Gửi bình luận
Nhiều chuyên gia nhận định đàm phán thương mại Hoa Kỳ và Trung Quốc khó dẫn đến kết quả đột phá, phần lớn tương lai thuế quan vẫn khó đoán định.
Đến thời điểm này, các trục thương mại chủ đạo toàn cầu đã cơ bản hoàn thành đàm phán, chốt lại mức thuế phải chịu từ Hoa Kỳ. Trật tự chuỗi cung ứng mới sắp được xác lập, trong đó Washington vẫn nắm quyền chủ động.
Trong đó đáng chú ý nhất, Nhật Bản sẽ đầu tư 550 tỷ USD vào Hoa Kỳ, trong khi Washington áp mức thuế đối ứng 15%. Indonesia và Philippines chịu thuế 19%. Trước đó, Vương quốc Anh là nền kinh tế đầu tiên đạt được thỏa thuận với Nhà Trắng với những mức thuế rất ưu đãi, gồm 10% với ô tô, 0% với thép.
Ngày 27/7 (giờ Mỹ) Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố thỏa thuận thương mại lịch sử với Liên minh châu Âu (EU). Theo đó, mức thuế quan cho hàng hóa EU là 15%. Đổi lại, EU đã đồng ý mua 750 tỷ USD năng lượng, cũng như 600 tỷ USD đầu tư bổ sung vào Hoa Kỳ.
Dẫu vậy, giới chuyên gia đánh giá rằng, mục tiêu tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu của ông Trump vẫn còn thách thức đáng kể khi đàm phán với Trung Quốc tại Stockholm (Thụy Điển). Bởi vì Trung Quốc là đối tác đặc biệt, đang nắm giữ phần lớn năng lực sản xuất, chế biến toàn cầu; độc tôn một số ngành công nghiệp có tính chiến lược như khoáng sản, năng lượng xanh.
Bản chất của các cuộc đàm phán với chính quyền ông Trump là các quốc gia phải nhượng bộ, theo hai cách cơ bản: mua thêm hàng hóa của Hoa Kỳ và tăng cường đầu tư dịch chuyển sản xuất sang Hoa Kỳ. Thông qua đó, Washington thiết lập luật chơi.
Nhưng tình hình sẽ khác nếu Trung Quốc không muốn nhượng bộ khi đàm phán thương mại với Hoa Kỳ. Nếu không có thỏa thuận, chuỗi cung ứng toàn cầu có thể phải đối mặt với tình trạng hỗn loạn mới do thuế quan vượt quá 100%.
Giới quan sát cho rằng đàm phán Trung Quốc - Hoa Kỳ phức tạp hơn nhiều và sẽ cần nhiều thời gian hơn. Việc Trung Quốc nắm giữ chuỗi cung ứng khoáng sản đất hiếm và nam châm toàn cầu, được sử dụng trong mọi lĩnh vực - là vấn đề không dễ giải quyết với ông Trump.
Các nhà phân tích thương mại ở cả hai bờ Thái Bình Dương cho rằng các cuộc thảo luận tại thủ đô Thụy Điển khó có thể tạo ra bất kỳ đột phá nào, vì mâu thuẫn hai cường quốc đã mang tính bản chất cấu trúc của hai mô hình kinh tế - được điều hành bởi hai học thuyết đối lập.
Ví dụ, Hoa Kỳ không đồng tình với mô hình do Nhà nước dẫn dắt, thúc đẩy xuất khẩu của Trung Quốc khiến hàng hóa giá rẻ tràn ngập thị trường thế giới. Ngược lại, Bắc Kinh cho rằng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với hàng công nghệ Hoa Kỳ đang cản trở tăng trưởng của Trung Quốc.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Bessent tỏ ra rất tham vọng, rằng: ông sẽ thảo luận về nhu cầu tái cân bằng nền kinh tế của Trung Quốc, chuyển từ xuất khẩu sang nhu cầu tiêu dùng trong nước. Sự thay đổi này đòi hỏi Trung Quốc phải chấm dứt cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài và tăng cường mạng lưới an sinh xã hội để khuyến khích chi tiêu hộ gia đình.
Các nỗ lực hiện tại chỉ có thể ngăn chặn sự leo thang tạm thời và chuẩn bị điều kiện cho ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp nhau vào cuối năm nay. Wendy Cutler, Phó chủ tịch Viện Chính sách xã hội châu Á, cho biết: “Cuộc gặp Stockholm là cơ hội để bắt đầu đặt nền móng cho chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Trump”.
Ông Froman, Chủ tịch Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Hoa Kỳ, đặt ra nghi vấn: Liệu chúng ta có thể sử dụng hiệu quả thuế quan để buộc Trung Quốc thay đổi căn bản chiến lược kinh tế của họ hay không? Điều đó vẫn còn phải chờ xem!
