Thông qua Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013

Giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp trước khi biểu quyết thông qua, Phó Chủ tịch Quốc hội – Nguyễn Khắc Định cho biết, ngay sau khi được thành lập theo Nghị quyết số 195/2025/QH15, Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã khẩn trương xây dựng Dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tổ chức lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp; giải trình, tiếp thu ý kiến đóng góp của Nhân dân, các cơ quan, tổ chức, ý kiến của đại biểu Quốc hội để trình Quốc hội thảo luận, cho ý kiến, sau đó hoàn thiện Dự thảo Nghị quyết.

Ngày 06/5/2025, theo đúng kế hoạch của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, Dự thảo Nghị quyết đã được công bố rộng rãi để lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp. Hoạt động này đã được các cơ quan, tổ chức từ trung ương đến tất cả các địa phương triển khai khẩn trương, đồng bộ, dân chủ, rộng khắp với nhiều hình thức đa dạng, sáng tạo, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin nên đã thu hút được sự tham gia tích cực, tâm huyết của đông đảo các tầng lớp Nhân dân.

“Với 280.226.909 lượt ý kiến tham gia về tất cả các nội dung trong Dự thảo Nghị quyết, đã cho thấy sự quan tâm, đồng tình ủng hộ và tinh thần trách nhiệm rất cao của các tầng lớp Nhân dân đối với những công việc hệ trọng của đất nước. Việc lấy ý kiến Nhân dân về việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp thực sự trở thành đợt sinh hoạt chính trị - pháp lý dân chủ, sâu rộng trong toàn hệ thống chính trị, toàn xã hội”, Phó Chủ tịch Quốc hội chia sẻ.

Đồng thời cũng cho biết, sau mỗi lần tiếp thu, chỉnh lý, nội dung của Dự thảo Nghị quyết ngày càng được hoàn thiện thêm. Ban đầu, Ủy ban đề nghị sửa đổi, bổ sung 08/120 điều, khoản của Hiến pháp năm 2013, nhưng sau khi nghiên cứu những ý kiến góp ý rất xác đáng, hợp tình, hợp lý, lập luận chặt chẽ, thuyết phục của các cơ quan, tổ chức, của Nhân dân, các chuyên gia, nhà khoa học và của đại biểu Quốc hội, Ủy ban đã đề nghị tiếp thu, chỉ sửa đổi, bổ sung 05/120 điều, khoản, giữ lại 03 điều tiếp tục thực hiện theo quy định của Hiến pháp hiện hành.

Các nội dung vẫn giữ như hiện nay là quy định về việc lấy ý kiến Nhân dân khi thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính (khoản 3 Điều 110); quy định về “chính quyền địa phương” và “cấp chính quyền địa phương” (các điều 111, 112 và 114); về quyền chất vấn của đại biểu Hội đồng nhân dân (khoản 2 Điều 115). Đồng thời, Ủy ban cũng tiếp thu, chỉnh lý tại tất cả 5/5 điều, khoản được đề nghị sửa đổi, bổ sung trong Hiến pháp và cả điều khoản thi hành, điều khoản chuyển tiếp trong dự thảo Nghị quyết, bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất cả về nội dung và kỹ thuật thể hiện.

“Các nội dung mà Nhân dân, đại biểu Quốc hội đã tham gia ý kiến nhưng chưa được tiếp thu thì cũng đều đã được nghiên cứu, cân nhắc, có giải trình cụ thể và được báo cáo đầy đủ với Quốc hội tại các Báo cáo số 15 và số 17-BC/UBDTSĐBSHP của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp”, Phó Chủ tịch Quốc hội thông tin.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội, so với bản Dự thảo Nghị quyết được trình Quốc hội thảo luận tại phiên họp ngày 13/6/2025, bản Dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội thông qua đã được tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, chỉnh lý, bổ sung quy định tại đoạn cuối khoản 3 Điều 2 của Dự thảo Nghị quyết nhằm tạo cơ sở cho việc thực hiện chuyển tiếp một cách thuận lợi trong quá trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương ở các đơn vị hành chính trong cả nước khi chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 02 cấp, đặc biệt là tại các phường thuộc TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đang thực hiện mô hình chính quyền đô thị không tổ chức HĐND.

Sau khi tiếp thu, chỉnh lý, Dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội thông qua có 02 điều, trong đó, Điều 1 sửa đổi, bổ sung 05 điều, khoản của Hiến pháp hiện hành (gồm Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110 và Điều 111); Điều 2 quy định về hiệu lực thi hành của Nghị quyết, kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện và điều khoản chuyển tiếp (được rà soát, tiếp thu, chỉnh lý để cụ thể hóa các Kết luận số 150-KL/TW, số 163-KL/TW và số 167-KL/TW của Bộ Chính trị, Ban Bí thư).

Sau khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã cùng với Nghị quyết số 202/2025/QH15 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh sẽ tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ, bảo đảm để tất cả các đơn vị hành chính trên cả nước thực hiện thống nhất mô hình chính quyền địa phương 02 cấp và các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp chính thức hoạt động từ ngày 01/7/2025.

“Với tinh thần làm việc tích cực, khẩn trương, nghiêm túc, cầu thị, khoa học và trách nhiệm, đến thời điểm này, Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 đã hoàn thành nhiệm vụ đặc biệt quan trọng mà Quốc hội giao ngay từ phiên đầu tiên của Kỳ họp thứ 9 này…”, Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ.