Gửi bình luận
Đạt kỷ lục doanh số trên toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, BYD áp dụng chiến lược nhập khẩu ngắn hạn, thiếu cam kết dài lâu, khiến lợi thế cạnh tranh suy giảm.
Theo thông tin từ CarNewsChina, trong năm 2024, BYD đã bán ra 4,27 triệu xe trên toàn cầu, tăng 41% so với năm 2023 và lần đầu tiên vượt mốc 4 triệu xe. Trong đó, 1,76 triệu xe chạy hoàn toàn bằng điện (BEV), tăng 12% so với năm 2023. Xe điện hybrid cắm điện (PHEV) đạt 2,48 triệu chiếc, tăng 72,8%. Con số này giúp BYD vượt qua Tesla — hãng chỉ bán được 1,79 triệu xe trong cùng năm.
Với chuỗi cung ứng khép kín từ sản xuất pin, động cơ đến lắp ráp, BYD kiểm soát tốt chi phí và đảm bảo lợi thế cạnh tranh. Ở các thị trường lớn như Trung Quốc, châu Âu và Mỹ Latinh, BYD đầu tư mạnh vào hệ thống nhà máy và dịch vụ hậu mãi. Tuy nhiên, cách tiếp cận này lại không được áp dụng tại Việt Nam.
Dù Việt Nam có dân số hơn 100 triệu người và nhu cầu xe điện tăng mạnh, BYD dường như chưa có ý định đầu tư dài hạn. Cuối tháng 3/2024, CEO BYD — ông Wang Chuanfu đã thăm Việt Nam và cân nhắc xây dựng nhà máy tại Khu công nghiệp Phú Hà (Phú Thọ). Nhưng đến nay, đây vẫn chỉ là dự định chưa có phương án triển khai cụ thể. Hiện tại, BYD Việt Nam nhập khẩu xe trực tiếp từ nhà máy tại Thái Lan. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi về chiến lược thực sự của hãng. Liệu BYD coi Việt Nam là thị trường tiềm năng hay chỉ là nơi “xả hàng” tạm thời để giảm tồn kho?
Việc lựa chọn nhập khẩu thay vì đầu tư sản xuất trong nước khiến xe BYD phải chịu thuế cao hơn và giá bán trở nên kém cạnh tranh. Trong khi đó, các đối thủ nội địa như VinFast lại hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi của Chính phủ dành cho xe sản xuất trong nước, giúp tối ưu chi phí và xây dựng hệ sinh thái dịch vụ toàn diện.
Bên cạnh đó, VinFast đã đầu tư mạnh vào mạng lưới trạm sạc và dịch vụ hậu mãi trên khắp cả nước, tạo ra lợi thế đáng kể trong mắt người tiêu dùng. So với cách tiếp cận của VinFast, chiến lược mua bán có phần hời hợt của BYD khiến nhiều người Việt cảm thấy hãng thiếu cam kết lâu dài.
Áp lực tồn kho tại các thị trường lớn cũng là một trong những nguyên nhân khiến BYD chọn Việt Nam làm điểm đến để giải quyết vấn đề ngắn hạn. Hàng nghìn xe đang tồn đọng tại các cảng châu Âu vì nhu cầu thấp hơn kỳ vọng. Khi sản lượng vượt xa nhu cầu thực tế, việc nhanh chóng tiêu thụ hàng tồn kho trở thành ưu tiên hàng đầu. Việt Nam, với thị trường xe điện đang tăng trưởng, trở thành lựa chọn lý tưởng.
Tuy nhiên, việc chỉ tập trung vào bán hàng mà thiếu đi hệ sinh thái hỗ trợ sau bán hàng khiến người dùng lo ngại về giá trị lâu dài của xe BYD. Xe hơi là một tài sản lớn và người Việt không chỉ quan tâm đến giá bán ban đầu mà còn chú trọng dịch vụ hậu mãi, chi phí sửa chữa và độ bền. Trong bối cảnh đó, một thương hiệu thiếu cam kết lâu dài sẽ khó lòng chinh phục được niềm tin của người dùng.
Nhận định về vấn đề trên, nhà báo Khuất Thế Đạt cho rằng: “BYD khó lòng trở thành hãng xe điện hàng đầu ở Việt Nam, trừ khi có những quyết sách thức thời và mang tính địa phương hóa”.
Ngoài những vấn đề về chiến lược và chính sách, theo ông Đạt, BYD còn gặp phải rào cản về tâm lý tiêu dùng. Một bộ phận không nhỏ người Việt vẫn e ngại xe Trung Quốc do lo lắng về chất lượng, độ bền và giá trị bán lại. Dù là "gã khổng lồ" trên thị trường xe điện toàn cầu, BYD chưa thực sự tạo được niềm tin trong lòng người Việt.
Chiến lược thiếu cam kết của BYD đang khiến hãng tự đặt mình vào thế bất lợi trong một thị trường đầy tiềm năng. Việt Nam không thiếu người sẵn sàng chuyển đổi sang xe điện, nhưng họ cần nhiều hơn một sản phẩm tốt. Dịch vụ hậu mãi, khả năng sửa chữa dễ dàng và cam kết đồng hành lâu dài mới là yếu tố quyết định.
Nếu tiếp tục xem Việt Nam là nơi để giải quyết tồn kho thay vì đầu tư bài bản, BYD sẽ khó lòng cạnh tranh với các đối thủ đã sớm xây dựng được chỗ đứng vững chắc. Một thị trường đang bùng nổ không chờ đợi những thương hiệu thiếu cam kết, và BYD đang đứng trước nguy cơ bị bỏ lại phía sau.
