Gửi bình luận
Kiên quyết thu hồi đất đối với doanh nghiệp nhà nước sử dụng đất sai mục đích để đảm bảo việc quản lý, sử dụng đất tiết kiệm, chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
Đó là thông điệp được Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được truyền đạt tại văn bản chỉ đạo về việc triển khai Chỉ thị 47/CT-TTg ngày 24 tháng 12 năm 2024 của Thủ tướng về tăng cường quản lý, nâng cao hiệu quả sử dụng, xử lý nhà, đất tại doanh nghiệp nhà nước.
Kiên quyết thu hồi đất công sử dụng sai mục đích
Cụ thể, trong văn bản, UBND TP HCM yêu cầu doanh nghiệp nhà nước tự nguyện trả lại nhà đất không sử dụng. Trong đó, các doanh nghiệp nhà nước phải có đơn tự nguyện trả lại nhà, đất không còn nhu cầu sử dụng để UBND TP HCM ra quyết định thu hồi. Bên cạnh đó, UBND TP HCM cũng đề nghị người đại diện theo pháp luật của các tổng công ty và công ty trực thuộc UBND TP HCM chịu trách nhiệm trước nhà nước đối với việc quản lý, sử dụng đất của doanh nghiệp mình.
Đồng thời, chủ động kiểm tra, rà soát lại việc sử dụng nhà, đất tại đơn vị, sử dụng đất theo đúng quy định; đảm bảo việc quản lý, sử dụng đất tiết kiệm, chống thất thoát, tham nhũng, tiêu cực, lãng phí; chấm dứt việc sử dụng nhà, đất vào mục đích cho thuê, cho mượn, bố trí làm nhà ở, liên doanh, liên kết... không đúng quy định.
Đối với nhà, đất không còn nhu cầu sử dụng thì doanh nghiệp có đơn tự nguyện trả lại đất gửi Sở Tài nguyên và Môi trường, để trình UBND TP HCM quyết định thu hồi đất.
Bên cạnh đó, các tổng công ty và công ty trực thuộc UBND TP rà soát, kiểm tra lại toàn bộ hồ sơ pháp lý nhà, đất đang quản lý, sử dụng.
Đáng chú ý, đối với các nhà đất thuộc doanh nghiệp Trung ương, Chủ tịch UBND TP HCM giao Sở Tài nguyên và Môi trường TP chủ động rà soát, hướng dẫn, hoàn thiện hồ sơ pháp lý về đất đai của các doanh nghiệp Nhà nước thuộc Trung ương và thuộc thành phố quản lý trên địa bàn theo đúng quy định về đất đai đảm bảo thời gian quy định, tránh gây phiền hà, khó khăn cho doanh nghiệp. Trong đó, thường xuyên thanh tra, kiểm tra, phối hợp với UBND các quận, huyện, TP Thủ Đức và cơ quan thuế để phát hiện kịp thời, xử lý vi phạm hành chính về đất đai, đảm bảo việc sử dụng đất đúng quy định pháp luật; Rà soát, tham mưu UBND TP thu hồi đất với doanh nghiệp nhà nước sử dụng sai mục đích, cho thuê, cho mượn trái phép, để bị lấn chiếm, chậm triển khai, không thực hiện nghĩa vụ tài chính hoặc không còn nhu cầu sử dụng; Thanh tra TP thường xuyên thực hiện việc thanh tra, kiểm tra, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong quản lý, sử dụng đất tại các doanh nghiệp nhà nước theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo công khai, minh bạch, tránh thất thoát, lãng phí, tiêu cực.
Đối với vấn đề về thuế, Chi cục Thuế Khu vực II thường xuyên kiểm tra, rà soát việc xác định, thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai của doanh nghiệp Nhà nước trên địa bàn TP, đảm bảo thu đúng, thu đủ, tránh thất thu ngân sách nhà nước. Trường hợp, doanh nghiệp không thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai thì có văn bản thông báo gửi Sở Tài nguyên và Môi trường thu hồi đất theo đúng quy định pháp luật đất đai.
Đối với UBND quận, huyện, TP Thủ Đức kiểm tra, chấn chỉnh việc sử dụng đất sai mục đích, cho thuê, cho mượn trái phép, lấn chiếm, bỏ hoang; xử phạt vi phạm hoặc báo cáo cấp trên nếu vượt thẩm quyền.
Kiên quyết thu hồi đất đối với doanh nghiệp nhà nước sử dụng đất không đúng mục đích theo đúng tinh thần Chỉ thị 47 năm 2024 của Thủ tướng giao UBND các cấp có trách nhiệm quản lý về đất đai tại địa phương theo thẩm quyền, trách nhiệm quy định của Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản quy định chi tiết thi hành.
“Thực hiện việc thanh tra, kiểm tra, phát hiện kịp thời và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong quản lý, sử dụng đất tại các doanh nghiệp nhà nước theo đúng quy định của pháp luật bảo đảm công khai, minh bạch, tránh thất thoát, lãng phí, tiêu cực”, văn bản nêu.
