Vì sao tăng trưởng kinh tế của ASEAN trong năm 2024 còn "mờ mịt"?

>>  Giải pháp nào thu hút đầu tư xanh vào các nước ASEAN?

Theo các nhà phân tích, tăng trưởng kinh tế các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có thể cải thiện trong năm tới, nhưng điều kiện kinh tế vĩ mô chao đảo có thể gây ra mức tăng không đồng đều giữa các quốc gia. Bên cạnh đó, các quốc gia phụ thuộc vào thương mại vẫn chưa thoát khỏi khó khăn sau khi xuất khẩu chậm lại do nền kinh tế toàn cầu bất ổn và Trung Quốc chưa hoàn toàn phục hồi.

Chính phủ Singapore dự kiến mức tăng trưởng của nước này trong năm 2024 sẽ đạt từ 1% đến 3%, do kỳ vọng nhu cầu điện tử toàn cầu sẽ phục hồi. Đây cũng là một trong những lĩnh vực cốt lõi của quốc gia này. Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng đã đưa ra dự báo mức tăng trưởng của quốc đảo này vào năm tới ở mức 2,1%.

Theo các chuyên gia của IMF, mức tăng trưởng cho năm 2024 của Singapore tốt hơn dự báo tăng trưởng cho năm 2023 “khoảng 1%”, nhưng các quan chức nước này bày tỏ quan điểm thận trọng trước các yếu tố bên ngoài.

Theo Gabriel Lim, Thư ký thường trực của Bộ Thương mại và Công nghiệp Singapore: “Hướng tới năm 2024, tăng trưởng GDP ở các nền kinh tế lớn như Mỹ và khu vực đồng euro có thể sẽ tiếp tục chậm lại trong nửa đầu năm 2024 do các điều kiện tài chính tiếp tục bị thắt chặt". Ông cũng cho biết thêm, tăng trưởng của Trung Quốc dự kiến sẽ giảm bớt vào năm 2024 do những điểm yếu kéo dài trong lĩnh vực bất động sản và tiêu dùng nội địa.”

Năm nay, suy thoái kinh tế do chính sách thắt chặt tiền tệ của Fed và sự phục hồi mờ nhạt của Trung Quốc sau cuộc khủng hoảng COVID-19 đã đè nặng lên các nền kinh tế Đông Nam Á, đặc biệt là thông qua thương mại.

Trong khi đó, Thái Lan và Indonesia cũng ghi nhận mức tăng trưởng chậm hơn trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 9, lần lượt là 1,5% và 4,9% do nhu cầu bên ngoài suy giảm. Cả hai con số đều thấp hơn kỳ vọng của thị trường.

Các nhà phân tích tại tổ chức nghiên cứu BMI nhận định: “Rõ ràng chúng tôi đã đánh giá quá cao sức khỏe của nền kinh tế Thái Lan trong năm nay và hiện đang điều chỉnh dự báo năm 2023 từ 2,8% xuống 2,5%. Tuy nhiên, quốc gia này vẫn còn nhiều dư địa để bắt kịp tốc độ tăng trưởng".

Tuy nhiên, Malaysia, Philippines và Việt Nam lại ghi nhận tăng trưởng GDP năm 2023 tốt hơn dự kiến trong quý III, khi lần lượt tăng 3,3%, 5,9% và 5,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

>>  Điều gì cuốn hút các doanh nghiệp ASEAN vào châu Phi?

Trong một báo cáo mới được đưa ra vào tháng 11, nhóm nghiên cứu của HSBC dự báo tăng trưởng chung của các nền kinh tế lớn thuộc nhóm “ASEAN-6” gồm Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam sẽ đạt mức 4,6% vào năm 2024, tăng từ mức 4% trong năm 2023. Theo dự báo, triển vọng tăng trưởng này khác nhau ở mỗi quốc gia, từ 2,4% đối với Singapore đến 6,3% đối với Việt Nam.

Yun Liu, chuyên gia kinh tế ASEAN tại HSBC nói với Nikkei Asia: “Các nền kinh tế định hướng xuất khẩu, đặc biệt là Singapore, Việt Nam, Malaysia và Thái Lan, không nằm ngoài nguy cơ. Chúng tôi kỳ vọng chu kỳ thương mại toàn cầu sẽ phục hồi dần dần vào năm 2024. Điều đó cho thấy, khi chu kỳ thương mại chuyển hướng, các nền kinh tế trong khu vực có thể sẽ chứng kiến sự phục hồi".

Ngoài sự sụt giảm xuất khẩu, ASEAN còn chứng kiến tỷ lệ lạm phát phù hợp với xu hướng toàn cầu. Sự gia tăng chi phí sinh hoạt được coi là mối lo ngại trong bối cảnh xung đột ở Trung Đông vẫn còn nhiều bất ổn.

Ông Domini Velasquez, nhà kinh tế trưởng tại China Banking Corp. ở Manila, nói với Nikkei Asia: “Vào năm 2024, điều quan trọng là phải kiểm soát lạm phát, tiếp tục thúc đẩy chi tiêu công và cuối cùng là hạ lãi suất chính sách để giảm chi phí kinh doanh”.

Tương tự, theo Robert Sierra, chuyên gia của Fitch Ratings: “Chúng tôi kỳ vọng lạm phát giảm mạnh sẽ thúc đẩy sức mua của các hộ gia đình. Nhưng nếu giá cả tăng cao hơn, tốc độ tăng trưởng chắc chắn sẽ thấp hơn và lạm phát cao hơn trong năm tới.”

Trong bản cập nhật tháng trước, Văn phòng Nghiên cứu Kinh tế Vĩ mô ASEAN+3, một cơ quan giám sát kinh tế khu vực, dự báo lạm phát ở Đông Nam Á, cũng như Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc – nhóm +3 – sẽ giảm xuống còn 2,6% vào năm 2024, so với ước tính năm nay là 2,9%.

Tuy nhiên, tổ chức này cảnh báo rằng việc giá lương thực và năng lượng toàn cầu đang tăng trở lại trong những tháng gần đây sẽ làm dấy lên mối lo ngại về một đợt tăng giá hàng hóa khác, cùng với nguy cơ lạm phát cao hơn trở nên nổi bật hơn.

Nhà kinh tế trưởng của AMRO, ông Hoe Ee Khor nói thêm: “Triển vọng tăng trưởng của ASEAN+3 vẫn còn quá nhiều những yếu tố không chắc chắn. Một cú sốc năng lượng toàn cầu kết hợp với suy thoái kinh tế toàn cầu sẽ là một đòn giáng mạnh vào khu vực.”

Chuyên gia này cũng lưu ý rằng không nên bỏ qua nguy cơ suy thoái kinh tế ở Hoa Kỳ và khu vực đồng euro, đặc biệt là trong môi trường lãi suất toàn cầu có thể duy trì ở mức cao hơn trong thời gian dài hơn. Nếu tình trạng suy thoái ở cả hai nền kinh tế thành hiện thực, tăng trưởng ở khu vực ASEAN+3 có thể giảm xuống dưới 3% - mức thấp nhất kể từ năm 1998.