Đầu năm 2025, giá gạo xuất khẩu Việt Nam giảm mạnh, nhưng gần đây đã có dấu hiệu phục hồi.
Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong hai tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu khoảng 1,1 triệu tấn gạo, tăng 5,9% so với cùng kỳ, nhưng giá trị đạt 613 triệu USD, giảm 13,6%. Giá gạo xuất khẩu trung bình ước đạt 553,6 USD/tấn, giảm 18,3% so với cùng kỳ.
Bước sang tháng 3, giá gạo tiếp tục giảm sâu, với gạo 100% tấm ở mức 310 USD/tấn, gạo 5% tấm ở mức 393 USD/tấn và gạo 25% tấm đạt 367 USD/tấn. Philippines, Bờ Biển Ngà và Ghana hiện là những thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam.
Nguyên nhân chính khiến giá gạo giảm là do nguồn cung toàn cầu tăng, nhu cầu nhập khẩu suy giảm và Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu, quay lại thị trường với sản lượng lớn, gây áp lực lên giá cả.
Dù giá gạo giảm mạnh, nhiều chuyên gia nhận định thị trường sẽ sớm ổn định và phục hồi. Theo lãnh đạo một số doanh nghiệp, 80% gạo xuất khẩu của Việt Nam thuộc phân khúc chất lượng cao, trong khi nguồn cung từ Ấn Độ chủ yếu là gạo chất lượng thấp, nên tác động chỉ mang tính tạm thời.
Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), trong 1,1 triệu tấn gạo xuất khẩu hai tháng đầu năm, gạo chất lượng cao chiếm 80%, giúp Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh với Ấn Độ và Thái Lan. VFA cũng nhấn mạnh, vấn đề cấp thiết hiện nay là hỗ trợ doanh nghiệp về vốn. Nhiều doanh nghiệp buộc phải chào bán giá thấp do hạn mức và thời gian vay ngắn, khiến họ không thể dự trữ hàng lâu dài.
Còn theo các chuyên gia, dù Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm có thể gây áp lực lên giá gạo thế giới, nhưng gạo Việt Nam được dự báo sẽ không chịu ảnh hưởng lớn nhờ lợi thế ở phân khúc chất lượng cao.
Hiện nay, gạo trắng chiếm khoảng 71% tổng kim ngạch xuất khẩu (giá trung bình 523-540 USD/tấn), chủ yếu xuất sang Philippines, Indonesia và châu Phi. Gạo thơm như ST24, ST25 chiếm 19% (giá 640-700 USD/tấn), xuất khẩu sang EU, Mỹ, Trung Quốc, Nhật Bản. Gạo nếp chiếm 6%, chủ yếu tiêu thụ tại Trung Quốc, Philippines và các nước Đông Nam Á khác.
Ở góc độ doanh nghiệp ông Phạm Thái Bình, Chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Trung An, gạo Việt Nam có phân khúc riêng với mô hình liên kết sản xuất và tiêu thụ chặt chẽ. Nhờ đó, tình trạng "được mùa mất giá, được giá mất mùa" dần được khắc phục, giúp nông dân yên tâm sản xuất với đầu ra ổn định, trong khi ngân hàng sẵn sàng giải ngân hỗ trợ doanh nghiệp.
Ở góc độ cơ quan quản lý, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy nhận định xuất khẩu gạo có thể phục hồi trong ba tháng tới, vào giữa hoặc cuối quý II, khi nhu cầu nhập khẩu từ các thị trường tăng trở lại.
Liên quan tới giải pháp, lãnh đạo Bộ Công Thương khẳng định sẽ đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường mới và duy trì thị trường truyền thống nhằm đảm bảo xuất khẩu gạo bền vững trong dài hạn.