Gửi bình luận
Hình thức livestream bán hàng trở thành kênh bán hàng hiệu quả những năm gần đây. Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra thách thức không nhỏ cho cơ quan quản lý…
Đầu tháng 10 vừa qua, lực lượng quản lý thị trường (QLTT) Hà Nội đã phát hiện và thu giữ hơn 10.000 sản phẩm nước hoa không rõ nguồn gốc được bán trên tài khoản TikTok Phan Thủy Tiên.
Kênh TikTok này có tới gần 5 triệu lượt theo dõi, nhiều video hàng triệu lượt xem và chủ kênh thường xuyên tổ chức livestream bán hàng với doanh số rất lớn. Ngay sau đó, TikToker Phan Thủy Tiên đã khóa bình luận trên trang TikTok. Trên trang Facebook Phan Thị Thủy Tiên có 651.000 người theo dõi, giới thiệu là giám đốc đại diện thương hiệu Zenpali T.
Tuy nhiên, lực lượng chức năng cho biết tại thời điểm kiểm tra, chủ kênh cũng như chủ thương hiệu Zenpali không xuất trình được các hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc xuất xứ hợp pháp của hàng chục ngàn sản phẩm nước hoa nói trên.
Trước đó, tại huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội, cơ quan chức năng cũng phát hiện và thu giữ hàng nghìn chiếc chiếc máy tính bảng, điện thoại di động các loại không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Cụ thể, sau thời gian dài theo dõi hàng hóa được đăng bán trên nền tảng thương mại điện tử TikTok Shop, đầu tháng 6/2024, Đội Quản lý thị trường số 10 phối hợp Đội Cảnh sát kinh tế, Công an huyện Sóc Sơn đã tiến hành kiểm tra địa điểm kinh doanh của Công ty TNHH Thương mại và Quản lý chuỗi cung ứng quốc tế tại số 4, dốc Tân Thượng, xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn.
Bước đầu, Đoàn kiểm tra phát hiện tại địa điểm kinh doanh nêu trên có số lượng hàng hóa lớn (khoảng 3.000 chiếc máy tính bảng, điện thoại di động các loại) và các loại mặt hàng khác (thiết bị điện tử, đồ gia dụng, quần áo, mỹ phẩm…) do nước ngoài sản xuất, có dấu hiệu không có hóa đơn, chứng từ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ, không có nhãn phụ bằng tiếng Việt theo quy định.
Đáng chú ý, không chỉ có vụ việc nói trên, thời gian qua, lực lượng QLTT đã liên tục phát hiện các vụ việc vi phạm tương tự. Đơn cử như ngày 26/8/2024, Đoàn Kiểm tra Đội QLTT số 1 - Cục QLTT tỉnh Quảng Ninh tiến hành kiểm tra điểm kinh doanh của một TikTok Shop có tên Hương Anh Food & Nest tại căn hộ số 2011 tầng 20 của một tòa chung cư trên địa bàn phường Hồng Hải, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh.
Kết quả kiểm tra cho thấy từ đầu tháng 8, TikTok Shop Hương Anh đã thu mua hơn 4.500 gói hạt mix và gần 1.000 chiếc bánh trung thu do nước ngoài sản xuất để livestream bán trên TikTok kiếm lời. Toàn bộ số hàng hóa trên không có hóa đơn, chứng từ và tài liệu kèm theo.
Chia sẻ với Diễn đàn Doanh nghiệp từ góc nhìn quản lý, ông Dương Mạnh Hùng - Phó Cục trưởng Cục QLTT Hà Nội cho biết, bên cạnh những lợi ích tích cực thì tình trạng kinh doanh, buôn bán hàng giả, hàng vi phạm sở hữu trí tuệ, hàng kém chất lượng công khai trên nền tảng thương mại điện tử đang ảnh hưởng nghiêm trọng, đe dọa đến xã hội, đến niềm tin của người tiêu dùng.
