SSI đánh giá trung lập cho triển vọng ngành Ô tô năm 2024

>>>Người Việt không chịu mua xe, thị trường ô tô suy giảm sâu nhất Đông Nam Á

Theo Công ty Chứng khoán SSI, trong năm 2023, giá cổ phiếu ngành Ô tô giảm 4% so với cùng kỳ, thấp hơn so với mức tăng 12% của chỉ số VNIndex. Bất chấp các biện pháp hỗ trợ kích cầu từ cả Chính phủ và các đại lý phân phối, doanh số bán hàng vẫn thấp do người tiêu dùng trì hoãn mua ô tô trong thời điểm kinh tế khó khăn. Theo ước tính của SSI, doanh số bán ô tô và xe máy mới trong năm 2023 có sự sụt giảm lần lượt 25% và 17% so với cùng kỳ.

Trong số các cổ phiếu ngành Ô tô, cổ phiếu có diễn biến tốt nhất là cổ phiếu TMT của Công ty CP Ô tô TMT, do có nhiều kỳ vọng tích cực về việc TMT hợp tác với liên doanh GM-SAIC-Wuling để lắp ráp mẫu ô tô điện giá rẻ của Trung Quốc tại Việt Nam. Cổ phiếu SVC của Công ty CP Dịch vụ Tổng hợp Sài Gòn - Savico có diễn biến giá kém hấp dẫn nhất (giảm 48% so với cùng kỳ) sau khi được Tasco mua lại.

Trong khi đó, giá cổ phiếu VEA của doanh nghiệp đầu ngành là Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam – CTCP vẫn đứng khá vững vàng, với mức giảm chỉ 2% so với cùng kỳ.

Về triển vọng năm 2024, SSI đánh giá Trung lập cho triển vọng của ngành Ô tô trong năm 2024, đồng thời cho rằng, thị trường sẽ phục hồi với tốc độ chậm. Sản lượng tiêu thụ trong quý IV/2023 có mức giảm ít hơn so với đầu năm do bên bán thực hiện nhiều chương trình khuyến mãi để giảm mức tồn kho của năm cũ.

Do đó, đơn vị này đánh giá, thị trường vẫn sẽ khó khăn trong nửa đầu năm 2024 do nhu cầu tiêu dùng vẫn còn yếu và người mua có tâm lý chờ đợi các mẫu xe mới, nhưng nhìn chung cả năm 2024 thị trường dự kiến sẽ phục hồi cả về số lượng và giá trị (nhờ một số động lực như sự phục hồi kinh tế vào nửa cuối năm, các mẫu xe mới ra mắt, tình trạng thiếu chip cho xe ô tô được giải quyết, cũng như lãi suất cho vay ở mức hấp dẫn hơn so với 2023). Dự báo mức tăng trưởng doanh số ô tô và xe máy mới trong năm 2024 lần lượt là 9% so với cùng kỳ và 4% so với cùng kỳ.

SSI cho biết, các doanh nghiệp trong ngành Ô tô hiện đang cạnh tranh khốc liệt để giành thị phần. Những doanh nghiệp sản xuất dẫn đầu về thị phần năm 2022 như Toyota, Honda ghi nhận thị phần giảm trong năm 2023 trong khi những doanh nghiệp nhỏ hơn (Ford, Kia, Mazda, Mitsubishi) tăng trưởng nhờ chiến lược giá tốt hơn.

Thêm vào đó, các doanh nghiệp sản xuất Trung Quốc cũng đang đưa nhiều thương hiệu vào Việt Nam (Lynk&Co, Haima, MG) và mở nhà máy lắp ráp bắt đầu hoạt động từ năm 2023 (Wuling, Chery). Nguồn lợi nhuận dồi dào từ công ty liên kết của VEA có thể sẽ bị đe dọa nếu các liên doanh Toyota, Honda không có chiến lược tốt để ngăn chặn việc giảm thị phần.

Ngoài ra, SSI cũng cho rằng, thị trường xe điện tuy nhỏ nhưng cho thấy tiềm năng tăng trưởng. Xe điện đã trở nên phổ biến hơn ở Việt Nam (ước tính chiếm 6% doanh số tiêu thụ xe du lịch trong 2023) nhờ những nỗ lực của Vinfast – doanh nghiệp sản xuất xe điện Việt Nam. Theo BMI Research, sản lượng tiêu thụ xe điện trong ngành Ô tô sẽ ghi nhận mức tăng trưởng kép tới 26% trong giai đoạn 2023-2032, tương đương với sản lượng tiêu thụ hàng năm đạt 65 nghìn xe vào năm 2032.

Mặc dù đánh giá tích cực với mảng xe điện, nhưng SSI vẫn lưu ý những điểm yếu của xe điện so với xe xăng truyền thống trong mắt người tiêu dùng Việt Nam (giá cả và mức dễ dàng khi mua bán lại, phạm vi hoạt động trong 1 lần sạc, cơ sở hạ tầng trạm sạc ít và thiếu trung tâm dịch vụ sửa chữa).

Công ty Chứng khoán này cho rằng, để nhu cầu tăng mạnh hơn thì Chính phủ sẽ phải ban hành nhiều chính sách hỗ trợ hơn (bên cạnh mức giảm 12% thuế tiêu thụ đặc biệt và miễn phí trước bạ đối với xe điện). Những doanh nghiệp tham gia lắp ráp (TMT) hoặc phân phối xe điện (HAX) sẽ là những doanh nghiệp được hưởng lợi trong tương lai.

“Đối với những doanh nghiệp ghi nhận lãi rất ít hoặc lỗ trong năm 2023 như HAX, SVC, TMT, chúng tôi kỳ vọng lợi nhuận năm 2024 sẽ có mức tăng trưởng tốt hơn. Tuy nhiên, cần có thêm các động lực khác như nhu cầu tiêu dùng phục hồi hoặc tăng trưởng thị phần rất mạnh mẽ, hay các chính sách hỗ trợ đặc biệt từ Chính phủ để các cổ phiếu trong ngành trở nên hấp dẫn hơn”, SSI kỳ vọng.