Quảng Ninh: “Đòn bẩy” du lịch cộng đồng

Mặc dù đã tạo được nhiều dấu ấn trong thời gian qua, song du lịch cộng đồng (DLCĐ) tại các tỉnh, thành còn nhiều khó khăn, thách thức, nên rất cần các chính sách hỗ trợ để tạo “đòn bẩy” phát triển loại hình du lịch này.

Theo Văn phòng Điều phối Nông thôn mới Trung ương, 11 tỉnh có báo cáo thống kê về lao động tham gia vào các hoạt động DLCĐ với tổng số gần 8.500 lao động, trong đó phần lớn tập trung ở Quảng Ninh, Thừa Thiên Huế.

Thích ứng mùa dịch

Yên Đức là một làng quê thuần nông điển hình của tỉnh Quảng Ninh nên được chọn làm điểm du lịch trải nghiệm cho du khách nước ngoài muốn tìm hiểu, khám phá làng quê Việt. Sau một thời gian ngắn, với sự ủng hộ của chính quyền địa phương, sự đầu tư của Tổng Công ty Du lịch Sen Á Đông và sự tham gia hào hứng của các gia đình nông dân trong làng, Yên Đức đã trở thành điểm đến hấp dẫn hàng chục nghìn du khách, chủ yếu đến từ Châu Âu.

Bà Dương Thị Mến, Phó Giám đốc Công ty CP Du lịch làng quê Yên Đức, chia sẻ thêm: “Yên Đức có khoảng 7 hộ với gần 40 nhân viên là người dân làng làm du lịch trực tiếp và các hộ dân trong 2 thôn Yên Khánh và Đồn Sơn cũng gián tiếp đón khách du lịch. Trước khi làm du lịch, họ chủ yếu làm nông nghiệp nên thu nhập không ổn đinh. Từ khi có du lịch, họ có lương, thưởng, chế độ đãi ngộ ổn định từ 4- 7 triệu đồng”.

Nhưng khi du lịch nơi đây đang vào guồng với những mùa vàng, thì đại dịch COVID-19 ập đến, khiến hoạt động du lịch đón khách nước ngoài bị đóng băng, làng du lịch nhuốm màu hoang vắng.

Bà Dương Thị Mến cho biết, thật ra trong nguy lại là cơ. Chúng tôi hiểu rằng, việc tập trung chủ yếu vào khách nước ngoài không phải là hướng đi đúng, mà cần phải đa dạng loại hình khách du lịch. “Thời gian tới, Công ty chúng tôi sẽ đẩy mạnh việc thu hút khách nội địa. Đây cũng sẽ là chiến lược lâu dài của công ty, chứ không chỉ là giải pháp tình thế trong mùa dịch”, bà Mến chia sẻ.

Giải pháp phát triển bền vững

Trên thực tế, DLCĐ ở Quảng Ninh nói riêng và các tỉnh, thành khác nói chung hiện vẫn còn phát triển manh mún, chưa phát huy được giá trị cốt lõi của bản sắc văn hóa truyền thống, cũng như dấu ấn đặc trưng vùng, miền.

Đặc biệt, mối liên kết giữa công ty du lịch và các điểm du lịch cộng đồng còn hạn chế, nên chưa thu hút được đông đảo khách du lịch trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, phần lớn hàng hóa, sản phẩm nông nghiệp phục vụ du khách vẫn mang tính tự cung, tự cấp, nên chưa thực sự hấp dẫn. Ngoài ra, nguồn nhân lực phục vụ du lịch cộng đồng vừa thiếu, vừa yếu về chuyên môn nghiệp vụ…

Ông Phạm Ngọc Thủy, Giám đốc Sở Du lịch Quảng Ninh, cho biết Quảng Ninh sẽ phát triển DLCĐ dựa trên các giá trị văn hóa và cảnh quan. Bởi đây là một lợi thế lớn của địa phương. Để du lịch cộng đồng phát triển bài bản, bền vững hơn thì tới đây, bên cạnh làng Yên Đức thì Quảng Ninh sẽ xây dựng thí điểm các mô hình DLCĐ ở các địa phương khác để có cái nhìn tổng thể hơn, từ đó đánh giá rút kinh nghiệm để hoàn thiện dần loại hình du lịch này.

Một chuyên gia cho rằng, trong thời gian tới, để thúc đẩy phát triển DLCĐ, cần tạo sự gắn kết giữa du lịch, nông nghiệp, nông thôn, hướng tới hình thành chuỗi giá trị sản phẩm mang tính cạnh tranh cao, có thương hiệu, nâng cao đời sống người dân. Bên cạnh đó, các sở, ngành, địa phương cần phối hợp nâng cao trách nhiệm trong quản lý Nhà nước về DLCĐ; có chính sách khuyến khích phát triển phù hợp. Ngoài ra, cần lồng ghép nội dung phát triển DLCĐ vào Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.