Long An: Giải bài toán lao động cho doanh nghiệp

Đó là chia sẻ của bà Nguyễn Hồng Mai, Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội Long An với Diễn đàn Doanh nghiệp.

- Bà có thể phác thảo đôi nét về bức tranh đào tạo nguồn nhân lực trên địa bàn tỉnh?

Phát triển, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng sự phát triển kinh tế nhanh, bền vững trong bối cảnh toàn cầu hóa, khu vực hóa và cách mạng công nghiệp 4.0 là một trong những định hướng quan trọng của tỉnh Long An. Một trong ba chương trình đột phá của Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra là Đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp và nông nghiệp của tỉnh. Theo đó, tỉnh chủ động đưa ra nhiều giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cũng như tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp hoạt động hiệu quả.

Toàn tỉnh có 25 cơ sở đào tạo, trong đó có 03 trường cao đẳng, 07 trường trung cấp, 07 trung tâm giáo dục nghề nghiệp và 08 cơ sở khác tham gia giáo dục nghề nghiệp. Tuy nhiên, qua rà soát hiện chỉ có 16 cơ sở giáo dục nghề nghiệp tham gia hoạt động đào tạo. Trong đó có Trường Cao đẳng Long An và Trường Trung cấp nghề và Đào tạo cán bộ Hợp tác xã Miền Nam được Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phê duyệt đầu tư 07 nghề trọng điểm (02 nghề cấp độ quốc tế, 02 nghề cấp độ ASEAN và 03 nghề cấp độ quốc gia).

Từ năm 2016 đến tháng 6 năm 2022, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp đào tạo nghề cho 145.661 lao động. Trong đó, cao đẳng 3.395 người, tỷ lệ 2,33%; trung cấp 13.671 người, tỷ lệ 9,39%; sơ cấp 39.206 người, tỷ lệ 26,92%; đào tạo thường xuyên dưới 3 tháng cho 63.593 người, tỷ lệ 43,66%; đào tạo nghề cho lao động nông thôn 25.796 người, tỷ lệ 17,70%.

>>  Long An: Đột phá phát triển kinh tế

Cơ cấu ngành nghề đào tạo đã từng bước được điều chỉnh theo cơ cấu ngành nghề gắn với sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, ngoài những nghề đào tạo truyền thống, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp còn tập trung đầu tư để mở thêm những nghề mới mà doanh nghiệp và thị trường lao động có nhu cầu. Hình thức đào tạo ngày càng đa dạng, phong phú, bên cạnh đào tạo chính quy tại cơ sở đào tạo, việc đào tạo theo yêu cầu doanh nghiệp, chuyển giao công nghệ, mở các lớp bồi dưỡng chuyên đề, đào tạo lưu động tại doanh nghiệp được các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tổ chức rộng rãi để đáp ứng nhu cầu học nghề, chuyển đổi nghề của người lao động.

Kết quả này đã góp phần nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo toàn tỉnh đạt 72,49%, trong đó có bằng cấp, chứng chỉ đạt 31,41% và có trên 90% học sinh, sinh viên tốt nghiệp ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp được giới thiệu có việc làm hoặc tự tạo việc làm, đặc biệt các nghề thuộc lĩnh vực công nghệ kỹ thuật như: Công nghệ ô tô, Cắt gọt kim loại, Hàn, Lắp đặt thiết bị cơ khí, Điện công nghiệp, Cơ điện tử, Kỹ thuật máy lạnh và điều hòa không khí…học sinh, sinh viên tốt nghiệp trình độ trung cấp, cao đẳng không đủ đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục nghề nghiệp đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp và nông nghiệp tỉnh, đề nghị, Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm ban hành quy định về khối lượng kiến thức văn hóa trung học phổ thông mà người học phải tích lũy để học trình độ cao đẳng để các học sinh tốt nghiệp trình độ trung cấp có điều kiện học liên thông lên các cấp trình độ cao hơn góp phần thực hiện tốt chính sách phân luồng học sinh sau tốt nghiệp trung học cơ sở vào học ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp; Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sớm quyết định bổ sung Trường Cao đẳng Long An vào danh sách các Trường Cao đẳng chất lượng cao để hỗ trợ đầu tư giai đoạn 2021-2025. Tiếp tục quan tâm đầu tư kinh phí cho các trường được quy hoạch đầu tư  nghề trọng điểm trên địa bàn tỉnh Long An. 

