Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng nhà ở xã hội

>> Mục tiêu hoàn thành 130.000 căn nhà ở xã hội trong năm 2024

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, phát triển nhà ở xã hội là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; nhà nước có chính sách phù hợp thúc đẩy thị trường, tập trung cho an sinh, xã hội, tạo cơ hội về nhà ở cho người thu nhập thấp.

Nhiều chính sách tháo gỡ khó khăn

Lãnh đạo Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, đến nay đã có nhiều cơ chế, chính sách tháo gỡ khó khăn, tăng cường ưu đãi hỗ trợ thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội và có các chính sách riêng về nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp và nhà ở cho lực lượng vũ trang. Trong đó, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh Bất động sản (sửa đổi); Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

>> Kết quả thực hiện "Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội" ra sao?

Cùng với đó, Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 03/2023/TT-BXD ngày 28/4/2023 sửa đổi Thông tư 09/2021/TT-BXD ngày 16/8/2021, cho phép các dự án chưa có quy hoạch chi tiết thì được sử dụng quy hoạch phân khu hoặc quy hoạch chung tại những khu vực không yêu cầu lập quy hoạch phân khu để đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư dự án, rút ngắn thủ tục hành chính. Trình Chính phủ ban hành Nghị định số 35/2023/NĐ-CP ngày 20.6.2023 về sửa đổi, bổ sung các Nghị định lĩnh vực quản lý nhà nước Bộ Xây dựng.

Các Bộ ngành, địa phương đã chủ động, phối hợp phát triển nhà ở xã hội đạt được nhiều kết quả quan trọng, chỉ riêng trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn cả nước có 499 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 411.250 căn (trong đó 71 dự án hoàn thành với quy mô 37.868 căn; 127 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 107.896 căn; 301 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 265.486 căn).

"Mặc dù đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận nêu trên, tuy nhiên vẫn còn chưa đáp ứng kỳ vọng theo mục tiêu của Đề án, đó là riêng trong giai đoạn 2021 - 2025 phải hoàn thành khoảng 428.000 căn. Như vậy, từ nay đến 2025, để đạt được mục tiêu đề ra trong Đề án, khối lượng công việc phải hoàn thành còn rất lớn”, Bộ Trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết.

Nhiều địa phương chưa quy hoạch bố trí quỹ đất nhà ở xã hội

Bên cạnh những địa phương đã tích cực trong việc thu hút đầu tư, thúc đẩy khởi công xây dựng nhà ở xã hội, một số địa phương trọng điểm mặc dù có nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, nhưng việc đầu tư còn hạn chế so với mục tiêu của Đề án đến năm 2025.

Có thể kể đến như Hà Nội chỉ với 3 dự án, 1.700 căn đáp ứng 9%; TP.HCM 7 dự án, 4.996 căn đáp ứng 19%; Đà Nẵng 5 dự án, 2.750 căn đáp ứng 43%;... ); Cùng với đó, một số địa phương không có dự án nhà ở xã hội khởi công trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay (Vĩnh Phúc, Ninh Bình, Nam Định, Long An, Quảng Ngãi,...).

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, thời gian tới, Bộ Xây dựng sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành đôn đốc các địa phương tập trung thực hiện mục tiêu hoàn thành 130.000 căn hộ nhà ở xã hội trong năm 2024 theo chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 01/NQ-CP.

Xác định các địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đề nghị, các tỉnh, thành phố khẩn trương lập, sửa đổi, bổ sung Chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở; trong đó làm rõ các mục tiêu về nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp, lực lượng vũ trang nhân dân; lập kế hoạch triển khai Đề án.

Riêng về việc quy hoạch, bố trí quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, các địa phương cần rà soát, bổ sung quy hoạch đô thị, quy hoạch khu công nghiệp, bảo đảm dành đủ quỹ đất cho phát triển nhà ở xã hội, bao gồm nhà ở lực lượng vũ trang nhân dân.

Dự án nhà ở xã hội độc lập cần được quy hoạch, bố trí tại các vị trí phù hợp, thuận tiện, có quy mô phù hợp, đầy đủ hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội. Đặc biệt, các địa phương cần rà soát, thực hiện nghiêm quy định về việc dành 20% quỹ đất ở đã đầu tư hạ tầng kỹ thuật trong các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị để đầu tư phát triển nhà ở xã hội theo pháp luật về nhà ở.

Về việc đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội năm 2024, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương căn cứ mục tiêu của Đề án và chỉ tiêu nhà ở xã hội hoàn thành trong năm, khẩn trương lập kế hoạch triển khai cụ thể đầu tư các dự án đảm bảo mục tiêu đề ra.

Đối với dự án đã chấp thuận chủ trương đầu tư cần khẩn trương triển khai các thủ tục lựa chọn chủ đầu tư; giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; lập, thẩm định thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật; cấp phép xây dựng... để khởi công, xây dựng ngay trong năm 2024.

Với các quỹ đất nhà ở xã hội chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư cần khẩn trương lập quy hoạch, thẩm định báo cáo tiền khả thi, cập nhật dự án vào chương trình kế hoạch của địa phương... để hoàn thành thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư. Đồng thời, sớm lập, phê duyệt và công bố công khai Danh mục dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội độc lập phải lựa chọn chủ đầu tư theo hình thức đấu thầu để các doanh nghiệp quan tâm nghiên cứu, đề xuất tham gia.

Ngoài ra, "các địa phương chủ động đôn đốc chủ đầu tư các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị triển khai đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên quỹ đất 20% của các dự án này theo tiến độ được phê duyệt. Trường hợp chủ đầu tư không thực hiện thì thu hồi quỹ đất 20% để lựa chọn các chủ đầu tư khác thực hiện", Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, cần có các cơ chế, giải pháp cụ thể, rút ngắn thủ tục hành chính về lập, phê duyệt dự án, giao đất, cho thuê đất, giải phóng mặt bằng, thủ tục đầu tư xây dựng… để hỗ trợ, khuyến khích các doanh nghiệp triển khai đầu tư xây dựng dự án, tạo nguồn cung cho thị trường và tận dụng được nguồn vốn ưu đãi phát triển nhà ở xã hội.