Vì sao Apple rơi vào cuộc khủng hoảng bê bối nội bộ?

Căng thẳng tại Apple có thể đã ở mức âm ỉ nếu không có ứng dụng Slack. Được tạo ra vào tháng 9/2020 để thúc đẩy môi trường làm việc linh hoạt hơn, đã có khoảng 2.800 thành viên tham gia ứng dụng này với các cuộc trò chuyện ngày càng sôi nổi. Điều này đã dẫn tới việc các nhân viên của Apple dễ dàng thảo luận và bắt đầu yêu cầu cải cách văn hóa làm việc trong công ty, và có lẽ sẽ thay đổi môi trường lao động của Apple mãi mãi.

Trong tháng qua, hơn 500 người làm việc cho Apple đã kể lại các trải nghiệm bị lạm dụng, quấy rối, trả thù và phân biệt đối xử tại nơi làm việc. Họ tập hợp lại thành nhóm khởi xướng phong trào AppleToo, thể theo phong trào MeToo trong giới giải trí, dẫn đầu là hai nhân viên Apple Cher Scarlett và Janneke Parrish. 

Đặc biệt, sau khi đại dịch COVID-19 tạm lắng xuống, nhiều nhân viên Apple từ chối trở lại văn phòng và gửi bản kiến nghị yêu cầu được làm việc từ xa, nhưng ban lãnh đạo không chấp nhận đề nghị của họ. Đây là một trong những mâu thuẫn hàng đầu khiến nội bộ Apple lục đục suốt thời gian qua. Nhân viên Apple phàn nàn chi phí sống ở Thung lũng Silicon quá đắt đỏ. Nếu không thuê nhà gần nơi làm việc, họ thường phải mất 2 - 4 tiếng đi về giữa cơ quan và nhà ở. 

Để phần nào trấn an nhân viên, CEO Tim Cook đã mở một cuộc họp vào tháng 9 để lắng nghe những phản ánh của họ về điều kiện làm việc, chênh lệch mức lương và tình trạng quấy rối nơi công sở. Tuy nhiên dù hứa hẹn sẽ giảm số ngày đến văn phòng làm việc và xem xét lại vấn đề lương bổng, những lời trấn an của CEO Tim Cook không thể dập tan xung đột. Một số nhân viên ủng hộ ông, số khác lại không hài lòng trước cách giải quyết của "thuyền trưởng" Apple.

Kể từ năm 1976, gã khổng lồ công nghệ luôn vận hành theo cùng một cách, ban lãnh đạo đưa ra quyết định về cách thức hoạt động, nhân viên có thể tuân theo hoặc rời đi. Bên cạnh đó, các bí mật được giữ kín thông qua một loạt các quy định trong nội bộ đã làm nhiều nhân viên cảm thấy bất mãn và không được lắng nghe.

Họ không được nhắc công khai về Apple trừ khi được hỏi cụ thể. Các nhân viên được yêu cầu ký NDA (thỏa thuận bảo mật thông tin) cho từng dự án, các tài liệu về sản phẩm được mã hóa bằng từ khóa nội bộ như “Ultra”, “Black” và “White”.`

Tuy nhiên, trong vài tháng qua, văn hóa tại Apple đã bắt đầu thay đổi. Người lao động nắm giữ nhiều quyền lực hơn, ban lãnh đạo từ dưới lên trên của Apple dường như cũng mất kết nối. Giờ đây, ngày càng nhiều nhóm nội bộ lên tiếng về điều kiện làm việc tại Apple.

Jason Snell, cựu biên tập viên của Macworld, người đã làm việc cho Apple từ những năm 1990, cho biết: “Có một sự thay đổi trong cán cân quyền lực đang diễn ra ở đây. Không phải ai cũng sợ rằng Apple sẽ sa thải họ. Giờ đây họ sẵn sàng chia sẻ và cảnh báo người khác về những điều không tốt tại tập đoàn này”.

Ông Snell cho biết thêm, một số nhân viên muốn công ty đầu tư vào các công cụ nội bộ để bảo vệ quyền riêng tư của họ tốt hơn. Những người khác muốn minh bạch hơn về số tiền mọi người được trả. Theo The Verge, nhiều nhân viên tại Apple cảm thấy như nhóm phụ trách nội bộ của công ty đã không đủ khả năng giải quyết các mối quan tâm tại nơi làm việc của họ. Mong muốn bao trùm là nhân viên muốn cảm thấy được lắng nghe. 

Trong nỗ lực cải thiện làn sóng bê bối nội bộ, Apple tái khẳng định đang và sẽ luôn cam kết kiến tạo một môi trường làm việc tích cực và hòa nhập. Đại diện Apple cũng nhấn mạnh tập đoàn này đang xem xét nghiêm túc, điều tra kỹ lưỡng những mối lo lắng được đưa ra, và không thảo luận các vấn đề cụ thể của nhân viên vì sự riêng tư của các cá nhân.

Mặc dù vậy, giới quan sát nhận định, cần tiếp tục công khai những vấn đề nội bộ của Apple nói riêng và các tập đoàn lớn nói chung, đặc biệt là trong bối cảnh nhân viên các công ty tại Thung lũng Silicon ngày càng thể hiện rõ quan điểm của mình.