một số dự án nhà ở xã hội công bố giá bán cao hơn mặt bằng chung đến 30 - 40%...
Những tồn tại trên, nếu không kịp thời chấn chỉnh và xử lý nghiêm, sẽ làm giảm niềm tin của người dân, ảnh hưởng đến tính công bằng xã hội, gây méo mó chính sách, tạo môi trường dễ phát sinh tiêu cực, lợi ích nhóm và tạo ra thị trường ngầm trong tiếp cận nhà ở xã hội.
Để kịp thời chấn chỉnh các tồn tại nêu trên, Thủ tướng chỉ thị UBND các tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về kết quả thực hiện chính sách phát triển, bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội trên địa bàn.

UBND các tỉnh, thành phố phải tổ chức thanh tra, kiểm tra, đảm bảo giá bán nhà ở xã hội được tính đúng, tính đủ theo quy định của pháp luật, tránh tình trạng doanh nghiệp lợi dụng chính sách thông thoáng của nhà nước để trục lợi; phối hợp cơ quan công an xử lý nghiêm hành vi môi giới trái phép, trục lợi trong việc làm thủ tục, hồ sơ, mua - bán nhà ở xã hội.
Chỉ thị yêu cầu xử lý nghiêm những chủ đầu tư, doanh nghiệp vi phạm quy định pháp luật trong việc xét duyệt đối tượng hoặc các tổ chức, cá nhân có hoạt động môi giới trái phép, trục lợi chính sách và thiết lập đường dây nóng, kênh tiếp nhận và xử lý phản ánh.
Đối với chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội, Thủ tướng yêu cầu phải thực hiện nghiêm trình tự, thủ tục mua bán nhà ở xã hội theo quy định của pháp luật; tổ chức bốc thăm công khai trong trường hợp số hồ sơ đăng ký mua, thuê mua nhiều hơn số căn hộ.
Đặc biệt, chủ đầu tư không được thu tiền đặt cọc hoặc ủy quyền cho các cá nhân, sàn giao dịch thu tiền đặt cọc ngoài quy định; chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng để phát hiện, xử lý nghiêm tình trạng mượn danh nghĩa “hỗ trợ”, “tư vấn” để trục lợi.