Tham vọng ô tô điện của Trung Quốc (Kỳ II): Bành trướng không giới hạn

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 07/05/2022 03:05

Trung Quốc có nhiều điều kiện lý tưởng để sản xuất ô tô điện, từ khâu thiết kế đến sản xuất, gia công, công nghệ pin, thị trường tiêu thụ nội địa rộng lớn, lao động giá rẻ và chính sách linh hoạt.

>> Tham vọng ô tô điện của Trung Quốc (Kỳ I): Phát triển thần tốc

Trung Quốc đang sở hữu hệ sinh thái rộng lớn trong lĩnh vực xe ô tô điện, nên đã và đang có tốc độ bành trướng không giới hạn trên toàn cầu.

Pin của Trung Quốc được lắp đặt trên hàng triệu chiếc xe ô tô điện, kể cả Volkswagen hay Hyundai, Toyota.

Làm chủ hệ sinh thái

Trái tim của xe điện là hệ thống pin. Hiện nay, Trung Quốc nắm giữ 30% thị phần pin, kể cả Tesla cũng cậy nhờ các công ty Trung Quốc để đủ linh kiện sản xuất thành phẩm.

Trung Quốc đã xây dựng một chuỗi cung ứng tích hợp cho các bộ phận của ô tô điện, với trọng tâm tập trung vào việc sản xuất pin và cắt giảm chi phí. Có điều, pin Trung Quốc hướng đến chỉ tiêu an toàn, chứ không chạy theo công nghệ tân tiến.

Trung Quốc sở hữu rất nhiều mỏ lithium với trữ lượng khoảng vài triệu tấn, đủ để sản xuất pin hàng trăm năm. Giá kim loại này đã tăng 4 lần so với năm ngoái, lên mức 316.000 USD/tấn.

Trong khi đó, chính phủ Trung Quốc liên tục tinh chỉnh chính sách về sản xuất pin xe điện, vừa khuyến khích, vừa đưa ra chế tài thông minh nhằm thúc đẩy các công ty cải tiến chuyển đổi không ngừng. Đặc biệt, ngành công nghiệp tái chế pin được đầu tư bài bản, đây là bước đi khôn ngoan trong bối cảnh nguồn tài nguyên trên toàn cầu không phải vô hạn.

>> Xe ô tô điện Trung Quốc (Kỳ I): Bá chủ hay sụp đổ?

Thị trường nào dễ bị thôn tính?

Năm 2017, Thái Lan ra mắt chiếc xe điện đầu tiên của mình mang tên Vera V1. Tuy nhiên, Trung Quốc mới thực sự là nhà sản xuất 100% chiếc xe này, người Thái chỉ thiết kế và đặt hàng rồi nhập về theo phương thức CBU. Thiết kế nhỏ gọn, vận hành tốt, giá rẻ, ô tô điện Trung Quốc đã đánh bật các đối thủ Nhật Bản tại thị trường Thái Lan.

Đặc biệt, Trung Quốc đã xây dựng một tổ hợp sản xuất ô tô điện tại xứ sở chùa vàng để vươn ra chiếm lĩnh thị trường Đông Nam Á, nhất là khi Hiệp định RCEP giảm thuế nhập khẩu xe từ Trung Quốc xuống 0%.

Nhìn chung, tốc độ phát triển xe ô tô điện tại Trung Quốc trong vài năm gần đây luôn nhanh hơn gấp đôi so với thế giới. Nhưng để nói rằng, họ sẽ thống trị lĩnh vực này, e rằng hơi vội vàng.

Sở dĩ như vậy do văn hóa và hình ảnh Trung Quốc kết tinh trong xe điện, không dễ được chấp nhận tại các thị trường “đối kháng chính trị” khó tính như Châu Âu, Mỹ và một số nước Châu Á. Trong khi các thương hiệu Nhật, Mỹ, Đức có bề dày kinh nghiệm, uy tín, lại quá quen thuộc với thị hiếu tiêu dùng toàn cầu.

Trước bối cảnh trên, Đông Nam Á và Nam Á là hai khu vực thị trường ô tô điện dễ bị Trung Quốc thôn tính nhất, bởi đây là những thị trường coi trọng giá cả hơn giá trị thương hiệu; gần gũi về mặt địa lý và phần nào đó chịu ảnh hưởng trực tiếp từ đường lối Trung Quốc.