Kinh tế thế giới

Hai mặt của nền kinh tế Trung Quốc trong tháng 9

Nam Trần 01/10/2025 03:39

Chỉ số sản xuất của Trung Quốc giữ đà suy giảm lâu nhất từ năm 2019, song dòng vốn ngoại bất ngờ quay lại giúp bùng nổ thị trường tài chính.

Các hãng xe điện của Trung Quốc có thể chịu ảnh hưởng lớn từ quyết định na (Ảnh: The Conversation)
Thương mại và hoạt động sản xuất của Trung Quốc đang chững lại trước mức thuế cao của Mỹ (Ảnh: The Conversation)

Sản xuất trì trệ kéo dài

Theo số liệu mới của Tổng cục Thống kê Trung Quốc, hoạt động sản xuất của nước này tiếp tục suy yếu ở tháng thứ sáu liên tiếp – chuỗi suy thoái dài nhất kể từ năm 2019, bất chấp một số tín hiệu cải thiện. Theo đó, chỉ số PMI sản xuất tháng 9/2025 đạt 49,8 điểm, nhỉnh hơn mức 49,4 của tháng 8, nhưng vẫn dưới ngưỡng 50 cho thấy sự co hẹp,

Chỉ số PMI phi sản xuất, bao gồm xây dựng và dịch vụ, cũng giảm từ 50,3 xuống đúng 50 điểm, phản ánh đà chững lại trên diện rộng. Đây là dấu hiệu cho thấy sự yếu kém không chỉ dừng ở lĩnh vực công nghiệp mà lan sang dịch vụ và tiêu dùng.

Nguyên nhân chính đến từ nhu cầu nội địa trầm lắng và bất định từ căng thẳng thương mại Mỹ – Trung. Các doanh nghiệp đã tranh thủ xuất khẩu ồ ạt trước khi các mức thuế của chính quyền Tổng thống Donald Trump có hiệu lực, khiến hoạt động cảng biển sụt giảm rõ rệt trong tuần trước kỳ nghỉ lễ quốc khánh Trung Quốc.

Dù khảo sát tư nhân do RatingDog (Mỹ) công bố cho thấy PMI sản xuất tăng từ 50,5 lên 51,2 và PMI dịch vụ đạt 52,9, song bức tranh toàn cảnh vẫn u ám. Số liệu chính thức phản ánh sự yếu kém của khối sản xuất quy mô lớn, trong khi khu vực doanh nghiệp nhỏ và định hướng xuất khẩu tỏ ra linh hoạt hơn.

Một rào cản nặng nề khác chính là bất động sản. Khủng hoảng kéo dài từ 2021 đến nay vẫn chưa hạ nhiệt. Doanh số bán nhà tháng 8 tiếp tục giảm, bất chấp Thượng Hải và Bắc Kinh tung thêm gói kích thích.

Ông Raymond Yeung, Kinh tế trưởng khu vực Trung Quốc tại ANZ, nhận định: “Thị trường bất động sản chưa có dấu hiệu hồi phục. Sự suy giảm hiện nay mang tính cấu trúc hơn là chu kỳ.”

Cùng lúc, chiến dịch của chính phủ nhằm giảm công suất dư thừa và cạnh tranh quá mức giữa các doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành thép, cũng khiến sản lượng giảm sút. Tất cả đặt ra câu hỏi liệu Bắc Kinh có tiếp tục tung thêm gói kích thích, khi Đảng Cộng sản Trung Quốc chuẩn bị họp kín vào tháng 10 để bàn chiến lược phát triển 5 năm tới.

china-stock-market.png
Thị trường chứng khoán của Trung Quốc, như Chỉ số chứng khoán Thượng Hải, bùng nổ với sự tham gia của dòng vốn ngoại (Ảnh: Trading Economics)

Chứng khoán bùng nổ giữa lo ngại

Trái ngược với sự trì trệ trong sản xuất và bất động sản, thị trường tài chính Trung Quốc lại ghi nhận sự trở lại mạnh mẽ của dòng vốn ngoại. Sau nhiều năm dè chừng, các nhà quản lý quỹ toàn cầu đang rót tiền trở lại nhờ đà tăng của chứng khoán và bước tiến trong công nghệ cao.

