Nghệ An: Cảnh báo trong việc xử lý rác thải từ khu cách ly COVID-19

Thực trạng này đang diễn ra ở tỉnh Nghệ An khiến nguy cơ ô nhiễm môi trường, mầm bệnh từ dịch COVId-19 có thể xảy ra, lây lan trong cộng đồng khu dân cư bất kỳ lúc nào.

Từ khi dịch bệnh COVID-19 bùng phát, xảy ra ở các địa phương trên địa bàn cả nước, nhiều khu cách ly đã được thiết lập nhằm hạn chế tối đa nguy cơ lây lan ra cộng đồng.

Theo đó, việc xử lý rác thải sinh hoạt từ các khu cách ly tập trung, rác thải y tế trong quá trình xử lý sinh phẩm, xét nghiệm…trở thành vấn đề cấp bách.

Ngày 21/5/2021, Bộ TN&MT cũng đã có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành trên địa bàn cả nước yêu cầu chỉ đạo cơ sở y tế, khu vực điều trị và chăm sóc bệnh nhân, khu vực cách ly (cách ly tập trung, cách ly tại nhà và các khu vực cách ly khác) tại địa phương khẩn trương xây dựng, điều chỉnh và tổ chức thực hiện kế hoạch thu gom,vận chuyển, lưu giữ, và xử lý chất thải, đặc biệt đối với chất thải y tế phải thực hiện nghiêm ngặt.

Cùng với đó, Bộ TN&MT cũng yêu cầu các địa phương ưu tiên xử lý chất thải y tế theo mô hình cụm cơ sở y tế để đảm bảo khoảng cách thu gom ngắn nhất từ nơi phát sinh tới cơ sở xử lý. Mặt khác, việc chỉ đạo các cơ quan, đơn vị tại địa phương chủ động liên hệ với các cơ sở xử lý chất thải nguy hại có chức năng xử lý chất thải y tế tại các địa phương khác để hỗ trợ xử lý chất thải y tế trong trường hợp địa phương không đảm bảo năng lực xử lý chất thải y tế hoặc không đủ hạ tầng xử lý chất thải y tế… cũng được đốc thúc triển khai, giám sát chặt chẽ.

Vì là vấn đề cấp bách nên nếu địa phương nào quản lý lỏng lẻo, xử lý rác thải ở các khu cách ly, cơ sở khám chữa bệnh COVID-19 một cách bừa bãi thì nguy cơ dịch bệnh sẽ gây ra hậu quả khôn lường tới cả cộng đồng dân cư. Chính vì vậy, ngoài khử khuẩn, khử trùng…trước khi vận chuyển đi xử lý thì phương pháp làm sao cho an toàn cũng là vấn đề đáng quan tâm.

Trong khi đó, quy định là vậy nhưng thực trạng xử lý rác thải khu cách ly, rác thải y tế liên quan đến COVID-19 hiện đang trở thành mối lo ngại đối với xã hội. Bởi nhiều địa phương vẫn đang còn lúng túng trong công tác xử lý loại rác thải đặc thù này trong bối cảnh hiện nay.

Đơn cử, tại huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An đã xảy ra tình trạng đem rác thải ở khu cách ly tập trung công dân liên quan đến phòng dịch COVID-19 đi đốt ở gần khu vực dân cư khiến nhiều người không khỏi lo lắng.

Theo phản ánh, vào ngày 01/9/2021, công ty thương mại dịch vụ môi trường Thái Bình Nguyên đã phát hiện 01 xe tải chở rác thải từ khu cách ly tập trung ở địa điểm khách sạn trên địa bàn đã đưa rác thải về đổ và đốt tại bãi đất mà lâu nay đơn vị làm nơi tập kết, trung chuyển rác thải ở khối 11, thị trấn Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu.

Khi phát hiện sự việc, lãnh đạo công ty này đã yêu cầu lái xe dừng ngay việc tự ý xử lý rác thải ở khu vực nói trên nhưng ông Thành – cán bộ địa chính thị trấn Cầu Giát đã đôi co rằng đó là khu vực đất 5% của chính quyền quản lý nên có quyền cho lái xe xử lý đến đây đốt?!

Đại diện công ty thương mại dịch vụ môi trường Thái Bình Nguyên cho biết, khi phát hiện sự việc, đơn vị đã mời cả lực lượng công an lên hiện trường yêu cầu lập biên bản tạm giữ phương tiện nhưng lãnh đạo thị trấn Cầu Giát đã trực tiếp ra hiện trường và “xin thông cảm” để bỏ qua?!.

Liên quan đến vấn đề xảy ra trên địa bàn, khi trả lời báo chí, ông Hồ Hữu Châu – Chủ tịch UBND thị trấn Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu thừa nhận có tình trạng mà doanh nghiệp, người dân phản ánh việc 01 xe chở rác đến khối 11 để đốt.

Được biết, thị trấn Cầu Giát cũng là một trong những địa phương trên địa bàn huyện Quỳnh Lưu phải trưng dụng cơ sở khách sạn, trường học…làm nơi cách ly tập trung cho công dân liên quan đến dịch COVID-19. Tuy nhiên, vấn đề xử lý rác thải sinh hoạt từ các khu cách ly này, địa phương vẫn loay hoay, lúng túng giải quyết vì cấp cơ sở không có chuyên môn, chức năng nhiệm vụ để làm được việc xử lý các loại rác thải có nguy cơ chứa mầm bệnh…

Điều này cũng đồng nghĩa với việc, lâu nay việc quan tâm đến công tác phòng, chống dịch COVID-19 nhưng vấn đề xử lý rác thải liên quan đang bị thả nổi?. Trong khi, Nghệ An có hàng trăm khu cách ly tập trung và cơ sở y tế khám, sàng lọc, chữa bệnh cho người nhiễm COVId-19 thì vấn đề xử lý rác thải liên quan cần phải được kiểm soát.

Đối với thực trạng này, theo quy định pháp luật, chất thải y tế phát sinh do dịch bệnh Covid-19 tại các cơ sở y tế, cơ sở cách ly tập trung phải được thu gom xử lý theo các quy định tại Thông tư liên tịch số 58/2015/TTLT-BYT-BTNMT ngày 31/12/2015 của Bộ Y tế và Bộ TN&MT quy định về quản lý chất thải y tế.

Ngày 05/8/2020, Ban chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống dịch COVID-19 cũng đã ban hành Quyết định số 3455/QĐ-BCĐQG hướng dẫn về việc xử lý vấn đề liên quan đến quản lý rác thải, chất thải và vệ sinh trong phòng, chống dịch COVID-19.

Được biết, thời gian qua, đơn vị chức năng tỉnh Nghệ An cũng đã có nhiều văn bản hướng dẫn công tác quản lý, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt, rác thải y tế khu cách ly tập trung công dân liên quan đến COVID-19.

Tuy nhiên, qua vụ việc xảy ra vào ngày 01/9/2021 tại thị trấn Cầu Giát, huyện Quỳnh Lưu có thể thấy, nếu công tác giám sát, quản lý không chặt chẽ thì nguy cơ phát sinh từ việc tự ý đem rác thải khu cách ly, rác thải y tế đi đốt có thể tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh phát sinh hiện hữu.