Gửi bình luận
Ngành robot hình người đang trở thành tâm điểm của cuộc đua công nghệ tại Trung Quốc, khi hàng loạt doanh nghiệp và startup đồng loạt gia nhập thị trường.
Khi rất nhiều mẫu robot được tung ra thị trường với mức giá thấp bất ngờ, giới phê bình đã bày tỏ lo ngại về nguy cơ "bong bóng" đầu tư tiềm ẩn, được thúc đẩy bởi các chiêu trò tiếp thị để tạo ra sự cường điệu nhằm thu hút vốn mới.
Bà Li Chao, người phát ngôn của Ủy ban Cải cách và Phát triển Trung Quốc (NDRC) cho biết, được hậu thuẫn bởi dòng vốn mới, số lượng các công ty sản xuất robot hình người ở Trung Quốc đã đạt con số 150 và đang tiếp tục tăng. Hơn một nửa trong số đó là các công ty khởi nghiệp hoặc các công ty liên ngành, đây là một điều tốt để khuyến khích đổi mới.
Cuộc cạnh tranh giành thị trường đang nóng lên với sự tham gia của các công ty từ các ngành công nghiệp khác, đặc biệt là các nhà sản xuất xe điện đang háo hức định vị mình là những người có tiềm năng thay đổi cuộc chơi trong thị trường mới nổi.
Chính phủ Trung Quốc coi robot, đặc biệt là robot hình người là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển công nghệ cao và tự động hóa toàn diện. Trong bối cảnh già hóa dân số và chi phí lao động tăng lên, robot là giải pháp giúp duy trì lợi thế cạnh tranh sản xuất mà không phụ thuộc quá nhiều vào lao động giản đơn.
Theo phân tích gần đây, thị trường robot hình người toàn cầu có thể đạt quy mô 5.000 tỷ USD vào năm 2050, và Trung Quốc được dự báo chiếm phần lớn thị phần trong đó.
Đầu năm 2025, NDRC công bố thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm do Nhà nước đứng sau, nhắm vào robotics, AI và các công nghệ tiên tiến với tổng vốn dự kiến lên tới khoảng 1.000 tỷ nhân dân tệ (137 tỷ USD) trong 20 năm.
Trong nửa đầu 2025, có khoảng 108 thương vụ đầu tư vào lĩnh vực robot hình người tại Trung Quốc, với tổng vốn lên đến 2,1 tỷ USD. Các quỹ đầu tư mạo hiểm lớn, kể cả quốc tế như Sequoia, Hillhouse… đều tham gia rót vốn, đặc biệt vào những startup phát triển robot hình người.
Ngoài quỹ trung ương, các chính quyền địa phương cũng thiết lập các quỹ và ưu đãi riêng, ví dụ tại Vũ Hán đã thành lập quỹ đầu tư ngành robot hình người trị giá 1 tỷ nhân dân tệ để thúc đẩy phát triển, ứng dụng và thương mại hóa.
Năm 2024, quốc gia này chiếm khoảng 54% tổng số robot được lắp đặt toàn cầu. Số lượng công ty đang tham gia ngành công nghiệp này tại Trung Quốc rất lớn, tạo thành một hệ sinh thái gồm doanh nghiệp, startup, trung tâm R&D, nhà sản xuất linh kiện.
Robot hình người được xem là “cuộc cách mạng” tiếp theo có khả năng thay thế công nhân trong các công việc lặp đi lặp lại, nặng nhọc, nguy hiểm; dần được tích hợp AI tân tiến để thực hiện các công việc công nghiệp, lắp ráp, kiểm tra chất lượng, xử lý vật liệu,... giúp nhà máy linh hoạt hơn.
Dẫu vậy, như cảnh báo của NDRC, mặc dù có nhiều công ty và sản phẩm hiện có lo ngại về việc thị trường “quá nóng” với nhiều robot tương đồng, thiếu khác biệt, đe dọa đến đổi mới bền vững.
Một trong số đó là mức đầu tư, truyền thông có nguy cơ bị “thổi phồng”, trong khi các ứng dụng thực tiễn, quy mô công nghiệp hoặc tiêu dùng hàng loạt vẫn rất hạn chế. Điều này tạo ra rủi ro “bong bóng startup”, nếu thị trường không tiêu thụ hết sản phẩm.
Ngành robot hình người đang phát triển rất nhanh, với số lượng công ty, startup tăng mạnh, sản phẩm mới xuất hiện dày đặc, tạo áp lực lớn cho quản lý, an toàn và quy chuẩn.