Đồng thời, tổ chức cho nhà giáo giảng dạy các nghề trọng điểm cấp độ quốc tế và khu vực ASEAN được đi tập huấn, đào tạo, bồi dưỡng ở nước ngoài để cập nhật kiến thức mới. Tiếp tục chuyển giao chương trình, giáo trình các nghề đào tạo cấp độ khu vực ASEAN và quốc tế cho các Trường được quy hoạch để nâng cao chất lượng đào tạo của đơn vị đạt chuẩn quốc tế và khu vực ASEAN.

 - Thưa bà, thời gian qua, kinh tế tỉnh Long An đã có sự phát triển vượt bậc. Đặc biệt, số lượng nhà đầu tư, doanh nghiệp đến với Long An ngày càng nhiều, nhu cầu về lao động cũng gia tăng. Theo bà, đâu là những giải pháp để đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực cho doanh nghiệp?

Từ đầu năm 2022 đến nay, các doanh nghiệp đã ổn định sản xuất và hoạt động trở lại bình thường. Với những chính sách hỗ trợ kịp thời của tỉnh và sự quan tâm của doanh nghiệp đối với người lao động đã làm cho tình hình thị trường lao động của tỉnh đầu năm 2022 ít có sự biến động.

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn tỉnh có1.042 doanh nghiệp thành lập mới. Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 14.715 doanh nghiệp đăng ký hoạt động, (trong đó có 11.890 doanh nghiệp đang hoạt động), số lao động làm việc trong các doanh nghiệp khoảng 350.000 người. 

>> Long An: Điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư

Dự báo trong năm 2022, nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh khoảng 51.139 vị trí việc làm. Trong đó, lao động phổ thông chiếm 71,8%; chế biến, chế tạo chiếm 17,75%; kỹ thuật cơ khí, công nghệ chiếm 7,57%; kinh tế, văn phòng chiếm 7,58%... Từ nay đến cuối năm 2022 nhu cầu tuyển dụng là 12.845 lao động.

Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh giải quyết việc làm cho khoảng 17.000 lao động, đưa 259 lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài; tư vấn việc làm cho 86.676 lượt người.

UBND tỉnh cũng đã chỉ đạo các ngành chức năng theo dõi sát tình hình, tập trung giải quyết những khó khăn, vướng mắc ở doanh nghiệp, cải cách thủ tục hành chính, tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật lao động nhằm đảm bảo quyền lợi người lao động và tạo điều kiện để người lao động có việc làm ổn định.

Để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tìm kiếm, tuyển dụng lao động, Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã triển khai đồng bộ các giải pháp. Cụ thể, Sở đã tăng cường triển khai Kế hoạch số 1693/KH-UBND ngày 09/6/2022 của UBND tỉnh triển khai Thông tư số 01/2022/TT-BLĐTBXH ngày 25/01/2022 của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội về việc hướng dẫn thu thập, lưu trữ, tổng hợp thông tin thị trường lao động; Kế hoạch số 1559/KH-SLĐTBXH ngày 30/3/2022 của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội triển khai thực hiện Kế hoạch số 2203/KH-UBND ngày 12/7/2021 của UBND tỉnh Long An về thực hiện Chương trình hỗ trợ phát triển thị trường lao động tỉnh Long An đến năm 2030.        

Sở đã chủ động phối hợp với Sở Công Thương, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ban Quản lý Khu kinh tế tỉnh, Liên đoàn Lao động tỉnh, Cục Thuế tỉnh tổng hợp, cập nhật nhu cầu đào tạo lao động và nhu cầu tuyển dụng lao động của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh lên Website của Sở liên thông với Cổng thông tin điện tử của tỉnh và trên ứng dụng số Long An ID để tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tra cứu thông tin tuyển dụng của doanh nghiệp và học nghề, tìm kiếm việc làm của người lao động.

Trung tâm Dịch vụ việc làm Long An tăng cường tổ chức phiên giao dịch việc làm trực tiếp tại các Khu, cụm công nghiệp và các địa phương có nhu cầu để kết nối người lao động có nhu cầu tìm việc làm, cơ sở giáo dục nghề nghiệp và doanh nghiệp. Phối hợp với phòng Lao động – Thương binh và Xã hội, Đoàn thanh niên các huyện, thị xã, thành phố, cộng tác viên ở địa phương thông tin rộng rãi nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp cho người lao động trên địa bàn.

Phối hợp các tỉnh ĐBSCL tổ chức sàn giao dịch việc làm trực tuyến, kết nối cung – cầu trực tuyến giữa doanh nghiệp và người lao động tại các tỉnh để hỗ trợ các doanh nghiệp trong tỉnh Long An tuyển dụng lao động. Đồng thời, vận động doanh nghiệp cải thiện mức lương và các chế độ ưu đãi hợp lý để giữ nguồn lao động tại chỗ an tâm làm việc và tạo sự lan tỏa thu hút nguồn lao động từ các tỉnh lân cận.

