Điều chưa biết về công nghiệp xe điện Trung Quốc

TRƯƠNG KHẮC TRÀ• 23/06/2024 04:00

Sự cạnh tranh khốc liệt đến mức các nhà phân tích của Bank of America khuyên các nhà sản xuất ô tô lớn của Mỹ nên rời khỏi Trung Quốc và tập trung nguồn lực ở nơi khác.

Lợi nhuận của BYD đang giảm xuống đáng kể

Lợi nhuận của BYD đang giảm đáng kể

>>“Vũ khí bí mật" của xe điện Trung Quốc

Đầu tư lớn, bài bản là đặc điểm thường thấy trong các ngành kinh tế tại Trung Quốc. Trước đây điều này đã từng diễn ra trong ngành khai khoáng, luyện kim đen, sản xuất năng lượng. Ngày nay, công nghiệp xe điện là một trong những ưu tiên hàng đầu.

Theo phân tích được công bố mới đây bởi Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) có trụ sở tại Hoa Kỳ, Trung Quốc đã chi 230,8 tỷ USD trong hơn một thập kỷ để phát triển ngành công nghiệp ô tô điện.

Scott Kennedy, Chủ tịch ủy thác về Kinh doanh và Kinh tế Trung Quốc tại CSIS, cho biết quy mô hỗ trợ của chính phủ Trung Quốc chiếm 18,8% tổng doanh số bán ô tô điện từ năm 2009 đến năm 2023.

Ông Kennedy chỉ ra rằng: sự hỗ trợ của Bắc Kinh đối với ô tô điện bao gồm các chính sách ưu tiên các nhà sản xuất ô tô trong nước hơn các nhà sản xuất ô tô nước ngoài. Nhưng ông cũng lưu ý rằng Mỹ chưa tạo được điều kiện hấp dẫn như Trung Quốc để phát triển ngành công nghiệp ô tô điện của riêng mình.

Sự cạnh tranh giữa doanh nghiệp nội và doanh nghiệp ngoại khốc liệt đến mức các nhà phân tích của Bank of America khuyên các nhà sản xuất ô tô lớn của Mỹ nên rời khỏi Trung Quốc và tập trung nguồn lực ở nơi khác.

Lợi nhuận với các công ty sản xuất xe điện không lớn như quy mô hoành tráng của nó. Ví dụ, lợi nhuận ròng trên mỗi chiếc ô tô của BYD trong quý I/2024 đã giảm xuống mức tương đương 739 USD. Mặt khác, cuộc chiến giá cả khốc liệt, với việc các hãng xe giảm giá hoặc tung ra các dòng sản phẩm giá rẻ hơn.

Nio, nhà khởi nghiệp xe điện lớn hàng đầu đại lục đang thua lỗ, khoảng 10 nhà sản xuất ô tô sẽ mất đi thị trường Trung Quốc, chỉ còn lại 20 đến 30 nhà sản xuất có thể trụ lại.

Vậy, Trung Quốc làm vậy để được gì? Đây là câu hỏi được nhiều học giả về chính trị, nhà kinh tế quan tâm - ngay sau khi châu Âu và Mỹ đồng loạt tăng thuế nhập khẩu với xe điện Trung Quốc.

Xe điện đại diện cho tham vọng Trung Quốc

>>Đánh thuế xe điện Trung Quốc, châu Âu sẽ chịu thiệt?

Thứ nhất, quy mô của các ngành công nghiệp tại Trung Quốc được quyết định bởi quy mô dân số, lao động và thị trường tiêu thụ; cộng với tiềm năng vốn dồi dào từ các ngân hàng thương mại khổng lồ. Nói cách khác, Trung Quốc không thể không sản xuất lớn.

Thứ hai, công nghiệp xe điện phát triển như hiện nay là kết quả tất yếu của hàng loạt thành tựu trong nghiên cứu khoa học cơ bản, tiếp thu công nghệ; được thúc đẩy và hưởng thụ từ những ngành có liên quan.

Ví dụ, trình độ khai khoáng và luyện kim hàng đầu thế giới cho phép nước này tự chủ hoàn toàn về vật liệu dập khuôn xe; công nghệ tinh chế than chì, lithium, đất hiếm đạt đến trình độ cao và tự chủ 100%.

Thứ ba, dưới góc độ địa chính trị, Trung Quốc không còn dấu diếm ý định "chơi sòng phẳng" với phương Tây về kinh tế, thương mại, khoa học công nghệ, trong đó xe điện là phương tiện để quốc gia này khẳng định vị thế cường quốc.