[ĐÀM PHÁN LƯƠNG TỐI THIỂU 2019] Vì sao khó “chốt” phương án điều chỉnh trong lần 2?

Sáng 26/7, Hội đồng Tiền lương quốc gia họp phiên thứ hai để đàm phán về lương tối thiểu vùng năm 2019.

Ba phương án điều chỉnh

Theo nhiều chuyên gia nhận định, việc điều chỉnh lương tối thiểu vùng 2019 khó có thể đi tới thống nhất trong phiên đàm phán lần 2 này. Trước đó năm 2017, Hội đồng cũng phải trải qua 3 phiên đàm phán mới đưa ra thống nhất cho mức điều chỉnh lương tối thiểu vùng 2018. Và đặc biệt, tại phiên đàm phán lần 1 ngày 9/7 vừa qua, quan điểm của các bên còn khá xa nhau, dẫn tới đề xuất khoảng cách chênh lệch lớn, mức 8%.

Cụ thể, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề nghị chưa tăng lương tối thiểu bởi vấn đề sức khoẻ của doanh nghiệp. Nhiều doanh nghiệp, Hiệp hội doanh nghiệp trong và ngoài nước cũng gửi kiến nghị đề xuất không điều chỉnh lương tối thiểu vùng 2019 như Hiệp hội Doanh nghiệp Nhật Bản, Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc, Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, Hiệp hội Dệt may Việt Nam... Trong khi đó, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đề nghị mức tăng lương 8% so với mức lương tối thiểu vùng 2018, tương đương từ 220.000-330.000 đồng trên 4 vùng lương.

Cùng với đó, bộ phận kỹ thuật thuộc Hội đồng tiền lương Quốc gia cũng bóc tác tỉ lệ tăng ra từng năm và đưa ra mức tăng khoảng 5,3% cho năm 2019. Tuy nhiên, đây chỉ là sự tham vấn cho các bên đàm phán, mức chính thức sẽ dựa vào thực tế đàm phán giữa VCCI và Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam.

“Do đó, phương án đề xuất tăng 5,3 % trong năm 2019 của bộ phận kỹ thuật sẽ là một kênh tham khảo, nghiên cứu cho các bên trong giai đoạn chờ phiên đàm phán lần 2”, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH Doãn Mậu Diệp cho biết.

Đánh giá về chất lượng của Phiên đàm phán lần đầu về lương tối thiểu 2019, ông Doãn Mậu Diệp cho biết: Phiên đầu tiên, các bên mới trình đề xuất điều chỉnh. Các bên đều có thiện chí lắng nghe ý kiến của nhau và chưa xuất hiện sự căng thẳng.

Thúc đẩy cơ chế thương lượng

Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH đồng thời khẳng định, trong cuộc đàm phán này, Nhà nước chỉ đứng ở vị trí trung gian và định ra “luật chơi” thông qua việc xây dựng cơ chế chính sách. “Nhà nước thúc đẩy 2 bên thương lượng và thoả thuận. Trong đàm phán lương tối thiểu vùng, câu chuyện cũng như vậy”, ông Doãn Mậu Diệp giải thích.

Bày tỏ quan điểm với tư cách cá nhân, ông Doãn Mậu Diệp cho rằng: “Mức tăng năm nay khó có thể bằng mức tăng của năm 2018. Bởi nhiều rủi ro còn tiềm ẩn với doanh nghiệp. Ngay thời điểm này, tỉ giá USD đang tăng nhanh. Doanh nghiệp xuất khẩu chịu nhiều thòi. Các bên cần phải có sự tương trợ và rốt cuộc sẽ tìm ra 1 phương án chung cuối cùng”.

Chia sẻ với DĐDN, ông Phạm Minh Huân, nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH, cũng cho rằng, việc thu hẹp khoảng cách của 2 bên trong phiên thứ 2 là điều không dễ, khi mỗi bên đều có những lý lẽ và dẫn chứng riêng. Cả 2 bên sẽ tính toán nâng lên, đặt xuống, có những điều chỉnh ở mức nhỏ nhất.

Sẽ là khó khăn và không công bằng nếu chúng ta chỉ quan tâm tăng lương tối thiểu ở mức cao và cứ nhấn mạnh tới nhu cầu sống tối thiểu mà bỏ quên khả năng chịu đựng của doanh nghiệp.

“Doanh nghiệp rất muốn tăng lương cho người lao động, nhưng tình hình hiện nay rất khó khăn. Nhiều doanh nghiệp chế biến thủy sản thiếu nguyên liệu, không thể tăng lương cho người lao động. Vì vậy, nếu doanh nghiệp không có điều kiện tăng nhiều, thì cũng nên tăng ở mức 5% đủ bù trượt giá, đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động”, ông Huân nhấn mạnh.