Tăng cường vai trò chuyên gia Việt trong dự án ODA

- Theo các chuyên gia kinh tế Việt Nam, mức lương trung bình 700 triệu VND/tháng cho chuyên gia Nhật Bản làm việc tại các dự án ODA là quá cao, quan điểm của ông về vấn đề này như thế nào?

Ở đây, chúng tôi muốn làm rõ nhận thức này là không đúng và khẳng định rằng mức lương trung bình hàng tháng được trích dẫn là không chính xác. Mức lương thực tế hàng tháng của chuyên gia Nhật Bản được xác định dựa trên kết quả lựa chọn nhà thầu thông qua đấu thầu cạnh tranh. Chúng tôi đưa ra các hướng dẫn về đơn giá nhằm ước tính chi phí, nhưng đơn giá này cũng không thể nằm ngoài phạm vi cho phép và phía Việt Nam cũng như JICA luôn thẩm định kỹ đơn giá này.

- Theo ông, các chuyên gia Việt Nam có nên được chỉ định tham gia tư vấn cho dự án ODA?

Tỷ trọng của hoạt động tư vấn trong các dự án ODA Nhật Bản không cao, nên báo cáo cho rằng chi phí tư vấn làm cho tổng số tiền vay leo thang là không chính xác.

JICA đồng ý với ý tưởng rằng chính phủ Việt Nam sẽ thúc đẩy sự tham gia của các chuyên gia tư vấn địa phương trong các dự án ODA ở Việt Nam.

- Việc Bộ Tài chính VN sẽ chịu trách nhiệm báo cáo Thủ tướng về việc thẩm định các dự án ODA đặt ra yêu cầu tăng cường tính công khai và minh bạch trong thực hiện dự án ODA. Ông đánh giá như thế nào về việc này?

Chúng tôi hoàn toàn đồng ý với chính phủ Việt Nam cần tăng cường chia sẻ thông tin và tính minh bạch. JICA tự hào rằng thông tin các dự án của mình luôn được chia sẻ và tính minh bạch được đảm bảo so với các nhà tài trợ khác.

Từ giai đoạn khởi điểm, JICA đã công khai tên của các đơn vị trúng thầu trong các báo cáo hàng năm. Ngoài ra, khi phê duyệt dự án ODA, chúng tôi đều công bố “Báo cáo đánh giá tiền dự án” trên trang web của mình ngay sau khi ký kết thỏa thuận vốn vay. Việc này nhằm đảm bảo tính minh bạch của việc cung cấp vốn vay của chúng tôi đối với công chúng. Ngoài ra, “Đánh giá hâu dự án” được tiến hành sau khi hoàn thành dự án để đánh giá liệu các kết quả đầu ra và chỉ số kế hoạch có đạt được hay không. Báo cáo này cũng được công khai trên trang web của chúng tôi.

Chúng tôi sẽ hỗ trợ bất kỳ cải tiến nào trong hệ thống của Việt Nam. Tuy nhiên, chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phân biệt giữa các vấn đề có thể được công khai và những vấn đề cần giữ bí mật nhằm đảm bảo cạnh tranh công bằng trong quá trình đấu thầu. Ví dụ, chúng tôi công khai tên các nhà thầu chỉ sau khi ký kết hợp đồng; Báo cáo đánh giá tiền dự án sẽ đưa ra phác thảo phạm vi và tiến độ dự án nhưng sẽ chỉ đề cập đến tổng chi phí dự án.

- Xin cám ơn ông !