Lực lượng quản lý thị trường đã thường xuyên nắm tình hình, kiểm tra, giám sát, đấu tranh, xử lý có hiệu quả đối với các hành vi vi phạm trong kinh doanh thương mại điện tử, nhất là các sàn giao dịch thương mại điện tử như Lazada, Shopee, Tiki, Sendo; các trang mạng xã hội như Facebook, TikTok, Zalo, YouTube…
“Chỉ riêng sáu tháng đầu năm 2024, Cục Quản lý thị trường Hà Nội đã kiểm tra, xử lý 245 vụ việc có vi phạm quy định pháp luật về thương mại điện tử, phạt gần 3,3 tỷ đồng. Cùng với đó, đã kiểm tra, xử lý 259 vụ việc liên quan đến thương mại điện tử (từ dấu hiệu vi phạm về thương mại điện tử phát hiện các hành vi vi phạm khác) với số tiền phạt hơn 4,5 tỷ đồng; giá trị tang vật vi phạm hơn 2,9 tỷ đồng”, ông Hùng thông tin.
Tuy nhiên, ông Hùng cũng cho biết, việc kiểm soát chất lượng hàng hóa trên các nền tảng thương mại điện tử vẫn đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc. Các đối tượng vi phạm thường lập nhiều tài khoản trên các sàn thương mại điện tử hoặc mạng xã hội, bán hàng theo hình thức livestream... Các điểm bán hàng này thường không giới thiệu địa chỉ cơ sở kinh doanh, khách mua chốt đơn trực tiếp hoặc thông qua inbox (nhắn tin riêng). Ðể tăng niềm tin, các đối tượng còn thuê những người nổi tiếng tham gia quảng cáo cho các sản phẩm, hoặc sử dụng nhiều hội, nhóm trên mạng xã hội để mua lượng theo dõi hoặc bình luận về sản phẩm không đúng bản chất, thậm chí chốt đơn giả để đánh lừa người tiêu dùng...
Bên cạnh đó, tài khoản trên sàn thương mại điện tử thường sử dụng các hình ảnh của hàng thật, hàng chính hãng để quảng cáo, chào bán với giá rẻ hơn rất nhiều so với các cửa hàng, địa chỉ bán hàng chính hãng nhằm lôi kéo người dùng. Để lách qua các bộ lọc kỹ thuật của sàn thương mại điện tử, các đối tượng cố tình thay đổi tên sản phẩm khi đăng bán để tránh bị kiểm soát. Chẳng hạn, khi nhái các thương hiệu nổi tiếng như: Dior, Chanel, Gucci thì viết thành D.I.O.R, Cha nel, DIO, Gu.ci...
"Thủ đoạn của các đối tượng này là thường sử dụng một địa chỉ để giao dịch nhưng tập kết, tàng trữ hàng hóa tại nhiều địa điểm khác nhau hoặc kết hợp vừa làm nơi giao dịch, vừa làm nơi ở, cất giấu hàng hóa, nên khó khăn cho công tác kiểm tra, kiểm soát", vị đại diện QLTT Hà Nội nhấn mạnh.
Còn theo ông Trần Văn Dũng, Phó cục trưởng Cục Nghiệp vụ (Tổng cục QLTT), tình trạng những đối tượng buôn bán hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc, đặc biệt là kinh doanh trên mạng... sử dụng nhà ở để làm nơi cất giấu hàng hóa hiện đang dần trở nên phổ biến.
“Họ sử dụng các đơn vị cung cấp dịch vụ chuyển phát nhanh, các ứng dụng vận chuyển hoặc tham gia các nhóm trên mạng để tìm người vận chuyển. Điều này đang thực sự gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong quá trình kiểm tra, xử lý vi phạm bởi e ngại với thủ tục khám nhà ở”, ông Dũng nói.
Bên cạnh đó, Phó cục trưởng Cục Nghiệp vụ cũng cho biết, với sự phát triển của ngành logistics, việc vận chuyển cũng đang trở nên dễ dàng. Tuy nhiên, ông Dũng cho rằng, các đơn vị vận chuyển sẽ trở thành tiếp tay cho các đối tượng này nếu không thực hiện tốt các quy định trong hoạt động bưu chính, vận chuyển bưu kiện.
