Gửi bình luận
Review xe điện tràn lan trên mạng xã hội tạo ra nguy cơ dẫn dắt sai lệch nhận thức, nhất là với người mua xe lần đầu.
Thị trường xe máy điện tại Việt Nam đang phát triển nhanh chóng, đặc biệt trong nhóm người dùng trẻ và những người lần đầu chuyển đổi từ xe xăng sang xe điện. Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất so với thị trường truyền thống không nằm ở sản phẩm mà ở cách người tiêu dùng tiếp cận thông tin và ra quyết định. Trong kỷ nguyên mạng xã hội, quảng cáo chính thống dường như không còn giữ vai trò dẫn dắt, mà thay vào đó là KOLs, TikTokers, YouTuber và các cộng đồng người dùng thật trên mạng.
Không khó để bắt gặp những người trẻ tìm mua xe máy điện bằng cách… lướt TikTok. Một video review chỉ vài chục giây có thể tạo ảnh hưởng lớn hơn cả một chiến dịch quảng cáo tiền tỷ. Thay vì đến đại lý để “nhìn tận mắt, sờ tận tay”, nhiều người chọn nghe đánh giá từ các YouTuber chuyên xe điện, xem vlog đi thử xe, hoặc hỏi ý kiến trong các hội nhóm Facebook như “Người Dùng Xe Điện Việt Nam”, “Cộng Đồng mua bán xe máy điện Hà Nội”...
Điểm chung của những nền tảng này là tính chân thực, cảm giác “người thật việc thật” và phản hồi tức thì. Một bài đăng chia sẻ trải nghiệm thực tế cả tốt lẫn xấu thường được người đọc tin tưởng hơn các thông điệp đến từ hãng. Trong môi trường đầy rẫy quảng cáo ngụy trang, việc nhận được lời khuyên từ người dùng đi trước mang lại cảm giác an toàn và công bằng hơn.
Chính vì thế, “quyền lực tiêu dùng” đang dần rơi vào tay những người không thuộc hệ thống phân phối chính thức: các reviewer độc lập, admin hội nhóm, thậm chí cả các TikToker chuyên quay content hài hước xoay quanh xe điện. Họ không bán xe, nhưng họ có thể khiến người khác mua.
Thực tế này mở ra một hướng đi tiềm năng cho các doanh nghiệp nhỏ, đặc biệt là các hãng xe điện nội địa hoặc startup mới chưa có ngân sách quảng cáo khổng lồ. Thay vì cạnh tranh bằng số lượng đại lý hay các chương trình khuyến mãi rầm rộ, họ có thể tập trung vào truyền thông cộng đồng, kết nối với reviewer, xây dựng nhóm người dùng trung thành, từ đó tạo ra hiệu ứng lan tỏa.
Một số hãng xe nội hiện đã triển khai các chiến dịch “mượn xe cho KOL dùng thử”, tặng xe cho TikToker có tầm ảnh hưởng hoặc chủ động xây dựng cộng đồng người dùng riêng, nơi người mua có thể đặt câu hỏi, chia sẻ mẹo sử dụng và nhận được hỗ trợ trực tiếp từ hãng. Tuy nhiên, cách làm này cũng đặt ra một thách thức mới: niềm tin.
Khi các reviewer dần trở thành “người dẫn đường” cho lựa chọn tiêu dùng, thì câu hỏi đặt ra là: ai đang giám sát chất lượng nội dung họ đưa ra? Trong thực tế, không phải review nào cũng công tâm. Nhiều kênh TikTok, YouTube hiện chỉ là một nhánh của marketing trá hình, nhận tài trợ để tung hô sản phẩm mà không công bố minh bạch. Ở chiều ngược lại, cũng có hiện tượng “dìm hàng” hãng này để nâng hãng khác, tạo ra sự nhiễu loạn thông tin, khiến người tiêu dùng hoang mang.
Với sản phẩm có giá trị cao và ảnh hưởng lâu dài như xe máy điện, quyết định mua hàng không nên chỉ dựa vào cảm xúc tức thời hay video dàn dựng. Nếu không được kiểm soát, hiện tượng “mua theo trend”, “tin theo clip viral” rất dễ dẫn đến lựa chọn sai lầm, nhất là với những người lần đầu mua xe điện, chưa có kinh nghiệm phân biệt chất lượng, pin, động cơ hay chính sách hậu mãi.
Anh Duy Vũ (An Khánh, Hà Nội) chia sẻ: “Tôi mua xe theo review TikTok, thấy nói chạy 80km nhưng thực tế chỉ được 40-50km là hết pin. Mang ra đại lý thì không như quảng cáo. Tôi mới hiểu là clip đó không khách quan”.
Để thị trường phát triển lành mạnh, không chỉ người dùng cần tỉnh táo, mà các hãng xe cả lớn lẫn nhỏ cũng cần hành động có trách nhiệm hơn trong truyền thông. Hợp tác với KOL, reviewer là xu hướng, nhưng phải công khai tài trợ, cam kết nội dung trung thực, có kiểm chứng. Bên cạnh đó, những nền tảng mạng xã hội cũng nên siết lại quy định với nội dung review sản phẩm, đảm bảo người xem không bị đánh lừa bởi nội dung quảng cáo trá hình.
Về phía người tiêu dùng, cần khuyến khích thói quen tham khảo đa chiều, đặt câu hỏi và ưu tiên trải nghiệm thực tế trước khi đưa ra quyết định mua xe điện lần đầu. Sự lan tỏa của cộng đồng là điều tốt, nhưng chỉ có ích nếu cộng đồng đó hoạt động trên nền tảng minh bạch và tôn trọng sự thật.
