Gửi bình luận
Trung Quốc có thể không còn đặt trọng tâm hoàn thành các con số tăng trưởng kinh tế định lượng, thay vào đó là nhiều yếu tố mới mẻ hơn.
Trong tuần này, Đảng Cộng sản Trung Quốc sẽ nhóm họp thảo luận kế hoạch 5 năm lần thứ 15. Trong nhiều thập kỷ qua, mục tiêu tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hàng năm được định lượng bằng con số là chuẩn mực hoạch định chính sách kinh tế quan trọng nhất tại Trung Quốc.
Để theo đuổi con số tăng trưởng, Trung Quốc đã ồ ạt đầu tư cơ sở hạ tầng, mở rộng sản xuất công nghiệp và huy động nguồn lực, giúp họ trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và đưa 800 triệu người thoát khỏi đói nghèo.
Nhưng khi tốc độ tăng trưởng chậm lại, các động lực cũ đã tới hạn, cấu trúc trật tự toàn cầu thay đổi. Trọng tâm và khái niệm về sự phát triển đã chuyển sang nội hàm khác, bao gồm các chỉ số về “sức khỏe nền kinh tế” trong giai đoạn mà Bắc Kinh gọi là phát triển chất lượng cao.
Trong kế hoạch 5 năm lần thứ 14 sẽ kết thúc vào năm nay, lần đầu tiên Bắc Kinh đã không đưa ra mục tiêu định lượng, thay vào đó cam kết giữ tăng trưởng GDP trong phạm vi hợp lý.
Shao Yu, Giám đốc Viện Tài chính và Phát triển Thượng Hải, cho biết, mục tiêu tăng trưởng linh hoạt hơn có thể được đặt ra cho kế hoạch tiếp theo, khi nền kinh tế chuyển dịch từ đô thị hóa nhanh chóng và mô hình tăng trưởng dựa vào đầu tư mạnh mẽ sang nâng cao hiệu quả.
Để đạt được mục tiêu phát triển dài hạn, Trung Quốc đặt mục tiêu tăng gấp đôi mức GDP bình quân đầu người năm 2020 vào năm 2035. Theo đó, các nhà kinh tế tính toán GDP của Trung Quốc sẽ cần tăng trưởng trung bình hơn 4,5% mỗi năm, lý tưởng nhất là khoảng 5%.
Mục tiêu này nằm trong tầm tay cho năm 2025 bất chấp những biến động của cuộc chiến thương mại bùng phát trở lại trong nhiệm kỳ thứ hai của Tổng thống Donald Trump. Dữ liệu do Cục thống kê Quốc gia mới công bố cho thấy tốc độ tăng trưởng kinh tế quý 3 của Trung Quốc là 4,8%, 9 tháng năm 2025 là 5,2%.
Trong nhiều thập kỷ, Trung Quốc liên tục vượt mục tiêu, với tốc độ tăng trưởng hàng năm thường đạt hai chữ số, cho đến khi đại dịch COVID-19 khiến nền kinh tế bị đình trệ trong quý đầu tiên của năm 2020.
Một trong những công thức thành công của nước này là đầu tư, bao gồm chi tiêu lớn cho các dự án cơ sở hạ tầng như đường sắt cao tốc và các khu dân cư cao tầng rộng lớn, có nhiều nơi cả thành phố được xây mới hoàn toàn.
Giờ đây, khi chính quyền địa phương đang vật lộn với nợ nần, lĩnh vực bất động sản vẫn đang gặp khó khăn và cuộc chiến thương mại với Washington vẫn tiếp diễn, Bắc Kinh đang dồn nguồn lực vào việc thúc đẩy tiêu dùng và xây dựng một thị trường nội địa vững mạnh, một thị trường mà các nhà hoạch định chính sách nhấn mạnh phải “thống nhất” để phát huy lợi thế cạnh tranh trong khu vực và tránh tình trạng kém hiệu quả.
Năm ngoái, tiêu dùng chỉ đóng góp 44,5% vào tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc và chiếm 56,6% GDP. Để so sánh, theo Ngân hàng Thế giới, tiêu dùng chiếm khoảng 81% GDP ở Mỹ, 75% ở Nhật Bản và Đức, và 72% ở Ấn Độ.
Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của đổi mới công nghệ và nâng cấp trình độ công nghiệp trong việc tạo ra các nguồn tăng trưởng mới. Các chuyên gia đánh giá, đóng góp của các ngành công nghiệp mới nổi vào sản lượng kinh tế là thước đo cụ thể hơn để đánh giá sự thành công của quá trình chuyển dịch sang phát triển chất lượng cao.
Cuối cùng, tăng trưởng năng suất có thể được kỳ vọng sẽ nâng cao thu nhập và tạo ra mức thuế cao hơn, giúp giảm bớt một số căng thẳng tài chính của chính phủ và cho phép mở rộng phúc lợi, từ đó thúc đẩy chi tiêu.
Việc chuyển từ mục tiêu tăng trưởng GDP sang mục tiêu GDP bình quân đầu người cho thấy sự thừa nhận dân số Trung Quốc đang giảm sút và sự chuyển dịch ưu tiên sang phúc lợi chung của người dân.
