Hội An hướng đến thành phố văn hóa - sinh thái- du lịch

>>“Gỡ vướng” du lịch xanh Quảng Nam

Đó là khẳng định của ông Trần Ánh, Bí thư Thành ủy Hội An tại Hội thảo quốc tế với chủ đề “Hội An - Hướng đến thành phố sáng tạo”. Thông tin từ Hội thảo, Hội An là một trong 7 thành phố tại Việt Nam được Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch lựa chọn để thực hiện “Đề án phát triển Mạng lưới thành phố sáng tạo nằm trong hệ thống thành phố sáng tạo của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên Hợp Quốc - UNESCO” và đã lựa chọn 2 lĩnh vực thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian để xây dựng hồ sơ đề cử.

Theo ông Trần Ánh, mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO là sự cam kết chia sẻ những thực hành tốt nhất, đổi mới sáng tạo và xây dựng ý thức gắn liền với trách nhiệm, với việc lấy nguồn lực văn hóa và sáng tạo văn hóa làm nền tảng cho quá trình phát triển đô thị một cách bền vững. Vị này cho hay Hội An luôn mang tính quốc tế cả trong quá khứ lẫn hiện tại, có nhiều thực thể là kết quả của quá trình giao lưu văn hóa ở cấp độ Quốc gia, khu vực, châu lục và toàn cầu.

“Di sản văn hóa Hội An do tiền nhân sáng tạo trong lịch sử đã vượt qua sự tác động khắc nghiệt của môi trường tự nhiên, xã hội, sự tàn phá của chiến tranh, thời gian và cho đến nay vẫn được các thế hệ con người Hội An trân trọng, giữ gìn, bảo tồn, phát huy. Chính vì vậy, Hội An kiên trì và quyết tâm thực hiện mục tiêu xây dựng Thành phố theo định hướng văn hóa- sinh thái- du lịch phát triển năng động, giàu bản sắc, hội nhập sâu rộng nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng và phải đảm bảo tính bền vững”, ông Trần Ánh khẳng định.

Tuy nhiên, Hội An vẫn cần có những cơ chế, chính sách, giải pháp tiếp tục chủ động mở rộng giao lưu, hợp tác quốc tế về nghiên cứu khoa học, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa, tài nguyên thiên nhiên, tôn tạo cảnh quan, bảo vệ môi trường. Đồng thời, Hội An rất cần tiếp nhận các yếu tố bên ngoài một cách có chọn lọc để không ngừng làm giàu thêm và tiếp tục tạo ra giá trị gia tăng từ văn hóa bản địa, phát triển một cách bền vững.

Theo ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, TP Hội An hội đủ các điều kiện về tiềm năng, nguồn lực để được tham gia cùng mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Ông Bửu thông tin Hội An là một thành phố có bề dày lịch sử, truyền thống văn hóa đa tầng, giàu bản sắc, các loại hình nghệ thuật dân gian và các làng nghề truyền thống được gìn giữ, bảo lưu và phát triển đến hôm nay.

“Việc được tham gia mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO sẽ mở ra cho Hội An những triển vọng và cơ hội mới, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể, tạo điều kiện cho quá trình sáng tạo, sản xuất và giới thiệu các sản phẩm, dịch vụ, hoạt động văn hóa. Đồng thời, tăng cường hợp tác trong khu vực và quốc tế, xây dựng Hội An là một điển hình như một thành phố toàn cầu trong việc bảo tồn, phát huy di sản, đổi mới sáng tạo và phù hợp với tầm nhìn, lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy về “Xây dựng và phát triển Hội An theo định hướng thành phố văn hóa - sinh thái - du lịch” trong thời gian đến”, ông Hồ Quang Bửu nói.

Tại Hội thảo, ông Bửu đề nghị thành phố tiếp tục đẩy mạnh các giải pháp phát huy các sáng kiến, nâng cao vai trò của văn hóa và sáng tạo, xây dựng và phát triển các làng quê, làng nghề sinh thái, tăng cường bảo tồn và phát huy các loại hình văn hóa - nghệ thuật dân gian Hội An. Cùng với đó, xây dựng các sáng kiến, chương trình, dự án liên quan đến các thành phố thành viên khác của Mạng lưới, chuẩn bị chu đáo các nguồn lực để triển khai hiệu quả các sáng kiến, chương trình, kế hoạch hành động đã đề xuất.

Nói về cơ hội của địa phương, ông Nguyễn Văn Lanh, Phó Chủ tịch UBND TP Hội An cho hay đô thị cổ Hội An với sức hấp dẫn của một “bảo tàng sống” về kiến trúc, là nơi cư trú, sinh hoạt, giao tiếp, lao động sáng tạo và lưu giữ các giá trị văn hóa với hơn 1.400 di tích. Theo ông Lanh, nghề thủ công của cộng đồng cư dân Hội An sáng tạo rất đa dạng, phong phú, đặc sắc, các làng nghề là những thực thể văn hóa sống động, gắn với quá trình phát triển của các vùng đất và cộng đồng dân cư, với các sinh hoạt văn hóa cộng đồng,...

“Trong nhiều năm qua, thành phố Hội An đã có nhiều nỗ lực bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống, thúc đẩy sự sáng tạo của nghề thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian phát triển, góp phần tạo sinh kế, giải quyết việc làm và thu nhập của người dân, tạo ra các sản phẩm văn hóa - du lịch độc đáo và hấp dẫn của Hội An. Tuy nhiên, hiện nay Hội An đứng trước nhiều khó khăn, thách thức về nguồn nhân lực trong các hoạt động thủ công mỹ nghệ và nghệ thuật dân gian suy giảm. Sản phẩm thiếu đa dạng và chưa có nhiều cơ hội đầu ra. Cơ sở vật chất còn thiếu, nhất là những điều kiện đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ và tổ chức những hoạt động thực hành, khích lệ và lan tỏa sự tham gia sáng tạo của cộng đồng…”, ông Nguyễn Văn Lanh cho biết.

Bà Phạm Thị Thanh Hường, Trưởng Ban Văn hoá - Văn phòng UNESCO Việt Nam tại Hà Nội cho biết “Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO” (UCCN) được thành lập vào năm 2004, tính đến nay có hơn 300 thành viên từ 90 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Mạng lưới được thành lập nhằm dưa sáng tạo và công nghiệp văn hóa vào vai trò trung tâm trong kế hoạch phát triển, tạo tiền đề cho sự phát triển bao trùm và bền vững của các thành phố thành viên, qua đó mở ra nhiều cơ hội để hội nhập và hợp tác quốc tế, huy động được nguồn lực, tri thức và kinh nghiệm từ các thành phố thành viên.

“Hội An còn cùng lúc sở hữu 02 di sản thế giới được UNESCO công nhận là Phố cổ Hội An, Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm và nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ Việt Nam - di sản văn hoá phi vật thể đại diện cho nhân loại. Đáng chú ý, Hội An còn là điểm đến du lịch nổi bật, thu hút nhiều khách tham quan trong nước và quốc tế, cũng như tụ hội nhiều trí thức, nghệ sĩ đến hoạt động về lĩnh vực văn hóa - nghệ thuật. Những đặc điểm trên đã và đang giúp Hội An từng bước trở thành một không gian sáng tạo, nơi các ngành công nghiệp văn hóa có thể phát triển rực rỡ trong tương lai”, bà Hường nhìn nhận.