Điều gì sẽ xảy ra sau cuộc nổi loạn của Tập đoàn Wagner?

CẨM ANH• 27/06/2023 03:30

Tổn thất của Tập đoàn lính đánh thuê Wagner có thể làm tổn hại đến tham vọng của Nga trong cuộc chiến tại Ukraine.

>>Chiến sự Nga - Ukraine đã làm thay đổi NATO như thế nào?

Wagner giương cao cờ Nga và cờ Wagner trên một tòa nhà đổ nát không rõ địa điểm trong đoạn video công bố ngày 20/5. Ảnh: Reuters

Binh lính Wagner giương cao cờ Nga và cờ Wagner trên một tòa nhà đổ nát trong đoạn video công bố ngày 20/5. Ảnh: Reuters

Đối với một số lực lượng Ukraine, những người lính từ Tập đoàn Wagner là những chiến binh được trang bị tốt nhất mà họ từng thấy kể từ khi Nga tiến hành chiến sự vào năm ngoái. Đối với những người khác, chính quá trình huấn luyện đã tạo nên sự khác biệt của họ: những người lính Ukraine đã kể lại những câu chuyện chiến trường về chiến thuật tấn công hoặc một tay súng bắn tỉa hạ gục máy bay không người lái chỉ bằng một phát bắn.

Nhưng sau cuộc binh biến ngắn ngủi do người lãnh đạo tập đoàn, ông Yevgeny V. Prigozhin lãnh đạo, không rõ liệu Wagner có còn là một lực lượng chiến đấu trên chiến trường Ukraine nữa hay không?

Ở Bakhmut, Tập đoàn Wagner đã đóng một vai trò quan trọng trong chiến dịch đánh chiếm thành phố này. Cho đến nay, đây là chiến thắng lớn duy nhất trên chiến trường của Moscow, đồng thời củng cố liên minh với quân đội Nga. Tuy nhiên, mối quan hệ hợp tác này đã tan vỡ sau khi thành phố bị chiếm.

Theo ông Rob Lee, thành viên cấp cao của Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại, mối quan hệ trước đây giữa Tập đoàn Wagner và chính phủ Nga có thể đã kết thúc. Ngay cả khi điều này không xảy ra, vẫn chưa rõ liệu Wagner có tiếp tục tham gia vào cuộc chiến này như trong trận chiến giành Bakhmut hay không.

Khi chiếm được thành phố Bakhmut vào mùa xuân này, lực lượng Wagner cho thấy họ đã học được những bài học đắt giá từ cuộc giao tranh trong năm qua để cải thiện chiến thuật và khiến Ukraine gặp khó khăn hơn rất nhiều trong việc xây dựng một hàng phòng ngự vững chắc.

Nhưng các sự kiện diễn ra trong và sau khi Bakhmut bị chiếm đóng dường như đã dẫn đến sự rạn nứt giữa ông Prigozhin và Bộ Quốc phòng Nga. Lực lượng của ông Prigozhin chỉ có thể chiếm được khu vực trung tâm thành phố sau khi Tổng thống Nga Vladimir V. Putin ra lệnh cho quân đội chính quy củng cố quân đội của Wagner để bảo vệ hai bên sườn của họ khỏi các cuộc tấn công của quân Ukraine.

>>Chiến sự Nga - Ukraine: Kiev hưởng lợi gì từ vụ đảo chính của Wagner?

Thiết giáp trên đường phố Rostov rạng sáng 24/6. Ảnh: Reuters

Sau khi chiếm được Bakhmut, Bộ Quốc phòng Nga đã thực hiện các bước để tích hợp quân đội Wagner vào thành một lực lượng rộng lớn hơn, điều này sẽ làm giảm quyền lực của ông Prigozhin. Bà Tatiana Stanovaya, một thành viên cấp cao tại Tổ chức Carnegie vì Hòa bình Quốc tế chỉ ra, khi Nga buộc tất cả các tình nguyện viên chiến đấu ở Ukraine phải ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng, điều đó có nghĩa là ông Prigozhin sẽ phải đặt lực lượng của mình dưới sự kiểm soát của quân đội Nga.

“Đây là một trong những lý do khiến ông Prigozhin nổi giận,” bà Stanovaya nói. Sau đó, ông Prigozhin ngày càng chỉ trích gay gắt các đơn vị của quân đội Nga và tình báo Mỹ, Anh và Ukraine bắt đầu phát triển thông tin rằng ông có thể thực hiện một động thái tấn công với quân đội của mình để buộc phải thay đổi Bộ Quốc phòng Nga.

Thông tin tình báo này sau đó đã được chứng minh ngay trong cuối tuần qua, khi quân đội Wagner tiến đến nắm quyền kiểm soát một thành phố miền Nam nước Nga.

Sau khi cuộc binh biến kết thúc vào ngày hôm sau, Điện Kremlin thông báo rằng những binh lính thuộc Tập đoàn Wagner không tham gia cuộc nổi dậy sẽ được phép ký hợp đồng với Bộ Quốc phòng. Những người đã tham gia cuộc nổi loạn sẽ không bị truy tố. Tuyên bố này cho thấy rằng Tập đoàn Wagner sẽ không còn tồn tại.

Mặc dù một phần lực lượng lính đánh thuê của ông Prigozhin có khả năng tiếp tục nằm dưới sự kiểm soát của quân đội Nga, nhưng giới quan sát cho rằng, sẽ chỉ có một số lượng nhỏ binh lính Wagner sẵn sàng chiến đấu dưới sự bảo trợ của Bộ Quốc phòng Nga.

Về phía Ukraine, tình trạng không chắc chắn của Wagner chắc chắn sẽ là một sự giải thoát cho những người lính quốc gia này. Theo các nhà phân tích độc lập và quan chức Mỹ, mặc dù tiền tuyến ở Ukraine có thể sẽ không thay đổi trong thời gian ngắn, nhưng tùy thuộc vào diễn biến của các sự kiện ở Nga, quân đội Ukraine có thể tận dụng sự hỗn loạn và tinh thần suy yếu để cố gắng đạt được một số lợi ích.

Mặc dù vậy, dường như không có bất kỳ lỗ hổng phòng thủ nào có thể khai thác ngay lập tức. Theo phân tích sơ bộ, cuộc nổi loạn của Wagner đã không khiến bất kỳ đơn vị Nga nào phải rời vị trí của họ ở khu vực miền Nam hoặc miền Đông Ukraine để đến bảo vệ Moscow.

Trong khi cuộc nổi loạn đang diễn ra, cuộc chiến vẫn chưa có điểm dừng. Các lực lượng Nga đã bắn hơn 50 tên lửa khắp Ukraine trước bình minh ngày 24/6.

Wagner là một công cụ cực kỳ quan trọng trong chính sách đối ngoại của Nga, đặc biệt là ở Mali, Cộng hòa Trung Phi, Syria và các quốc gia khác. Mặc dù nhóm này rất có thể sẽ được chuyển đổi dưới sự kiểm soát của Bộ Quốc phòng Nga, nhưng không có gì chắc chắn rằng Điện Kremlin sẽ để nó biến mất khỏi vai trò là một lực lượng chiến đấu hiệu quả. Và, ông Prigozhin cũng có thể có một số động thái tiếp theo chưa diễn ra.