Bên cạnh đó, Sở đã triển khai phần mềm ứng dụng trong công tác dự báo thông tin thị trường lao động; phần mềm quản lý lao động kết nối giữa người sử dụng lao động, người lao động, với các cơ quan quản lý ở địa phương để kịp thời thông tin thị trường lao động, nhu cầu tuyển dụng lao động của doanh nghiệp đến người dân nhanh chóng, kịp thời.

 - Để tiếp tục nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp, qua đó góp phần cải thiện chỉ số thành phần “Đào tạo lao động”, nâng cao năng lực cạnh tranh, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội Long An đã đưa ra các giải pháp gì, thưa bà?

Chỉ số PCI năm 2021 của tỉnh Long An đứng thứ 16 trong bảng xếp hạng, thuộc nhóm Khá với 66,58 điểm; giảm 13 bậc, giảm 3,79 điểm so với năm 2020. Trong đó, chỉ số thành phần 9: Đào tạo lao động đạt 5,44 điểm, giảm 0,94 điểm so với năm 2020; xếp thứ 43/63 tỉnh, thành phố cả nước; xếp thứ 7/13 tỉnh vùng ĐBSCL.

Theo kết quả khảo sát trên, có 72% doanh nghiệp đánh giá việc tuyển dụng lao động phổ thông tại tỉnh là dễ dàng. Tuy nhiên, chỉ có 50% doanh nghiệp đánh giá giáo dục dạy nghề tại tỉnh có chất lượng tốt và các doanh nghiệp cũng cho rằng họ khó tuyển dụng cán bộ quản lý, giám sát; cán bộ kỹ thuật tại tỉnh (tỷ lệ chỉ đạt khoảng từ 21%-31%); Tỷ lệ lao động tại doanh nghiệp đã tốt nghiệp các cơ sở giáo dục nghề nghiệp là 52,37% (tương đương tỷ lệ trung bình của cả nước)…

Để cải thiện chỉ số thành phần “Đào tạo lao động” trong xếp hạng năng lực cạnh tranh cấp tỉnh, góp phần nâng cao chỉ số PCI. Sở Lao động, Thương binh và Xã hội đã xây dựng Kế hoạch số 3142/KH-SLĐTBXH ngày 05/7/2022 về đẩy mạnh triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp cải thiện, nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) Long An năm 2022.

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục nghề nghiệp, Sở cũng tăng cường triển khai thực hiện hiệu quả Quyết định số 2746/QĐ-UBND ngày 30/3/2022 của UBND tỉnh ban hành Chương trình hành động thực hiện chiến lược phát triển giáo dục nghề nghiệp giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh Long An; Kế hoạch số 436/KH-UBND ngày 14/02/2022 của UBND tỉnh triển khai thực hiện Nghị quyết của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về thực hiện Chương trình đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu phát triển công nghiệp và nông nghiệp tỉnh để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng về số lượng, chất lượng của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục đầu tư tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp để mở rộng ngành nghề, tăng quy mô tuyển sinh, nâng cao năng lực tiếp nhận học sinh sau phân luồng vào học nghề. Đầu tư Trường Cao đẳng Long An thành Trường Cao đẳng chất lượng cao.

Đồng thời, rà soát, cập nhập, bổ sung chương trình, giáo trình đào tạo phù hợp với tiến bộ của khoa học công nghệ và nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp, thị trường lao động; đưa nội dung đào tạo kỹ năng mềm, tác phong công nghiệp, an toàn lao động và kiến thức khởi nghiệp sáng tạo vào chương trình đào tạo….

Cùng với việc tăng cường hơn nữa mối quan hệ hợp tác, phối hợp chặt chẽ giữa các cơ sở giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp để đào tạo gắn với giải quyết việc làm cho lao động sau đào tạo, Sở tiếp tục phối hợp với các sở, ngành, cơ quan, đơn vị liên quan thống kê, cập nhật dữ liệu nhu cầu đào tạo lao động và nhu cầu tuyển dụng lao động của doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh; phối hợp với các cơ quan quản lý doanh nghiệp triển khai thực hiện Kế hoạch số 856/KH-UBND ngày 21/3/2022 của UBND tỉnh thực hiện Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh Long An; trong đó có nội dung hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số trong việc thông tin nhu cầu tuyển dụng để giảm chi phí tuyển dụng lao động.

Trân trọng cảm ơn bà.