Hải Phòng: Tìm ra giải pháp xử lý rác thải

>>>Nghệ An: Nhà thầu bỏ cuộc, dự án xử lý rác thải bị “chết yểu”

>>>Thúc đẩy vai trò của doanh nghiệp trong tái chế rác thải nhựa

Tại Kỳ họp thứ 9 HĐND TP Hải Phòng khóa 16 đã đề ra chỉ tiêu về môi trường năm 2023 như sau, tỷ lệ chất thải rắn được thu gom và xử lý hợp vệ sinh, ở đô thị đạt 100%, ở nông thôn thu gom đạt 96%, xử lý hợp vệ sinh đạt 75%.

Lên kế hoạch triển khai 2 nhà máy đốt rác phát điện

Mới đây, HĐND TP Hải Phòng đã ban hành Nghị Quyết số 27/NQ-HĐND về nhiệm vụ, giải pháp tổng thể thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trên địa bàn Hải Phòng giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2050.

Trên cơ sở nghị quyết đã được phê duyệt, ngày 21/11/2022 UBND TP Hải Phòng đã ban hành Kế hoạch số 260/KH-UBND với một số nhiệm vụ sẽ được tiến hành triển.

Theo đó, Hải Phòng sẽ lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực để thực hiện đầu tư xây dựng 2 nhà máy xử lý chất thải rắn bằng công nghệ đốt rác phát điện tại khu xử lý Đình Vũ (quận Hải An) và tại xã Trấn Dương (huyện Vĩnh Bảo).

Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ đốt rác phát điện số 1 tại khu xử lý Đình Vũ. Nhà máy này công suất xử lý (giai đoạn 1) là 1000 tấn/ngày, công suất phát điện khoảng 40MW, trong đó, giai đoạn 1 có công suất 20MW, giai đoạn 2 nâng công suất thêm 20MW. Dự kiến, nhà máy sẽ đưa vào hoạt động trong tháng 7/2025.

Nhà máy được đầu tư theo hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư theo quy định của Luật đấu thầu (trong đó bài thầu có lồng ghép một số yêu cầu theo phương thức PPP). Dự án đầu tư nhà máy tại Đình Vũ có tổng mức đầu tư dự kiện 2.498 tỷ đồng (giai đoạn 1) từ 100% vốn của doanh nghiệp, thời gian hoạt động 20-30 năm.

Nhà máy xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ đốt rác phát điện số 2 có diện tích sử dụng đất khoảng 10-20 ha tại xã Trấn Dương (huyện Vĩnh Bảo) cũng được đầu tư theo hình thức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Nhà máy này cũng có công suất 1000 tấn/ngày, công suất phát điện khoảng 20MW, tổng mức đầu tư 2.498 tỷ đồng từ 100% vốn doanh nghiệp, thời gian hoạt động 20-30 năm. Dự kiến bắt đầu vận hành trong năm 2027.

Cả 2 nhà máy này đều sử dụng công nghệ đốt rác phát điện, xử lý chất thải rắn bằng phương pháp đốt, thu hồi năng lượng để phát điện. Tỷ lệ tro bay và vật liệu thay thế tại hệ thống xử lý khí thải không vượt quá 5% khối lượng rác xử lý, tỷ lệ tro xỉ không vượt quá 15% khối lượng rác xử lý. Các chất thải rắn sau xử lý biến thành chất thải thông thưởng sử dụng phối trộn thành phụ gia, vật liệu xây dựng.

Theo ông Nguyễn Văn Tùng – Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, Đề án tổng thể thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trên địa bàn thành phố giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2050 đã đề xuất lộ trình, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể về quản lý chất thải rắn theo toàn bộ vòng đời từ khâu phát sinh, đến khâu xử lý cuối cùng. Khi thực hiện thành công, sẽ đạt được những hiệu quả tích cực về kinh tế - môi trường - xã hội.

Nhiều năm loay hoay tìm giải pháp hữu hiệu

>>>Nam Định: Khi nào Dự án xử lý rác thải tại xã Mỹ Thành được... khởi công?

>>>Ứng dụng công nghệ xử lý rác thải sinh hoạt: Vướng mắc ở đâu?

Theo tính toán, trung bình mỗi ngày Hải Phòng có khoảng gần 1.000 tấn rác thải sinh hoạt đô thị và khoảng hơn 800 tấn rác thải sinh hoạt nông thôn. Tỷ lệ phát sinh lượng rác thải này tăng khoảng 10 - 15%/năm. Mặt khác, hầu hết khối lượng rác thải này đều được xử lý bằng phương pháp chôn lấp (chiếm 62%) tại 3 khu xử lý chôn lấp là: Khu xử lý chất thải rắn Tràng Cát, Khu xử lý chất thải rắn Đình Vũ và Khu liên hợp xử lý chất thải rắn Gia Minh (chôn lấp theo phương pháp Fukouka - Nhật Bản).

Tại Khu xử lý chất thải rắn Tràng Cát, dây chuyền công nghệ xử lý chất thải rắn sinh hoạt thành phân vi sinh (compost) và mùn hữu cơ với công suất 200 tấn/ngày (do đội ngũ chuyên gia thành phố Kitakyushu - Nhật Bản hỗ trợ, chuyển giao) đã được Hải Phòng triển khai. Tuy nhiên, hiệu quả không cao, mới chỉ xử lý được khoảng 4% lượng rác thải rắn của thành phố.

Xử lý chất thải bằng Công nghệ đốt cũng đã được Hải Phòng áp dụng, đó là các 5 lò đốt cỡ nhỏ tại An Lão, Vĩnh Bảo, Thuỷ Nguyên. Tuy nhiên phương pháp này cũng không mang lại hiệu quả khi sử dụng mà còn gây lãng phí tiền của. Những lò đốt này mới chỉ xử lý được khoảng thêm 2% lượng rác thải.

Dự báo, đến năm 2025, mỗi ngày TP Hải Phòng sẽ phải xử lý hơn 2.779 tấn/ngày, đến năm 2030 lượng rác thải sẽ lên đến 3.838 tấn/ngày. Có nghĩa là chỉ trong vòng 3 năm tới, các hệ thống xử lý rác thải hiện tại của Hải Phòng sẽ bị quá tải. Hải Phòng dự kiến đến năm 2025 sẽ đóng cửa, cải tạo phục hồi môi trường thêm 85 bãi rác tạm và đến 2030, đóng cửa toàn bộ bãi rác tạm trên địa bàn thành phố.

Mặc dù rất nóng lòng về vấn nạn rác thải, tuy nhiên nhiều năm qua Hải Phòng vẫn loay hoay để tìm ra giải pháp hữu hiệu. Trước đây, đã có một tập đoàn lớn có chủ trương đầu tư vào dự án đốt rác phát điện tại xã Gia Minh, huyện Thủy Nguyên. Theo dự kiến, thủ tục đầu tư của dự án hoàn thành trong năm 2020 và khởi công vào Quý I/2021 và hoàn thành vào Quý IV/2022. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn “bặt vô âm tín”. Khi hai nhà máy đốt rác phát điện trên đi vào hoạt động, lượng rác thải trên địa bàn TP Hải Phòng sẽ cơ bản được giải quyết.