Phải đưa ra đấu giá để tăng thu ngân sách
Chia sẻ và góp ý về các giải pháp đối với những đất công, tài sản công giao cho doanh nghiệp nhưng bỏ hoang, sử dụng sai mục đích, TS Nguyễn Viết Thuận - Viện trưởng Viện Kinh tế, Tài nguyên và Môi trường TP HCM cho rằng, trước tiên thành phố cần lập kế hoạch rà soát, giải quyết các vấn đề liên quan đến tài sản công. Trong đó, cần phân loại tài sản để đưa ra hướng xử lý phù hợp. Song, phương án hiệu quả nhất vẫn là đưa các tài sản này ra đấu giá để tận thu ngân sách. Đối với những trường hợp doanhn nghiệp vẫn có cầu sử dụng, đang sử dụng thì cần xem xét lại nhu cầu thực tế để làm căn cứ cho thuê tạm. Tuy nhiên, việc cho thuê chỉ nên thực hiện trong ngắn hạn và phải đảm bảo để không làm vỡ kế hoạch, quy hoạch sử dụng đất của TP.
Cũng theo TS Thuận, đối với các tài sản thuộc thẩm quyền của Trung ương, Thành phố cần chủ động rà soát, phối hợp để xin ý kiến chỉ đạo từ Trung ương để giải quyết. Với các tài sản thuộc thẩm quyền địa phương, các đơn vị liên quan sẽ chịu trách nhiệm xử lý theo tinh thần minh bạch, hiệu quả.
“Khi đưa tài sản ra đấu giá bán hoặc đấu giá cho thuê cần đồng bộ các giải pháp để tối ưu hóa hiệu quả tài sản sau đấu giá để đưa vào khai thác. Bởi, việc tối ưu hoá không chỉ tiết kiệm chi phí, mà còn tạo thêm nguồn lực phục vụ sự phát triển của thành phố. Đồng thời, việc đấu giá phải công khai, minh bạch để hạn chế tình trạng lợi ích nhóm, gây lãng phí và thất thoát tài sản Nhà nước”, TS Thuận lưu ý.
Lấy dẫn chứng về những tài sản công bỏ hoang, gây lãng phí, TS Thuận phân tích: Tài sản công được xem có giá trị lớn nhất, song, nó cũng lại để lại nhiều hậu quả, gây lãng phí không hề nhỏ. Đó là những tài sản nằm ngay trung tâm các quận, huyện nội ngoại thành, đặc biệt là các khu “đất vàng” trung tâm Thành phố.
Đơn cử, hơn 3.790 căn hộ tái định cư tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm, TP Thủ Đức. Đây là những căn hộ thuộc 5 tòa nhà chung cư đã xây dựng xong nhưng nhiều năm qua bị bỏ trống. Năm 2018, thành phố đã nhiều lần có kế hoạch bán đấu giá những căn hộ này nhưng đều bất thành.
Tương tự, khu “đất vàng” tại số 8-12 Lê Duẩn có vị trí đắc địa ngay trung tâm Thành phố nhưng nhiều năm qua chỉ làm bãi giữ xe. Mặc dù, tháng 9/2022, Cục Thi hành án dân sự đã bàn giao khu đất này cho UBND TP nhưng đến nay vẫn nằm bất động.
Cũng ở quận 1, khu “đất vàng” hơn 6.200m2 tại địa chỉ số 33 Nguyễn Du; 34-36 và 42 Chu Mạnh Trinh, phường Bến Nghé cũng bị bỏ trống nhiều năm. Cuối năm 2022, UBND TP có quyết định thu hồi khu đất này và giao cho Trung tâm Phát triển quỹ đất quản lý.
Năm 2001, Tổng công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) lập phương án xử lý, sắp xếp lại 4 cơ sở nhà đất trên theo hướng xây cao ốc văn phòng và nhà cao tầng để bán, cho thuê.
Ban đầu, Vinafood 2 muốn trực tiếp làm chủ đầu tư nhưng sau đó chuyển sang phương án hợp tác liên kết, góp vốn với công ty tư nhân để thành lập pháp nhân mới. Bằng hình thức hợp tác lòng vòng, Vinafood 2 đã chuyển nhượng trái phép khu đất trên. Đây chính là những lỗ hổng xuất phát từ công tác quản lý tài sản công.
“Để quản lý tốt tài sản công thì việc đầu tiên TP HCM cần phải tuân thủ nghiêm, đúng tinh thần Chỉ thị 47/CT-TTg ngày 24 tháng 12 năm 2024 của Thủ tướng về việc tăng cường quản lý, nâng cao hiệu quả sử dụng, xử lý nhà, đất tại doanh nghiệp nhà nước. Song song đó, tập trung rà soát pháp lý, tổng hợp và phân loại các tài sản để đem ra đấu giá bán, cho thuê, tránh lãng phí, góp phần tăng thu ngân sách Nhà nước”, TS Thuận góp ý.
