Vì sao Mỹ tiếp tục “tấn công” Huawei?

Cũng trong năm ngoái, Mỹ đã liệt Huawei vào danh sách đen thương mại vì các mối lo ngại về an ninh quốc gia. Washington đã kêu gọi và thuyết phục các đồng minh không cho phép Huawei tham gia xây dựng mạng 5G. Theo Reuters đánh giá, những động thái trên có thể sẽ làm làm gia tăng căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất nhì thế giới.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia đánh giá, có rất nhiều lý do và mục đích để Trump sẵn sàng bỏ qua “sắc mặt” của Bắc Kinh và đưa ra những tuyên bố như vậy. Chừng nào Huawei còn có quyền truy cập vào cả ba thị trường lớn - Mỹ, Liên minh châu Âu, Trung Quốc. Và việc các công ty công nghệ nước ngoài bị ngăn chặn không thể tiếp cận đầy đủ vào thị trường Trung Quốc, Huawei sẽ sớm chiếm lĩnh thị trường 5G toàn cầu.

William H Overholt, một nghiên cứu viên cao cấp tại Đại học Harvard cho rằng, với quyền truy cập vào tất cả các thị trường, Huawei có thể duy trì ngân sách nghiên cứu và phát triển lớn hơn rất nhiều so với các đối thủ chính của họ. Bộ đôi Ericsson và Nokia, những đối thủ mà theo các chuyên gia, “không thể cạnh tranh” với tiến bộ công nghệ vượt trội của Huawei. Và việc Donald Trump đang làm được Huawei coi là “sự hủy diệt không công bằng” với họ.

Điều này cũng tương tự việc xảy ra trước đó với thịt lợn. Công ty chế biến thực phẩm Mỹ, Hormel Food là một công ty thực phẩm xuất sắc trên thế giới nhưng ở thị trường Trung Quốc, nó chỉ nổi bật ở Thượng Hải. Trước đây, Hormel đã mua lại một trong những nhà sản xuất thịt lợn lớn nhất Trung Quốc, với sự đồng ý của công ty Trung Quốc. Tuy nhiên, chính quyền địa phương Trung Quốc đã nhanh chóng ngăn chặn thỏa thuận này. 

Cùng với việc gặp rất ít sự cạnh tranh, theo thời gian, một số công ty của Trung Quốc đã phát triển rất nhanh bởi vì họ được tiếp cận độc quyền vào thị trường lớn nhất và phát triển nhanh nhất, Trung Quốc, cũng như các thị trường phương Tây. 

Đơn cử như trường hợp của công ty chế biến thực phẩm Trung Quốc WH Group đã phát triển nhanh đến mức có thể mua lại công ty chế biến thịt Smithfield Food của Mỹ. Công ty này hiện là lực lượng lớn nhất tại thị trường Mỹ, vượt trên Hormel Food. Nếu xu hướng này tiếp tục, nó sẽ gây nguy hại cho nhiều công ty lớn của phương Tây.

Chiến lược đúng đắn để chống lại điều này là “hạn chế” hoặc “từ chối” tiếp cận thị trường đối với các công ty Trung Quốc trong các lĩnh vực mà Trung Quốc “hạn chế quyền truy cập” của các công ty nước ngoài. Và chính phủ phương Tây sẽ giúp các công ty trong nước phát triển công nghệ vượt trội so với Huawei. 

Giới quan sát cho rằng, Donald Trump là một chuyên gia kinh tế, với những cách từ chối, hạn chế Huawei tiếp cận thị trường Mỹ và các nước đồng minh đang là một bước đi cực kỳ đúng đắn của ông ta. Tuy nhiên, cánh cửa hợp tác công nghệ phải mở cho một giải pháp trong tương lai. Vì các đối thủ nước ngoài lớn của Huawei là châu Âu, đây là cơ hội hoàn hảo để xây dựng hợp tác US-EU.

Có vẻ như hiện tại, Mỹ và Liên minh châu Âu vẫn đang rất rộng mở trong các lĩnh vực mà Trung Quốc có lợi thế. Trong khi đó, Trung Quốc lại ngược lại, họ đóng cửa rất chặt trong các lĩnh vực mà các nước phương Tây có lợi thế, chủ yếu là lĩnh vực dịch vụ. 

Công ty công nghệ giám sát video Hikvision cũng bị coi là một thực thể nằm trọng sự giám sát của chính quyền Trung Quốc

Các vấn đề tương hỗ thị trường tương tự đã tồn tại giữa Hoa Kỳ và Nhật Bản khi nước này trở thành một nền kinh tế lớn trên toàn cầu. Điều này liên quan đến các vấn đề bảo mật, với việc Toshiba bán công nghệ của Liên Xô làm suy yếu an ninh của Mỹ. Sau đó, Tổng thống Hoa Kỳ Richard Nixon đã đáp trả bằng cách áp thuế 100% đối với tất cả hàng xuất khẩu của Nhật Bản. 

Ngày nay, Mỹ đang phải đối mặt với một “đối tác-đối thủ” tinh vi hơn nhiều so với Nhật Bản ngày xưa. Trên thực tế, Trump luôn tập trung vào các mối quan tâm về an ninh - điều mà nhiều đồng minh quốc tế của nước này không “quan tâm lắm”. 

Ông đề xuất hạn chế “túi thở” quan trọng của Huawei để đe dọa sự tồn tại của nó. Cùng với đó, ông cố tình tạo ra một bầu không khí chiến tranh lạnh được thiết kế để kêu gọi sự ủng hộ của cử tri nước Mỹ cho cuộc tái cử tháng 11 tới. Tuy nhiên, không có gì đáng ngạc nhiên nếu Trung Quốc đáp trả bằng các mối đe dọa làm tê liệt hoặc giết chết các công ty Mỹ như Boeing.

Thời điểm này, phản ứng của Trump tiêu biểu cho “chiến lược Trung Quốc” lớn hơn của ông. Mỹ đang có vấn đề lớn với Trung Quốc về tiếp cận thị trường, trộm cắp tài sản trí tuệ và an ninh. Cách tiếp cận vấn đề của Trump với Huawei và HKvision có thể đang là cái cách để Trump làm chệch hướng sự chú ý khỏi những thất bại trong nước của ông!