Chiêu “đánh vào tài phiệt Nga” liệu có dễ?

>>Xung đột Nga - Ukraine: Ngân hàng Trung ương Nga đối diện áp lực trừng phạt

Khi các biện pháp trừng phạt trên diện rộng đang làm tê liệt nền kinh tế Nga, phương Tây cũng đang gia tăng áp lực kinh tế nhắm vào các nhà tài phiệt của đất nước này, vốn nổi tiếng với những chiếc du thuyền lộng lẫy, những khoản đầu tư tên tuổi và hàng đống “quỹ đen” trên khắp thế giới.

Một số người Nga giàu có này có thể có tầm ảnh hưởng đối với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Mỹ và châu Âu hy vọng rằng nếu họ siết chặt các nhà tài phiệt, họ có thể gây áp lực lên Putin. Về lâu dài, việc chạy theo sự giàu có tiềm ẩn của tài phiệt Nga có thể làm giảm bớt quyền lực của Putin.

EU hôm thứ Hai đã cấm đi lại và đóng băng tài sản của 26 doanh nhân hàng đầu, quan chức chính phủ và thậm chí cả các nhà báo có quan hệ lâu năm với Putin. Trong danh sách đó bao gồm Igor Sechin, Giám đốc điều hành của Rosneft, công ty dầu khí nhà nước của Nga, “được coi là một trong những thành viên quyền lực nhất của giới Chính trị Nga”, EU cho biết trong tuyên bố của mình.

Nikolay Tokarev, Giám đốc điều hành của Transneft, một công ty dầu khí lớn, cũng nằm trong số các mục tiêu của phương Tây. Ông từng phục vụ với Putin trong KGB vào những năm 1980 và là một trong những nhà tài phiệt nắm quyền kiểm soát tài sản nhà nước trong những năm 2000, EU cho biết.

Chris Miller, giám đốc chương trình Á-Âu tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, cho biết: Có ba tầng lớp trong giới thượng lưu Nga.

 >>Chiến sự Nga - Ukraine kéo giá vàng lên mức cao nhất trong vòng 1,5 năm qua

Thứ nhất là những người kiếm tiền từ kinh doanh và phải cắt đứt các giao dịch với Putin và những người tiền nhiệm của ông để giữ tài sản của họ. Họ là những nhà tài phiệt nổi tiếng nhất, bao gồm Mikhail Fridman, người đồng sáng lập Alfa Group, một tập đoàn của Nga, người cũng có tên trong danh sách của EU.

Thứ hai là những người có được vận may đơn giản chỉ vì họ đã được giao cổ phần trong các công ty. Thứ ba là những người có quyền kiểm soát tài sản kinh tế thực, bao gồm các CEO như Sechin và Tokarev. Miller nói: “Họ thực sự có ảnh hưởng chính trị; sự nghiệp và mạng lưới của họ còn vượt ra ngoài mối quan hệ với Putin”.

>>Lối sống xa hoa, "sang chảnh" của ông chủ Chelsea

Tiền bạc Nga đang được lưu hành rất nhiều trên toàn cầu, bao gồm cả ở Hoa Kỳ và Vương quốc Anh - nhưng không phải ai cũng biết những đồng tiền ấy cụ thể ở đâu. Anders Åsland, một thành viên cấp cao tại Diễn đàn Thế giới Tự do Stockholm và là tác giả của cuốn "Chủ nghĩa tư bản thân hữu của Nga" cho biết: "Không ai biết bất cứ điều gì và do đó không thể làm bất cứ điều gì".

Các luật gần đây được thông qua ở Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu đang tăng cường nỗ lực gỡ rối mạng lưới “đen” này, nhưng chúng chỉ mới bắt đầu. Điểm mấu chốt ở đây, như Gary Kelman, giám đốc Tổ chức Minh bạch Quốc tế, một nhóm chống tham nhũng, nói: “Chúng ta có thể phá vỡ các đầu sỏ chính trị đến mức nào? Có những khoản tiền trên khắp thế giới mà chúng tôi không thể chạm vào bởi vì chúng tôi chẳng biết nó ở đâu”.