Goldman Sachs cho biết các quỹ phòng hộ quốc tế tháng trước hoạt động mạnh mẽ nhất trên thị trường cổ phiếu nội địa kể từ nhiều năm qua – trái ngược với năm 2021, khi Trung Quốc bị coi là “không thể đầu tư”. Pacific Investment Management (PIMCO) cũng thừa nhận nhà đầu tư hiện lo sợ bỏ lỡ cơ hội hơn là lo ngại rủi ro.

Theo Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, 6 tháng đầu năm 2025, dòng vốn ngoại đã tăng trên mọi loại tài sản – từ cổ phiếu, trái phiếu, khoản vay đến tiền gửi – lần đầu tiên kể từ 2021. Tổng giá trị rót vốn ròng đã vượt 60% so với cả năm 2024.

Chỉ số CSI 300 – thước đo cổ phiếu hạng A – tăng 17% trong quý III, lên mức cao nhất trong hơn 3 năm. Chỉ số ChiNext, tập trung vào công nghệ, thậm chí tăng tới 50%, thuộc nhóm mạnh nhất toàn cầu. Đà tăng này nhờ cú hích từ lợi nhuận công nghiệp và kỳ vọng vào trí tuệ nhân tạo (AI), chip bán dẫn, cũng như năng lượng sạch.

Nhà quản lý danh mục Joseph Zhang của Fidelity International cho rằng: “Khác với những năm trước, lần này sự tái định giá tài sản không còn dựa vào chính sách mà dựa trên nền tảng cơ bản tốt hơn. Niềm tin của nhà đầu tư sẽ ngày càng mạnh mẽ.”

Ngoài chứng khoán, thị trường trái phiếu và nợ doanh nghiệp cũng khởi sắc. Năm 2025, các công ty công nghệ Trung Quốc phát hành lượng kỷ lục trái phiếu nhân dân tệ tại Hồng Kông. Trái phiếu chuyển đổi của Alibaba và đợt bán nợ của Tencent đều được đặt mua vượt mức, với sự tham gia từ quỹ Trung Đông, châu Âu đến Mỹ.

Sự hồi sinh của dòng vốn góp phần củng cố đồng nhân dân tệ, vốn đã tăng lên mức 7,1 đổi 1 USD trong tháng 9 – cao nhất kể từ tháng 11 năm ngoái.

Hai mặt của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới

Bức tranh kinh tế Trung Quốc hiện nay mang tính nghịch lý: một bên là sản xuất và bất động sản suy thoái kéo dài, một bên là thị trường tài chính cùng dòng vốn ngoại hồi phục mạnh.

Các chuyên gia cho rằng động lực ngắn hạn đến từ kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cắt giảm lãi suất, thâm hụt ngân sách Mỹ gia tăng và căng thẳng thương mại Mỹ – Trung đã thúc đẩy nhà đầu tư tìm kênh thay thế tài sản bằng đồng USD. Trung Quốc, với quy mô thị trường rộng lớn và mức định giá hấp dẫn, trở thành điểm đến.

Tuy nhiên, tác động từ các đợt siết quy định năm 2021 ở Trung Quốc vẫn chưa phai. Một số quỹ hưu trí và công ty quản lý tài sản lớn của Mỹ vẫn duy trì khoảng cách vì lý do chính trị. Giới chức Bắc Kinh cũng cảnh giác, tránh để các cơn sốt đầu cơ tài chính quay lại.

(0) Bình luận
Nổi bật
Mới nhất
Hai mặt của nền kinh tế Trung Quốc trong tháng 9
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO