Kiểm soát lạm phát

Đó là phát biểu nhấn mạnh của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại phiên họp Chính phủ thường kỳ ngày 4 tháng 6 vừa qua.

Theo số liệu Cục Thống kê (Bộ Tài chính) công bố mới đây, CPI tháng 5/2025 chỉ tăng 0,16% so với tháng trước, đưa mức tăng chung 5 tháng lên 3,21% so với cùng kỳ năm trước; trong khi lạm phát cơ bản tăng 3,10%, gần bằng mức CPI chung, cho thấy áp lực điều hành kinh tế vĩ mô vẫn còn hiện hữu.

Trong cơ cấu hàng hóa, nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng tới 14,07%, riêng dịch vụ y tế tăng 18,33%, phản ánh chi phí y tế đang điều chỉnh theo cơ chế thị trường và lộ trình giá; giá nhà ở, vật liệu xây dựng tăng 5,43%; nhóm thực phẩm và dịch vụ ăn uống tăng 3,83% nhờ giá thực phẩm tăng 4,35%. Ngược lại, nhóm giao thông giảm 3,97%, bưu chính ‒ viễn thông giảm nhẹ 0,49%, góp phần kiềm chế CPI chung.

Để đạt được kết quả trên, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai chính sách tiền tệ linh hoạt, giữ mặt bằng lãi suất điều hành ổn định, cung ứng thanh khoản kịp thời cho hệ thống ngân hàng và tín dụng, giải pháp được IMF và WB đánh giá phù hợp với xu hướng toàn cầu và đáp ứng đặc thù Việt Nam. Bên cạnh đó, công tác điều hành giá các dịch vụ công, quản lý biên độ tăng giá điện, xăng dầu theo lộ trình cũng góp phần giảm chấn động giá cả.

Đầu năm, Bộ Tài chính đã đề xuất ba phương án điều hành CPI năm 2025; Chính phủ cũng đã đồng ý chọn kịch bản thứ hai, với CPI bình quân tăng khoảng 4,15% so với năm 2024 và yêu cầu triển khai nghiêm Luật Giá để ngăn chặn thao túng, chiếm dụng, nâng giá. Thực tế, 5 tháng đầu năm cho thấy CPI vẫn ở dưới ngưỡng kịch bản này, tạo dư địa cho điều chỉnh chính sách tiền tệ, tài khóa nếu cần thiết.

Các chuyên gia đánh giá lạm phát có thể dao động từ 3,3% đến 4,0%, với mức trung bình 3,6%, nhờ giá dầu Brent ổn định và chi phí vận chuyển giảm.

PGS, TS Ngô Trí Long nhận định, lạm phát năm 2025 sẽ được kiểm soát ở mức hợp lý, dao động từ 3,5-4,5%, phản ánh nỗ lực duy trì ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát giá cả. Trong khi TS Nguyễn Ngọc Tuyến (nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế ‒ Tài chính) dự báo CPI bình quân năm đạt khoảng 4% so với năm 2024.

Ngoài các yếu tố trong nước, bối cảnh lạm phát toàn cầu tiếp tục có những ảnh hưởng gián tiếp. Cuộc họp FED ngày 19/3/2025 quyết định duy trì lãi suất ở 4,25-4,5%; Khu vực Eurozone và Đức ghi nhận CPI tăng 2,3%; Hàn Quốc 2%; Thái Lan 1,1%. So sánh với các nước láng giềng, Việt Nam vẫn duy trì CPI ở mức thấp, hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng kinh tế cao nhất của mình.

Dẫu vậy, thách thức vẫn hiện hữu, áp lực giá y tế, giáo dục theo lộ trình, biến động giá lương thực do thiên tai, dịch bệnh, và nhu cầu tiêu dùng mùa lễ, Tết. Việc theo dõi sát diễn biến đầu vào và năng lực điều hành chính sách linh hoạt sẽ quyết định thành công trong nửa cuối năm.

Trên thực tế, kiểm soát lạm phát không chỉ là mục tiêu số liệu, mà còn là thước đo uy tín điều hành, niềm tin doanh nghiệp và người dân. Giữ CPI ở ngưỡng mục tiêu là thách thức liên tục, đòi hỏi cân bằng giữa tăng trưởng và ổn định, một bài toán không có lời giải duy nhất, mà cần sự phối hợp liên tục của chính sách tiền tệ, tài khóa và quản lý giá cả.